Brandaan groep 5 - thema 3 les 1

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5

De Middeleeuwen

Waar op de tijdlijn zitten we?

De tijd van de Grieken & Romeinen

De Middeleeuwen

van 500 t/m 1500 voor Chr. 

Wat denk je wat er gebeurde in de middeleeuwen?

Wat gaan we vandaag leren? 

Wie de baas is na de Romeinse tijd. 

Hoe het leven in Nederland was in de vroege middeleeuwen.

 

We leren over wie of wat landheren en horigen waren. 

De Middeleeuwen

De tijd na het Romeinse Rijk (Oudheid) en vóór de Nieuwe Tijd.

Het ligt in het midden van die twee perioden: tussenperiode

Ongeveer tussen 500 en 1500

Vroege Middeleeuwen: 500-1000 

(Tijd van Ridders en monniken)

Late Middeleeuwen: 1000-1500

(tijd van steden en staten)

Oudheid

Nieuwe tijd

Middeleeuwen

De middeleeuwen

Het romeinse Rijk komt tot een einde. Er komen zelfs 2 Romeinse Rijken. Het stuk waar wij bij horen valt als eerste. 

Het West- en Oost-Romeinse Rijk

Aan het begin van de 4de eeuw(400) is Constantijn aan de macht. Hij wordt opeens Christen en sticht een nieuw Rome in het Oosten: Constantinopel. En dat is het begin van het einde. in het jaar 395 breekt het Rijk in tweeën. 

In het Oosten gaat prima, maar het oude west-Romeinse Rijk verzwakt. De bevolking voelt zich niet betrokken en weigert het leger in te gaan. Het Rijk wordt aangevallen door de Franken en de Germanen. Die trekken zelfs op richting Rome. In het jaar 476 wordt het Keizertje Romulus Augustulus afgezet, en klimt het Germaanse stamhoofd Odoaker op de troon. Het west Romeinse Rijk is ten einde, de Middeleeuwen kunnen beginnen! 

Wie was er nu de baas in Nederland? En denk je dat het veilig en rustig is?

Gevaarlijke tijden

Geen soldaten meer in het land. 

Dieven konden hun gang gaan. Er was niemand die ze strafte en in Nederland was het niet meer zo veilig. 

De huizen, badhuizen en bruggen die de Romeinen bouwden gingen kapot. De boeren gebruikte de stenen voor hun eigen boerderij. Ook wegen werden slechter.

Er was eigenlijk niemand de baas. Iedereen ging weg uit de steden en vertrok naar het platteland. De handel verdween. En mensen moesten voor zichzelf gaan zorgen... volgende dia--> Arme en rijke boeren 

Het leven van een boer in de middeleeuwen.

Niet alle boeren waren gelijk. Er waren arme en rijke boeren. Boeren met veel land en boeren met weinig land. 

Arme boeren hadden een zwaar leven. Ze konden net genoeg eten verbouwen om in leven te blijven. Honger was altijd dichtbij. Het was ook een gevaarlijk leven. Want er waren veel rovers op pad. En een arme boer had geen wapens om zich te beschermen.  Sommige kozen ervoor om voor een rijke boer te gaan werken. Sommige bleven op hun eigen land.  

Rijke boeren hadden het een stuk makkelijker. Zo'n boer had een huis van steen. Rovers kwamen daar niet makkelijk binnen. Rijke boeren hadden ook soldaten en wapens een rijke boer heette een landheer. Zij werkten ook niet op het land. 

ontstaan van horigheid

De arme boeren hadden honger, geen geld en het was heel onveilig. Daarom gingen ze werken voor een landheer. Daarvoor in de plaats kregen ze dan bescherming en een stukje grond waarop ze konden werken. Een deel van oogst mochten ze zelf houden. De rest ging als betaling naar de landheer. Ook deden ze klusjes, de herendiensten. Zoals hout hakken, een sloot graven of helpen bij de jacht. Dit waren Horigen. 

Lage adel in dit plaatje is dus een Landheer. En hoorden bij de Adel. Daar later meer over. 

Horigen

Als Horigen had je het heel zwaar. De boeren moesten werken op het land, maar alles zonder machines. Er waren wel paarden of een os, maar die waren duur om te kopen. 

Boerinnen hadden het vaak nog zwaarder. Zij moesten ook op het land werken, maar ze moesten ook de was doen, koken, kleding naaien. Ze zorgden ook voor de kinderen. 

Ploegen 

Zaaien

koken

oogsten

wassen

naaien

slachten

zorgen voor de kinderen

Sleep de goede activiteiten naar de goede personen. 

Welke jaartallen horen bij de middeleeuwen?

1. 100-600
2. 600-1000
3. 600-1200
4. 500-1500

Wat zijn Horigen?

De Horigen hadden de landheren nodig. Maar de landheren hadden de Horigen ook nodig. Waarom hadden ze elkaar nodig?

Sleepvraag! 

Tot 3000 v.C.

3000 v.C. tot 500 n.C.

500 - 1000 n.C.

1000 - 1500 n.C..

Tijd van jagers en boeren

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Monniken en ridders

Tijd van Steden en Staten

Middeleeuwen

Prehistorie

Oudheid