Leesvaardigheid: Signaalwoorden en tekstverbanden_klas 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Signaalwoorden – je kunt ze beschouwen als de verkeersborden van je tekst

Signaalwoorden

Signaalwoorden geven de lezer een seintje dat een zin of een alinea: 

• een opsomming, 
• een tijdsvolgorde
• een voorbeeld

geeft.      
Door signaalwoorden kun je de tekst beter begrijpen en kun jij zelf betere teksten schrijven.

Wat is een signaalwoord?

• Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinsdelen, zinnen en/of alinea’s.

• Signaalwoorden geven een tekstverband aan.

Signaalwoorden

Meest voorkomende signaalwoorden en verbanden

Tijd

voordat, nadat, eerst, daarna, vervolgens, wanneer, vroeger.

Voordat hij naar school gaat, poetst hij zijn tanden. 

Opsomming

en, ook, ten eerste, ten tweede, vervolgens

Ik hou van voetbal: ten eerste is het gezond, ten tweede ben je lekker buiten en je werkt samen aan de overwinning. 

Voorbeeld/ toelichting

een voorbeeld ( hier)van, ter illustratie, bijvoorbeeld, zoals

Mijn broer speelt graag games, zoals Call of Duty en GTA. 

Oorzaak – gevolg

door, doordat, waardoor, te danken aan

Ik was veel te laat voor de les, doordat mijn zus de badkamer bezet hield en ik op haar moest wachten.

Oorzaak = wachten op zus

Gevolg = te laat in de les

Tegenstelling

Zo, evenals, in vergelijking met, soortgelijk(e), maar

Deze vakantiebestemming is oké, maar vind ik de vorige bestemming veel leuker!

Doel – middel

Om te, daarmee, waarmee, door middel van, zodat

Zij leert elke avond voor haar autotheorie, zodat ze haar rijbewijs snel haalt. 

Doel = rijbewijs halen. Middel = elke avond leren

Verklaring / argument

Want, omdat, daarom, vanwege, immers.

Ik hou van honden, omdat ze goed luisteren en je ze dingen kunt leren. 

Voorwaarde

Als... dan..., wanneer, tenzij, in (voor) het geval dat

Als je goed luistert, dan weet je wat hij bedoelt. 

Samenvatting / conclusie

Samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar dat

Kortom, signaalwoorden en tekstverbanden zijn niet zo ingewikkeld als veel leerlingen vaak denken. 

Oefenen; onthoud jouw score.

Wat is een signaalwoord

Wat zijn signaalwoorden?

1. Woorden die verbanden tussen zinnen leggen.
2. Ze geven een signaal, zodat je weet waar je gebleven bent met lezen.
3. Ze geven voor welk publiek de schrijver de tekst heeft geschreven.
4. Woorden die extra informatie geven

'verder' is een signaalwoord van een opsomming.

1. waar
2. niet waar

Wat is een signaalwoord(en) van: opsommend tekstverband?

1. maar
2. Bijvoorbeeld
3. Kortom
4. tenslotte

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. Samenvattend
2. ten slotte
3. tegenover
4. zoals

Wat is een signaalwoord van een opsomming?

1. ook
2. maar
3. al met al
4. zoals

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor tegenstelling?

1. zoals
2. daarnaast
3. echter
4. zo

Wat is een signaalwoord behorende bij een 'doel-middel tekstverband'.

1. eerst
2. met behulp van
3. zodra
4. omdat

Welk signaalwoord een signaalwoord voor 'tijdsvolgorde'?

1. nadat
2. bijvoorbeeld
3. ook
4. want

Welk tekstverband hoort bij het tekstverband 'tijdsvolgorde'?

1. Terwijl
2. Daarnaast
3. Toch
4. Bovendien

"Dus dit was de herhaling over tekstverbanden."


Wat is het tekstverband in bovenstaande zin?

1. tegenstelling
2. voorbeeld
3. conclusie
4. opsomming

"Kortom, dit was de herhaling over tekstverbanden."

Wat is het tekstverband?

1. tegenstelling
2. conclusie
3. voorbeeld
4. opsomming