HO3: Verstedelijking: Rio de Janeiro barst uit zijn voegen

• Aardrijkskunde
• Secundair onderwijs

Hoe zoekt de groeiende bevolking een plaats in de stad Rio de Janeiro? 

Een stijgend bevolkingsaantal 

Een stijgend bevolkingsaantal 

Nadelige factoren waardoor mensen wegtrekken uit een land of regio.

Voordelige factoren waardoor mensen verhuizen naar een ander land of regio.

Welke drie categorieën van factoren bepalen dat mensen verhuizen?

sociaal-economische factoren: 

• onvoldoende voedsel
  

• onvoldoende basisvoorzieningen (scholen, ziekenhuizen, ontspanning)

• vooral landbouw als job
  

Zijn deze factoren push- of pullfactoren?

1. pushfactoren
2. pullfactoren

sociaal-economische factoren: 

• meer keuze qua functies (ziekenhuizen, scholen, ontspanning, voedsel)

• veel opleidingen en veel jobs

• hogere lonen

• 'beeld' van de stad 

Zijn deze factoren push- of pullfactoren?

1. pushfactoren
2. pullfactoren

politieke factoren: 

platteland: beperkte macht van de overheid

-> onveilig gevoel

-> lokale oorlogen 

stad: macht en controle van de overheid: 

- politiepatrouilles

- ondersteunende organisaties 

Geef een politieke pullfactor.

ecologische factoren: 

gevoeliger voor:

• droogtes 

ecologische factoren: 

beter gewapend:

• infrastructuur 
• riolering 
• … 

Geef een ecologische pushfactor.

Toen ik klein was, woonde ik met mijn ouders en 4 broers en zussen op het platteland in het noordoosten van Brazilië. Iedereen van het gezin hielp mee op het landbouwbedrijf van onze ouders, waardoor ik regelmatig niet naar school kon gaan.

De regio waar ik vandaan kom, wordt ook wel de 'Veelhoek van de droogte' genoemd: soms valt er maanden aan een stuk amper neerslag, waardoor onze oogst regelmatig mislukte. Door de aanhoudende droogte in de regio besloten onze ouders naar Rio te verhuizen. Iedereen van ons gezin kon eindelijk voltijds naar school en onze ouders werken als poetshulp en bewaker in de rijkere wijken van de stad. Zelf wonen we in een appartement in het centrum van de stad. In mijn vrije tijd ga ik vaak voetballen in een nabijgelegen park, vlakbij het legendarische Maracana-stadion! 

(Carlos, 17 jaar)

Geef minstens één push- en één pullfactor uit Carlos zijn verhaal.

Mijn ouders werken beiden voor de Centrale Bank van Brazilië, gelegen in het zakencentrum van Rio de Janeiro. Zelf studeer ik voor ingenieur aan de Universiteit van Rio de Janeiro. Met ons drieën wonen we in een condominio, een beveiligd wooncomplex in het centrum van de stad dat afgeschermd is van de straat met hekken en bewakers.

Hier hebben we alles wat we nodig hebben: zwembad, speeltuinen en zelfs een eigen winkel! Bij ons woont ook een huishoudster die kookt, wast en inkopen doet. 

(Marcia, 18 jaar)

Geef minstens één pullfactor uit Marcia haar verhaal.

	sociaal-economisch	politiek	ecologisch
pushfactor
pullfactor

droogte

kwalitatief onderwijs

leefbaar klimaat

enkel jobs in landbouw

werkgelegenheid

veiligheid

problemen in favela's: 

problemen in favela's: 

• onstabiele huizen op heuvels (gevaar bij zware regenval) 

• weinig basisvoorzieningen (riolering, stromend water) 

• criminele bendes (drugs) 

• inwoners werken vooral in informele sector  

modder-stromen

hitte-eilandeffect

plattelands-vlucht

bevolkings-groei

wildgroei op heuvels

verdwijnen van natuur

dichte bebouwing

weinig jobs

armoede

geen riolering

informele sector

water-vervuiling

criminaliteit

een oplossing voor de groeiende verstedelijking: 

• bouwen van new towns 

• rijkere bevolking 

• bv.: Barra da Tijuca 

Wat stel je vast als je naar de stratenstructuur van de wijk kijkt?

Barra da Tijuca: 

herhalen: 

• situering Rio de Janeiro 

• stijgend bevolkingsaantal 

• sloppenwijken en gevolgen 

• oplossing voor groeiende verstedelijking 

Welk soort stad is Rio de Janeiro?

Welk begrip geeft het fenomeen weer waarbij mensen migreren van platteland naar stad?

Geef een sociaal-economische factor die bepaalt waarom mensen verhuizen.

Geef het begrip voor Braziliaanse sloppenwijken.

Welke problemen komen er voor in de favela's die ook in grote steden in België voorkomen?

Hoe wilt men de wildgroei van favela's beperken?

Wat kan ik nog beter doen?
Heb jij nog tips voor mij?