Les 14

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

WATER

Programma

Binnenkomst + absentie (3 min)

Herhaling vorige les (5 min)

Nakijken examenvragen (15 min)

Leerdoelen (2 min)

Aan het werk: werkblad samenvatting, deel 1 (10 min)

Uitleg: waterprojecten in het Midden-Oosten (8 min)

Aan het werk + uitleg (10 + 5 min)

Afsluiting (2 min)

Check vorige les

Op je wisbordje juist of onjuist ->

1. Het Midden-Oosten heeft vooral te maken met watertekorten.

2. Verzilting van de grond is op te lossen met kanaalirrigatie of beregening.

3. De modderstromen in China worden veroorzaakt door de kap van bomen in de benedenloop.

4. De aanleg van stuwdammen zorgt vaak voor een eerlijkere verdeling van het water.

5. De Drieklovendam is de grootste stuwdam ter wereld.

Op je wisbordje: welk begrip past het beste bij deze afbeelding? 

Kies uit: verdroging - verzilting - modderstroom - bodemerosie.

Nakijken

Hoe: 

GISTEREN

- Deel 1: Bespreek de antwoorden op de examenvragen 1 tm 19  in je groepje (10 min)

Waar zitten de overeenkomsten en waar de verschillen?

Pak in het geval van discussie het boek erbij en zoek de gevraagde info op!

NU:

- Deel 2: Over welke antwoorden twijfelen jullie nog? 

Geef deze vragen door aan de docent voor een klassikale bespreking 

Tijd: 15 minuten

Wat? werkblad examenvragen 1 tm 19

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. drie grote waterbouwkundige werken in Egypte, Turkije en Israël noemen;

2. tenminste 1 voordeel en 1 nadeel noemen bij elk van deze waterbouwkundige werken;

3. tenminste drie voorbeelden noemen van waterconflicten in het Midden-Oosten;

4. de oorzaken en gevolgen van die waterconflicten uitleggen.

Aan het werk- groep 1

Wat: 

- Werkblad samenvatting deel 1

Hoe: in tweetallen

Hulp: GEEN!

Klaar? 

Lees paragraaf 3.12 en noteer 5 dingen die jij zou leren voor een toets.

Aan het werk- groep 2

Wat: 

- Werkblad samenvatting deel 1

Hoe: met de groep

Hulp: Kaartjes + docent

Klaar? 

Lees paragraaf 3.12 en noteer 3 dingen die jij zou leren voor een toets.

Waterproject Egypte

In 1971 werd  in de rivier de Nijl de Aswandam met het Nassermeer geopend -> een hele grote stuwdam met een heel 

groot stuwmeer.

Voordelen:

1. De waterstand kan nu geregeld worden: 

niet te veel en niet te weinig water (=gunstig voor de scheepvaart).

2. Boeren hebben genoeg irrigatiewater.

3. In het Nassermeer kan gevist worden.

4. De stuwdam levert elektriciteit op.

Nadelen:

1. De mensen die hier woonden werden gedwongen te verhuizen.

2. Er zijn geen overstromingen meer, dus er wordt geen vruchtbaar slib meer afgezet.

3. Veel water van het meer verdampt.

Waterproject in Turkije

De Eufraat en Tigris beginnen in Turkije.

In 1983 werd begonnen met het Zuidoost-Anatolië project = 22 stuwdammen, het Atatürkstuwmeer en meerdere ondergrondse tunnels.

Voordelen:

1. De stuwdammen leveren elektriciteit op

2. Er is voldoende irrigatiewater voor de landbouw

3. De waterstand kan nu geregeld worden -> 

dus geen overstromingen meer

Nadelen:

1. Buurlanden Syrië en Irak krijgen minder en viezer water dan vroeger. 

Dit zorgt voor spanningen.

Waterproject in Israël

National Water Carrier + New National Water Carrier =

Een project om water uit het meer van Kinneret naar het droge zuiden te brengen -> via irrigatiekanalen en pijpleidingen gaat het water naar de landbouwgebieden.

Voordeel:

1.  Er is genoeg irrigatiewater voor de boeren

Nadeel:

1. De hoeveelheid water in het meer van Kinneret nam snel af. 2. De hoeveelheid water in de rivier de Jordaan nam snel af -> drinkwater tekort.

3. De hoeveelheid water in de Dode Zee nam snel af.

Oplossing: het meer van Kinneret wordt aangevuld met ontzilt zeewater.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. drie grote waterbouwkundige werken in Egypte, Turkije en Israël noemen;

2. tenminste 1 voordeel en 1 nadeel noemen bij elk van deze waterbouwkundige werken;

3. tenminste drie voorbeelden noemen van waterconflicten in het Midden-Oosten;

4. de oorzaken en gevolgen van die waterconflicten uitleggen.

Aan het werk: samenvatting + uitleg voor de klas

Wat: Samenvatten en uitleggen van een conflict om water in het Midden-Oosten.

Hoe: 

- 6 groepen en 3 stukken tekst - iedere groep vat 1 stuk tekst samen (4 min)

- 2 groepen met hetzelfde stuk tekst overleggen over de kern (4 min)

- 1 persoon per stuk tekst (gekozen door de docent) leg voor de klas de kern uit (1 minuut per tekst).

- de klas maakt aantekeningen

Tijd: totaal 15 minuten

Eerder klaar? Bedenk een controlevraag voor de klas bij jullie stuk tekst!

Midden-Oosten: conflicten om water

Egypte

Gevolgen van de bouw van de Aswandam ->

1. De Nijl overstroomt niet meer en dus wordt er geen vruchtbaar slib meer afgezet.

Boeren gebruiken nu kunstmest en bestrijdingsmiddelen waardoor de rivier vervuild.

2. Landen in de middenloop en bovenloop reageerden door zelf ook stuwdammen te 

bouwen. (De grootste ligt in Ethiopië -> De Grote Wedergeboortedam.)

Hierdoor heeft Egypte nu minder water.

Midden-Oosten: conflicten om water

Turkije, Syrië en Irak

Gevolgen van het Zuidoost-Anatoliëproject ->

1. Irak en Syrië krijgen minder water -> Irak dreigde hierom zelfs de Atatürkdam te 

bombarderen.

2. Stuwdammen spelen een strategische rol in oorlogssituaties (en die zijn er veel

in het Midden-Oosten). Het vernietigen van een dam zou een ramp zijn ->

de enorme stuwmeren stromen dan leeg en vele mensen zullen verdrinken.

Midden-Oosten: conflicten om water

Israël

In Israël zijn geen grote rivieren en de neerslag is zeer beperkt.

Water speelt dus een rol in het conflict tussen Israël en Palestina.

1. In het dichtbevolkte Gaza zijn de bewoners afhankelijk van de kustaquifer.

Water wordt er zo snel opgepompt dat er meer ruimte is voor de zee ->

Gevolg: het grondwater wordt steeds zouter en er is een groot tekort aan drinkwater.

2. Op de Westelijke Jordaanoever hebben de Palestijnen toestemming van de Israëlische

overheid nodig om waterputten te mogen bouwen. Ook hier is de waterschaarste groot.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je

1. drie grote waterbouwkundige werken in Egypte, Turkije en Israël noemen;

2. tenminste 1 voordeel en 1 nadeel noemen bij elk van deze waterbouwkundige werken;

3. tenminste drie voorbeelden noemen van waterconflicten in het Midden-Oosten;

4. de oorzaken en gevolgen van die waterconflicten uitleggen.

Afronding

Hoe heb je meegedaan?

Huiswerk

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Meenemen Chromebook om te werken aan de praktische opdracht!

Doornemen: de lessen op lessonup, zodat je nog vragen kunt stellen over dingen die je moeilijk vindt of niet goed snapt.