6.3 Weer en klimaat

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

deel 1

1. Herhaling

2. Leervragen 6.3 (deel 1)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Wat is de juiste volgorde?

1.

2.

3.

4.

5.

De Spanjaarden bouwen plantages.

De Spanjaarden halen slaven uit Afrika.

Azteken moeten op de plantages werken.

Azteken sterven door Europese ziektes.

Cortes verovert het land van de Azteken

Suriname

Curaçao

New York/ Nieuw Amsterdam

Afrika

Nederland

Leervragen

het verschil tussen weer en klimaat uitleggen. 

Aan het eind van de les kan je...

een klimaatgrafiek aflezen. 

uitleggen waarom de breedteligging invloed heeft op de temperatuur. 

uitleggen waarom de hoogte van een landschap invloed heeft op de temperatuur. 

Weer

Kan per dag en plaats verschillen. 

Temperatuur, neerslag, wind, zonneschijn en bewolking. 

Weerbericht. 

Klimaat

Het gemiddelde weer van de afgelopen dertig jaar in een groot gebied. 

Klimaatgrafiek. 

hoeveelheid neerslag per maand in mm

klimaatdiagram ->

Hoe werkt het?

Deze rode lijn geeft altijd de temperatuur  per maand aan.

Rechts staat de temperatuur in graden Celsius

De blauwe staafjes geven de neerslag per maand aan. Elke staafje is een maand van het jaar.

Ligging op aarde en temperatuur

• De breedteligging heeft gevolgen voor de temperatuur en de hoeveelheid neerslag in een gebied.
  

• Hoe verder van de evenaar, hoe kouder het over het algemeen wordt.

Hoezo is het warm op de evenaar?

• Bij de evenaar (lage breedte) vallen de  zonnestralen  recht op het aardoppervlak.
• Betekend  met veel energie, een klein stukje aarde opgewarmd.

• Op hoge breedte vallen de zonnestralen schuiner in.  
• Betekend minder energie en een groter stuk opgewarmd (duurt dus langer > minder warm).

            

Hoge breedte =

Verder van de evenaar

Lage breedte =

Dichtbij de evenaar

Hoge breedte =

Verder van de evenaar

Hoogteligging en temperatuur

Waarom is het bovenop de berg kouder dan in het dal?

Afsluiting

Weer

Temperatuur

Neerslag

Klimaat

Temperatuur, neerslag, wind, bewolking en zonneschijn van een plaats op een dag of uur

Het gemiddelde weer in een gebied, berekend over een periode van dertig jaar 

Warmte of koude van iets uitgedrukt in graden celcius

Regen, hagel, sneeuw, mist en ijzel

Bij het weer kijk je naar een..

1. korte periode
2. lange periode

Wat is een klimaat?

1. Een klimaat is het weer in de hele wereld.
2. Een klimaat is het weer op een bepaald moment.
3. Een klimaat is het gemiddelde weer in een gebied in 30 jaar.

In een klimaatgrafiek wordt de temperatuur aangegeven met....

1. een rode lijn
2. rode kolommen
3. een blauwe lijn
4. blauwe kolommen

Op welke manier wordt de neerslag aangegeven in een klimaatgrafiek?

1. blauwe kolommen
2. rode kolommen
3. blauwe lijn
4. rode lijn

Noordelijk halfrond

Zuidelijk halfrond

De evenaar

De evenaar is ...

1. het noordelijke helft van de aarde
2. een gebied op aarde met dezelfde tijd
3. het zuidelijke helft van de aarde
4. een denkbeeldige lijn die de aarde verdeelt in noord en zuid

Hoe dichter een gebied bij de evenaar, hoe:

1. Kouder.
2. Warmer.

Waarom is het bij de evenaar zo warm?

1. Omdat de zonnestralen daar recht op schijnen.
2. Omdat er daar veel woestijn is.
3. Er waait warme lucht vanuit de zee.
4. Het is niet warm bij de evenaar.

Waar vallen de zonnestralen schuin op de aarde?

1. Noordpool
2. Zuidpool
3. Noord en Zuidpool
4. Evenaar

De berg is 5000 meter hoog. Op 0 meter hoogte is het 20 graden. Hoeveel graden is het op 5000 meter?

Hoe hoger hoe kouder, de temperatuur neemt af .............

1. 6 graden per 1000 meter
2. 2 graden per 1000 meter
3. 10 graden per 100 meter
4. 0,6 graden per 100 meter

Aan de slag

Maken

Klaar?

Vooruitblik

Huiswerk! 

Maken:

• BK: bladzijde 58-59-60-61
• KGT: bladzijde 64-65-66-67
  

Hoe?

• Alleen
• Vraag? Steek je vinger op
  

Goed zo! 

Laat het zien aan de docent.  

Daarna: lezen in je leesboek

Verschillende soorten landschappen. 

deel 2

1. Herhaling

2. Leervragen 6.3 (deel 2)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Wat hoort bij weer?

1. gemiddelde van 30 jaar
2. groot gebied
3. korte periode
4. verandert nauwelijks

Wat is een klimaat?

1. Een klimaat is het weer in de hele wereld.
2. Een klimaat is het weer op een bepaald moment.
3. Een klimaat is het gemiddelde weer in een gebied in 30 jaar.

Welke twee uitspraken over klimaatgrafieken zijn juist?

1. Rode lijn = temperatuur
2. Blauwe staafjes = temperatuur
3. Rode lijn = neerslag
4. Blauwe staafjes = neerslag

De evenaar is ...

1. het noordelijke helft van de aarde
2. een gebied op aarde met dezelfde tijd
3. het zuidelijke helft van de aarde
4. een denkbeeldige lijn die de aarde verdeelt in noord en zuid

Waarom is het bij de evenaar zo warm?

1. Omdat de zonnestralen daar recht op schijnen.
2. Omdat er daar veel woestijn is.
3. Er waait warme lucht vanuit de zee.
4. Het is niet warm bij de evenaar.

Waar vallen de zonnestralen schuin op de aarde?

1. Noordpool
2. Zuidpool
3. Noord en Zuidpool
4. Evenaar

Hoe hoger hoe kouder, de temperatuur neemt af .............

1. 6 graden per 1000 meter
2. 2 graden per 1000 meter
3. 10 graden per 100 meter
4. 0,6 graden per 100 meter

Leervragen

uitleggen hoe seizoenen ontstaan. 

Aan het eind van de les kan je...

uitleggen welke invloed seizoenen op de temperatuur hebben. 

Weer en klimaat

Waarom hebben we seizoenen op aarde?

In de zomer is het bij ons warm. Rond deze tijd is het juist kouder in Australie.

Waarom hebben we seizoenen op aarde?

Lees Seizoenen op aarde op blz. 61.

1. Waarom hebben we seizoenen

Gevolgen schuine stand van de aardas

•  Door de schuine stand van de aardas en omdat de aarde rond de zon draait is het zonlicht niet overal het hele jaar gelijk.

• Hierdoor hebben we 4 seizoenen op het noordelijk halfrond en zuidelijk halfrond.

Zon valt op de aarde

• Hoge breedte is koud

• Lage breedte is warm

• Loodrechte zonnestralen:

1. Verwarmen een kleiner oppervlak
   
2. Kortere weg door de wolken dus minder stofdeeltjes en wolken

Afsluiting

We hebben seizoenen omdat...

1. Er ook verschillende klimaten zijn.
2. Het weer iedere dag anders is.
3. De aarde schuin staat en om de zon heen draait.
4. De klimaten zich op aarde kunnen verplaatsen.

Hoge Breedteligging

Lage  Breedteligging

lage temperatuur

hoge temperatuur

gemiddelde temperatuur

Waar is denk je de strandvakantie?

Nederland

Afrika 

Spanje

Als het in Nederland zomer is,
dan is het in Zuid-Afrika ...

1. Lente
2. Herfst
3. Zomer
4. Winter

Welk seizoen hebben we nu in Nederland volgens het plaatje?

1. Zomer
2. Winter

Aan de slag

Maken

Klaar?

Vooruitblik

Huiswerk! 

Maken:

• BK: bladzijde 62-63-64
• KGT: bladzijde 68-69-70-71
  

Hoe?

• Alleen
• Vraag? Steek je vinger op
  

Goed zo! 

Laat het zien aan de docent.  

Daarna: lezen in je leesboek

Klimaatgebieden en plantzones.