De Industriële Revolutie, stromingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Introductie Burgers en Stoommachines

Wat gaan we doen vandaag?

• Introductie
• Leerdoelen bespreken
• Uitleg
• Afsluiting 

Herhaling regels en verwachtingen

• Als ik praat of mijn hand op steek, is het stil
  
• We komen zonder jas of oortjes het lokaal in
  
• We blijven van elkaars spullen af
• We gaan met respect met elkaar om 
  
• Schelden met ziektes, daar stoppen we mee in mijn les
  

Deadline missie trede 8

Op 17 februari moet alles op Itslearning ingeleverd zijn. 

Let op! De deadline is een week verplaatst. We beginnen al wel met trede 9. 

Welke leerdoelen?

• Ik kan minstens 3 kenmerken benoemen van de stroming liberalisme.

• Ik kan minstens 3 kenmerken benoemen van de stroming socialisme.

• Ik kan minstens 3 kenmerken benoemen van de stroming confessionalisme.

Welke werkdoelen?

Politieke invloed

• Liberalisme, socialisme en nationalisme
• Thorbecke en koning Willem II

Toetsmoment

• Opdracht 2

Maak aantekeningen

Liberalisme

Het liberalisme

• Liberalisme

   - Stroming: komt voort uit verlichtingsidealen, 

             vrijheid van het individu staat voorop!!

   - Politieke invloed ten koste van standenmaatschappij

   - Werd tijdens de Industriële Revolutie groter en machtiger

• Wat willen ze?

   - Vrijheid, minder bemoeienis van de staat

   - Inrichting van de staat komt in grondwet

   - Nauwkeurige omschrijving van rechten en plichten van iedereen

   - Individu moet zijn eigen lot bepalen

Het liberalisme

• Politiek

   - Thorbecke was een aanhanger, grondwet 1848 gemaakt (bekend)

• Wat deden ze in de politiek

   - Politici moeten verantwoordelijk zijn voor de wetten 

             > Het kinderwetje van Van Houten (1874)

             > De arbeidswet (1889)

             > De wet op leerplicht (1901)

             > De woningwet (1901)

             > De ongevallenwet (1901)

             > Leger en buitenlandse politiek

  

Socialisme

Het socialisme

• Socialisme in Nederland

           - Bekende socialist was Domela Nieuwenhuis. 

           - Hij was de leider van de Sociaal Democratische Bond (SDB).

           - Hij twijfelde of arbeiders niet beter konden overgaan op een revolutie

• Grote aanhang: later SDAP

         - Pieter Jelles Troelstra 

         - SDAP richtte zich vooral op de strijd voor arbeiders in de Tweede Kamer.

         - Algmeen kiesrecht was dus een belangrijk agenda punt.

         - Arbeiders horen te staken en samen vakbonden oprichten.

         - Zij vinden dat het de taak van de overheid is om voor de arme mensen te zorgen.

   

  

Confessionalisme

Het confessionalisme

• Protestantisme

          - De godsdienstige identiteit was een belangrijke richting in de politiek.

          - Standpunten vooral lieten leiden door het geloof. 

         - De belangrijkste vertegenwoordiger van de protestanten was 

            Abraham Kuyper.

• In de politiek

        - Kuyper zich fel af tegen de liberalen en later ook tegen de socialisten (goddeloze politiek)

        - Schoolstrijd: enorm om gestreden

        - In 1879 richtte Kuyper de Antirevolutionaire Partij (ARP) op.  

Bij de schoolstrijd werkten de protestanten samen met de katholieken. Beide gelovige groepen wilden dat de overheid ook geld gaf aan hun scholen, net als aan de openbare scholen.

   

  

Het confessionalisme

• Katholicisme

          - De katholieken in de Tweede Kamer waren eerst blij met de politiek van 

             de liberalen: nieuwe grondwet met vrijheid van godsdienst, waardoor

             katholieken zich in Nederland weer openlijk konden organiseren.

          - Al snel tegen de liberalen: individuele vrijheid en niet de godsdienst. 

•  In de politiek

          - Pas in 1926 werd de RKSP opgericht. De belangrijkste katholieke politiek leider was de                       priester Herman Schaepman. Hij moest niets hebben van het liberalisme en streefde naar               een rechtse samenwerking van confessionele partijen.

          - Fel tegen het goddeloze socialisme: voor de oprichting van een katholieke vakbond.

   

  

Video

Histoclips: parlement, het ontstaan van de eerste politieke partijen

 

Let op! Schrijf op welke politieke stromingen komen

Welke stromingen zag je en wat betekenden ze?

Spotprent oefenen

Nogmaals oefenen

Titel: Wij willen los!

Maker: Albert Hahn, De Notenkraker, 24 mei 1908

Bij de introductie van de 10-urige werkdag

Tekst onder de spotprent

'Wij willen de ketens verbreken,

Die ons kluist'ren aan de fabriek

Verwoest worden daar onze geesten,

De lichamen raken er ziek.

Tien uren het slavenjuk torsen

Is dat al niet meer dan genoeg?

Wij zullen met aller kracht breken,

De zweep die ons langer nog joeg.

De tijden zijn naar het verleden,

Dat de slaaf zijn roede nog kust

Wij eischen een beetje meer vrijheid

Wij eisen een beetke meer rust.'

3 stappen

Stap 1: Omschrijf wat je ZIET.

Wie of wat zie je op de bron?

Waar staan de personen of voorwerpen symbool voor?

In welke omgeving worden de figuren geplaatst? (Waar)

Over welke periode, gebeurtenis gaat de spotprent?

Staat er tekst boven, onder in de bron?

3 stappen

Stap 2: Verklaar of leg uit welke boodschap de maker van de spotprent heeft.

Waar komt de maker van de spotprent vandaan? (Land, partij)

Voor welk publiek is de bron gemaakt?

Waarop heeft de maker kritiek? Of waar is de maker van de bron het mee eens?

Geeft de maker van de bron een positief of negatief beeld van de gebeurtenis, personen of periode?

Stap 3: Waarover gaat deze bron?

Wat is de boodschap van de afbeelding?

Titel: Wij willen los!

Maker: Albert Hahn, De Notenkraker, 24 mei 1908

Bij de introductie van de 10-urige werkdag

Tekst onder de spotprent

'Wij willen de ketens verbreken,

Die ons kluist'ren aan de fabriek

Verwoest worden daar onze geesten,

De lichamen raken er ziek.

Tien uren het slavenjuk torsen

Is dat al niet meer dan genoeg?

Wij zullen met aller kracht breken,

De zweep die ons langer nog joeg.

De tijden zijn naar het verleden,

Dat de slaaf zijn roede nog kust

Wij eischen een beetje meer vrijheid

Wij eisen een beetke meer rust.'

Tijd over? Opdracht 1

Gebruik deze tijd om opdracht 1 af te maken! 

Uitvindingen

Volgende workshop: toetsmoment opdr. 2