Les 2, deel 2/3: Greenpeace tegen overbevissing

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 6

Les 2: Greenpeace tegen overbevissing

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

     Aan het eind van dit deel van de les:

           weet je meer over het nieuws;

           weet je meer over de acties van Greenpeace tegen                             overbevissing;

          kun je de tekst samenvatten door zelf toetsvragen te

          bedenken over de belangrijkste informatie uit de tekst;

          kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies zelf één nieuwsartikel van een van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Greenpeace gaat opnieuw rotsblokken in de Noordzee storten tegen overbevissing

de tekst

terugblikken

het nieuws

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende dia's gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: NOS (25/9/2020)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over Greenpeace en overbevissing, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

GREENPEACE GAAT OPNIEUW ROTSBLOKKEN IN DE NOORDZEE STORTEN TEGEN

OVERBEVISSING

Greenpeace gaat maandag opnieuw rotsblokken in de Noordzee storten (zie figuur 1). De blokken worden net als begin deze week op het Britse deel van de Doggersbank gegooid om de natuur van dat gebied te beschermen tegen vissers. De vorige keer werden vijftien blokken op de grenzen van de zandbank gedumpt. Volgens Greenpeace-directeur Joris Thijssen komen de nieuwe rotsblokken binnen die grenzen te liggen. "Wij willen die 47 vierkante mijl (ruwweg 125 vierkante kilometer) beschermen", zegt hij.

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

de zandbank

Betekenis: de ophoping van zand op de bodem van een zee of meer

de overbevissing

Betekenis: het vangen van meer vis dan goed is voor de natuur

het nieuws

de tekst

terugblikken

figuur 1

Klik op de afbeelding om hem te vergroten.

Bespreeksuggestie(s):

• Hoeveel (kilo)meter is een mijl?
• En waarom wordt die maat hier gebruikt?
  

Greenpeace stort rotsblokken in de Noordzee. 

Hoe beschermt dat de natuur daar tegen vissers denk je?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hoe weet Greenpeace precies wat het Britse deel van de Doggersbank is denk je?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

Hard nodig

Thijssen noemt de actie hard nodig omdat "de Britse overheid nog geen concrete maatregelen heeft genomen om dat gebied te beschermen tegen sleepnetvisserij". "Sleepnetten trekken een spoor van vernieling over de bodem. Het is nu een dorre zandvlakte geworden."

de overheid

Betekenis: de overheid de regering van een land, provincie of gemeente

Meervoud: overheden

het nieuws

de tekst

terugblikken

concreet

Betekenis: duidelijk

de maatregel

Betekenis: het besluit over hoe iets wordt opgelost of veranderd

Leg met behulp van de afbeelding hiernaast uit 

hoe de sleepnetten ‘een spoor van vernieling trekken’.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tweede alinea

Natura 2000

De Doggersbank is een Natura 2000-gebied, wat betekent dat het een Europees beschermd natuurgebied is. Het Nederlandse deel van de zandbank wordt wel beschermd. Natuur- en milieuorganisaties, vissers en overheden trekken daarbij samen op. De directeur van Greenpeace vindt het onbegrijpelijk dat de Britse overheid het gebied niet beschermt. "Je kunt het vergelijken met boeren die de Veluwe omploegen. Dan zouden we allemaal terecht verontwaardigd zijn", stelt hij.

de overheid

Betekenis: de regering van een land, provincie of gemeente

meervoud: overheden

verontwaardigd

Betekenis: erg boos om wat jou of een ander wordt aangedaan

het nieuws

de tekst

terugblikken

Klik hier en luister mee!

Bespreeksuggestie(s):

• Wat/waar is de Veluwe?
• Vinden de leerlingen dit een goede vergelijking?
• Weten de leerlingen iets van Engeland/Groot-Brittannië/het Verenigd Koninkrijk en/of de Brexit? Zou het daarmee te maken hebben dat de Britse overheid het gebied niet beschermt?
  

Wat doen natuur- en milieuorganisaties om het

Nederlandse deel van het gebied te beschermen denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat doen vissers om het gebied te beschermen denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Proportioneel en veilig

Visserijvereniging VisNed en ook het Nederlandse ministerie van Visserij zeiden deze week dat Greenpeace vissers in gevaar brengt. "Netten en tuigen kunnen blijven hangen en beschadigd raken. Mocht een steen aan boord komen, dan kan de bemanning gewond raken", schreef VisNed in een persbericht. Maar Thijssen weerspreekt die kritiek. "We geven de exacte locaties van de keien door, zodat vissers daar rekening mee kunnen houden. In 2015 hebben we dit ook al gedaan en toen hebben rechters bepaald dat de actie proportioneel en veilig was." Dat gebeurde toen op een Nederlands deel van de zee. Als het weer het toelaat, vaart het Nederlandse schip Esperanza maandag vanuit de haven van Hamburg richting de Doggersbank.

het tuig

Betekenis: de riemen of touwen waarmee je iets vast kunt maken

het nieuws

de tekst

terugblikken

proportioneel

Betekenis: passend

weerspreken

Betekenis: tegenspreken

de bemanning

Betekenis: de mensen die werken aan boord van een schip, vliegtuig, tank enz.

Vertel in eigen woorden waarom VisNed en het Nederlandse

ministerie van Visserij deze actie van Greenpeace gevaarlijk vinden.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ben je het eens met hun kritiek? Leg uit waarom wel/niet.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom vindt Greenpeace de actie proportioneel én veilig?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Greenpeace vindt haar eigen actie proportioneel én veilig, omdat ze de vissers laten weten waar de keien precies liggen. Dan kunnen ze er omheen varen en hebben ze er geen last van.

 Vind jij deze actie proportioneel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Leg uit waarom wel/niet.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Greenpeace vindt haar eigen actie proportioneel én veilig omdat ze de vissers laten weten waar de keien precies liggen. Dan kunnen ze er omheen varen en hebben ze er geen last van.

Toetsvragen maken

Samenvatten van een tekst kun je ook doen door zelf toetsvragen te bedenken bij de belangrijkste informatie uit de tekst. Ook handig voor je juf of meester :-)

Bedenk vier vragen die in een toets gebruikt kunnen worden:

Twee weetvragen: vragen waarvan je het antwoord in de tekst kunt vinden. Noem hierbij ook de juiste antwoorden.

Twee denkvragen: vragen waarvan het antwoord NIET in de tekst staat, maar waarvoor je goed moet nadenken OVER de tekst. Geef bij deze twee denkvragen ook je eigen antwoorden (denk aan de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' uit les 1 van dit blok)

In de volgende slide type je je vragen met de antwoorden.

de introductie

de woordenschat

terugblikken en vooruitkijken

Typ hier je vier toetsvragen met de antwoorden

het nieuws

de tekst

terugblikken en vooruitkijken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.

Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ja, dit doel heb ik behaald

Nee, aan dit doel moet ik nog werken

Ik weet meer over het nieuws.

Ik weet meer over Greenpeace en overbevissing.

Ik kan de tekst samenvatten door toetsvragen te bedenken bij de belangrijkste informatie uit de tekst.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Je bent nu klaar met

deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken