Overzicht en herhaling zinsdelen H1, 3, 4, 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemiddag klas 2B

Vandaag...

- Herhaling zinsdelen

- code LessonUp 

 Huiswerk

Maandag 16 januari

Rep zinsdelen hoofdstuk 1, 3, 4, 5

Leerdoelen:

- Ik kan het meewerkend voorwerp in een zin vinden

Noteer de persoonsvorm (pv), het werkwoordelijk gezegde (wg), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
Vanavond maak ik eindelijk mijn werkstuk over vulkanisme af.

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

 H4 grammatica zinsdelen

Zinsdelen tot nu toe: 

• persoonsvorm (pv)

     tijdproef, getalproef (vraagzin)

• onderwerp (ow)

      Wie/(wat) + pv?

• werkwoordelijk gezegde (wg)

     zegt wat het onderwerp (iets of              iemand) doet

• lijdend voorwerp (lv)  

     Wat/Wie + wg + ow ?

 H4 grammatica zinsdelen

Meewerkend voorwerp (mv)

> De broertjes gaven een klein cadeau aan hun moeder.

In sommige zinnen komt een meewerkend voorwerp voor. Het meewerkend voorwerp geeft aan dat het onderwerp iets aan iemand geeft of vertelt. 

Een meewerkend voorwerp kan beginnen met aan of voor, maar dat hoeft niet altijd. Als het niet met 'aan' begint, moet je 'aan' ervoor kunnen zetten.  

 H4 grammatica zinsdelen

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. Noteer eerst de pv, het wg, het ow en het lv
2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

VB: Lina mocht haar buurvrouw een doosje chocolade geven. 

pv : mocht , wg: mocht geven

ow: Lina

lv: een doosje chocolade

mv: Aan wie mocht Lina een doosje chocolade geven? -> (aan) haar buurvrouw

mv is dus 'haar buurvrouw'

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Staat de burgemeester in de stad snoep uit te delen aan de kinderen?

1. de burgemeester
2. in de stad
3. snoep
4. aan de kinderen

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Vanmorgen legde de geschiedenisleraar de opdrachten nog eens aan zijn klas uit.

1. vanmorgen
2. de geschiedenisleraar
3. de opdrachten
4. aan zijn klas

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Johannes de Jong heeft ons alweer zo'n superlange e-mail gestuurd.

1. Johannes de Jong
2. ons
3. alweer
4. zo'n superlange e-mail

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Waarom zou dit orkest zulke ouderwetse liedjes spelen?

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Vanwege m'n verjaardag gaf ik vandaag iedereen in de klas een traktatie.

1. Ja
2. Nee

Bevat de volgende zin een meewerkend voorwerp?

Ik ga in de toekomst ongetwijfeld een tijdje in een woonboot wonen.

1. Ja
2. Nee

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

 H4 grammatica zinsdelen

SAMENGEVAT

Als je het meewerkend voorwerp wil vinden, noteer je eerst: ow, wg en lv. Vervolgens stel je de vraag: Aan/Voor wie + wg + ow + lv?

Let op:

1. Niet elke zin bevat een meewerkend voorwerp.
2. Het is belangrijk om de juiste volgorde aan te houden bij het vinden van zinsdelen.

Benoem het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Ongetwijfeld gaat deze maaltijd heel bijzonder worden voor gasten.

1. ongetwijfeld
2. deze maaltijd
3. heel bijzonder
4. voor gasten

Benoem het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Heeft Kim jou al dat verhaal over mij verteld?

1. Myrthe
2. jou
3. dat verhaal
4. over mij

Noteer de persoonsvorm (pv), het gezegde (wg of ng), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
De directeur van de basisschool zou veel liever burgemeester worden.

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

Noteer de persoonsvorm (pv), het gezegde (wg), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
De jeugdige brandstichter moest een taakstraf van 480 uur uitvoeren.

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

Ik kan het meewerkend voorwerp (mv) in een zin vinden.

Heb je dit leerdoel behaald?

1. Ja, dit leerdoel heb ik behaald.
2. Dit leerdoel heb ik deels behaald.
3. Nee, dit leerdoel heb ik niet behaald.

Nog even op een rijtje...

Persoonsvorm: zet de zin in een andere tijd. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Gezegde: alle werkwoorden in de zin (dus inclusief pv)

Onderwerp: wie/ wat + gezegde?

Lijdend voorwerp: wie / wat + gezegde + onderwerp?

Meewerkend voorwerp: aan wie / voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Ik heb de bloemen aan mijn buurvrouw gegeven.

Bijwoordelijke bepaling

Als je de pv, wg, het ow, lv en mv hebt gevonden, blijven er soms nog woorden over. Dit is de bijwoordelijke bepaling.

Ik heb vanmorgen een bos bloemen aan mijn oma gegeven.

Ik ben vanmorgen bij mijn oma geweest.

Samengevat

*De bijwoordelijke bepaling is meestal het zinsdeel dat overblijft, nadat je de pv, wg, het ow, lv en mv hebt gevonden.

*Er kunnen meerdere BWB's in een zin zitten.

Vraagwoorden zelf zijn ook BWB.

*Je vindt de bijwoordelijke bepaling (BWB) 

door deze vragen te stellen: waar/wanneer/waarom/hoe etc.

Benoem het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

In Engeland deelden de scholen gezonde maaltijden uit aan de kinderen

1. In Engeland
2. de scholen
3. gezonde maaltijden
4. aan de kinderen

Benoem het meewerkend voorwerp in de volgende zin.

Opent de conciërge om half acht de deuren van de school voor jou?

1. de conciërge
2. om half acht
3. de deuren van de school
4. voor jou

Noteer de persoonsvorm (pv), het gezegde (wg), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
Heeft Myrthe jou al die leugens over mij verteld?

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

Noteer de persoonsvorm (pv), het gezegde (wg), het onderwerp (ow) en het lijdend voorwerp (lv) van de volgende zin:
Tijdens de les gaf Hanna alle nieuwtjes door aan Linde.

Staat een zinsdeel niet in de zin? Zet dan een streepje (-).

gezegde

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Stap 7

onder-werp

lijdend voorwerp

bijwoordelijke bepaling

persoonsvorm

zinsdelen bepalen

meewerkend voorwerp

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

 gezegde

meewerkend vw

bijwoordelijke bepaling

Zin:

De inwoners van Beltrum

zijn

deze week

gelukkig

niet

besmet.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak. 

onderwerp

lijdend vw

ww gezegde

meewerkend vw

bijwoordelijke bepaling

Hangjongeren

hebben

de burgemeester

veel problemen

bezorgd

afgelopen zomer.

Bevat deze zin een bijwoordelijke bepaling?

De oppas wachtte op het schoolplein op haar oppaskinderen.

1. Nee, de zin bevat geen bijwoordelijke bepaling.
2. Ja, de zin bevat één bijwoordelijke bepaling.
3. Ja, de zin bevat twee bijwoordelijke bepalingen.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vw

ww gezegde

meewerkend vw

bijwoordelijke bepaling

De auto van mijn vader

is

afgelopen zomer

helaas

niet

goedkeurd.