Les 1 Indonesië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Organisatie tijd

Pak je katern en een pen

Lees/ Verwerkingstijd

Lees blz. 7-8

Start met de opdrachten 

bij les 1

Lestijd 15 min

Republiek wordt handelscentrum van Europa

Eind 16e eeuw

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen ontdekken de route naar Azië
  

• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

• Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

Nederlanders willen dat ook!

• Spionage!

• Jan Huygen van Linschoten reist mee en beschrijft de reis in zijn Itinerario

Eerste Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederland in Oost-Indië aan
  

• Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Nieuw probleem!

• Steeds meer Nederlandse (compagnieën) bedrijven gaan naar Indië varen.

• Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

• De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.

• Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

• Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Aandelen VOC

• Eerste bedrijf in de wereld
  dat aandelen uitgeeft.

• Dividenduitkering.
  
• Mensen krijgen een deel van de winst!

Doel: monopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

Hoe verkrijg je een monopolie?

Dat is voor de volgende les...

Hoe?

• Uitschakelen van concurenten

• Bouwen van handelposten

• Contracten met inheemse vorsten

• Opbouwen van handelsnetwerk in Azië

• Indien nodig: veel geweld

Jan Pieterszoon Coen

• Berucht vanwege het gebruik van geweld

• Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

• Hongitochten, speciale strafexpedities om smokkelen tegen te gaan

1799: Einde VOC

• Engeland krijgt steeds sterkere vloot

• Minder vraag naar producten van de VOC

• Vierde Nederlands-Engelse oorlog (1780-1784)

• Slecht bestuur en corruptie

Pauzemomentje

Werktijd max. 15 min.

1. Maak de opdrachten bij paragraaf 1 van het werkboek af
2. Stel vragen als je er niet uitkomt
3. Klaar? Kijk wat je alvast voor de volgende les kunt doen. 

Afsluiting

Schrijf 3 woorden op die je deze les hebt geleerd en licht deze toe