20250211 - EHBO: Ziekten met gevolgen voor het bewustzijn

• EHBO
• Beroepsopleiding

Ziekten met gevolgen voor het bewustzijn

Programma voor vandaag

Vandaag komen de volgende aandoeningen aan bod:

• Beroerte
• Epilepsie
• Koortsstuipen
• Hersenvliesontsteking
• Suikerziekte
• Flauwte

Beroerte

CVA (Cerebro Vasculair Accident)

Beroerte

Wat is het?

• CVA is de verzamelnaam
• Een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen

• Ongeveer 80% van de gevallen heeft een herseninfarct en 20% van de gevallen heeft een hersenbloeding

Wat zie / hoor je?

• Iemand komt verward over, is moeilijk te verstaan
• SO kan moeite hebben met het vinden van de juiste woorden
• SO kan moeite hebben met zien met 1 of beide ogen, of blind zijn aan 1 oog
• Wanneer SO de tanden laat zien, zie je duidelijk 1 mondhoek afhangen

Wat zie / hoor je?

• SO kan niet beide armen hooghouden, 1 arm zakt weg of komt niet omhoog
• Mogelijk hoofdpijn, duizelingen, evenwicht- en of coördinatiestoornis
• SO raakt uiteindelijk bewusteloos

Wat doe je?

• Bel 112 wanneer het SO bewusteloos is
• Leg het SO in stabiele zijligging
• Is het SO bij bewustzijn : Doe de mond-spraak-arm test
• Bij een vermoeden van een beroerte : bel onmiddelijk 112

Suikerziekte

Diabetes

Suikerziekte - Diabetes

Wat is het?

• Lichaam maakt geen insuline aan of lichaam reageert er niet goed op
• Het lichaam heeft de bloedsuikergehalte in het bloed niet in evenwicht

Suikerziekte - Diabetes

Wat is het?

• Met medicatie, beweging en voeding dient de bloedsuikerspiegel in evenwicht gehouden te worden
  

• Mensen controleren dit zelf, en passen voeding, activiteiten, of medicatie hierop aan

EHBO bij suikerziekte

• Bel of laat 1-1-2 bellen als het slachtoffer bewusteloos is en leg het slachtoffer op de zij (stabiele zijligging).
  
• Bel (spoednummer) huisarts of huisartsenpost:
  - als diabeet erg zwak of suf wordt, moeilijk ademt (snel en/of diep) en steeds braakt.
  - als de bloedsuikers erg hoog zijn.
  

EHBO bij suikerziekte

• Geef eerst snelwerkende suikers, als slachtoffer bij kennis is, en zelfstandig kan slikken.
  Voorbeelden: druivensuiker, frisdrank (géén light!), ranja
  
• Geef enige tijd later eten met langwerkende koolhydraten.
  Voorbeelden: boterham, koeken, repen, muesli
  

Hersenvliesontsteking

Meningitis

Hersenvliesontsteking

Wat is het?

• Hersenvliesontsteking is een ontsteking in het hersenvocht en van de vliezen om de hersenen en je ruggenmerg.
• Ook bekend met de naam meningitis of nekkramp,
• Wordt meestal veroorzaakt door een virus of bacterie

Meningitis of hersenvliesontsteking

Hersenvliesontsteking

Slachtoffer heeft pijn bij:

• Optillen één been
• Kin op de borst leggen
• Luier verschonen (kinderen)

Hersenvliesontsteking

Wat zie / hoor je?

• Slachtoffer is ernstig ziek geworden
  
• Slachtoffer heeft hoge koorts
  
• Slachtoffer braakt en wilt niet drinken
• Slachtoffer ziet grauw

Hersenvliesontsteking

Wat zie / hoor je?

• Rode niet wegdrukbare puntjes op de huid
• Slachtoffer klaagt over hoofdpijn
  
• Slachtoffer is overgevoelig voor licht
  
• Slachtoffer wordt steeds suffer / raakt uiteindelijk bewusteloos
  

Hersenvliesontsteking

Wat doe je?

• Bel 112 wanneer iemand niet alert is en vlekjes op de huid heeft
• Bel huisarts of spoedpost (bij vermoeden van) hersenvliesontsteking
  
• Leg eventueel een nat washandje op het voorhoofd
• Bedek NIET met dekens / warme kleding

Koortsstuipen

Koortsstuipen

Wat is het?

• Treed op bij koorts
  
• Wordt veroorzaakt door kortsluiting in de hersenen
  
• Meestal bij kinderen tussen de 6 maanden en 5jaar
  
• Zien er eng uit, maar bijna nooit blijvende schade

Koortsstuipen

Wat zie / hoor je?

• Slachtoffer ziet bleek
  
• Ogen draaien weg
  
• Slachtoffer is niet aanspreekbaar
• Schokkende bewegingen (armen, benen of hele lijf)

Koortsstuipen

Wat zie / hoor je?

• Valt na aanval vaak in diepe slaap

• Aanval duurt meestal enkele minuten (meestal niet langer dan 15 min.)

Koortsstuipen

Wat doe je?

• Bel 112
  
• Geef slachtoffer de ruimte
  
• Verwijder scherpe, harde en/of hete voorwerpen
  
• Bescherm het hoofd tegen stoten
  
• Schokkende bewegingen NIET tegenhouden

Koortsstuipen

Wat doe je? (vervolg)

• Leg nat washandje op het voorhoofd
• Bedek NIET met dekens / warme kleding
• Verwijder overtollige kleding, maar pas op voor onderkoeling

Koortsstuipen

Wat doe je daarna?

• Leg kind op de zij, met steun in de rug (deken of kussen)
  

• Koorts is natuurlijke reactie van lichaam op infectieziekten
  

• Koortsstuipen duren doorgaans niet langer dan 15 minuten
  

• Let op andere klachten, zoals puntvormige rode vlekjes (hersenvliesontsteking)
  

Epilepsie

Eerste hulp bij epilepsie

1. Bel 112 bij grote aanval
2. Geef slachtoffer ruimte om te bewegen
3.  Maak de omgeving veilig
4. Probeer de aanval niet te stoppen
5. maak knellende kleding los
6. Bescherm het hoofd

Flauwte

Flauwte

Wat is het?

• Je verliest plots voor korte tijd het bewustzijn
• Treedt op wanneer de hersenen niet genoeg zuurstofrijk bloed krijgen

Wat zie / hoor je?

• SO ziet bleek of vaal
• SO kan geeuwen of veel zweten
• SO voelt zich licht in het hoofd, heeft mogelijk oorsuizen
• SO voelt zich ziek, misselijk en ziet zwarte vlekken

Wat zie / hoor je?

• SO reageert nauwelijks na enige tijd, soms helemaal niet meer (wegraking)
• SO kan trekkingen hebben die lijken op een epileptische aanval en kan daarbij urine verliezen en/of op de tong bijten

Wat doe je?

• Bel 112 bij : wegraking, pijn op de borst, hartkloppingen, hevige buik- of rugpijn
• Bij bewusteloosheid ook de AED laten halen
• Knellende kleding losmaken, zorgen voor frisse lucht

Wat doe je?

• SO mag pas eten/drinken wanneer hij volledig alert is en niet misselijk is
• Laat SO 10 minuten liggen, eventueel benen 30-60 graden optillen indien er geen trauma heeft plaatsgevonden
• Komen de klachten terug, laat het SO dan wederom 10 minuten liggen

Extra

• Niet zeker op het SO een flauwte heeft? Wacht 2 minuten met 112 bellen. Is het SO dan niet opgeknapt, bel alsnog.
• Flauwte bij kinderen onder 6 jaar en personen boven de 40 jaar zijn altijd reden om om 112 te bellen
• Ook bij een flauwte tijdens het sporten of een andere intensieve inspanning zijn redenen om 112 te bellen

Ziekten met gevolg voor bewustzijn

We hebben vandaag de volgende aandoeningen behandeld.

Weet jij nog wat je moet doen?

• Epileptische aanval
  
• Koortsstuipen
  
• Hersenvliesontsteking
  
• Suikerziekte
  
• Beroerte
  
• Flauwte
  

Bedankt voor jullie aandacht!