20/02, Fictie - begrippen I

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Fictie

planning:

- HUN t/m HS 32

- begrippen fictie

- examentekst

HW:

- HUN t/m HS 31

- inleveren opdracht 6

- examenopdracht af

BV taalvaardigheid:

- leesvaardigheid

BS:

- mentale gezondheid

- social media

leerdoelen:

- Ik ken de begrippen fictie

- Ik kan de begrippen toepassen op de door mij gelezen boeken (en de gekeken film)

HUN

1. Leg uit waarom Seth zo woedend is als Emilia bij het orkaanasiel aankomt?

2. Waarom wil Seth niet dat Abby over hun vader praat?

3. Uiteindelijk lukt het Emilia om Seth aan het praten te krijgen. Wat vertelt hij over zijn vader?

Genre

Genre is een verzameling van verhalen die tot dezelfde soort horen. Voorbeelden van genres:

• avonturenroman;
• historische roman;
• liefdesroman;
• oorlogsroman;
• psychologische roman;
• science fiction.

BV:

- leesvaardigheid

Tijd

Hoe verloopt het verhaal?

• chronologisch;
  - van begin naar eind
• voorgeschiedenis;
  - midden in het verhaal
• niet-chronologisch;
  - van eind naar begin

Eind

Een verhaal kan op twee manieren eindigen:

• gesloten;
  - het verhaalprobleem is opgelost
• open;
  - sommige zaken zijn nog niet opgelost (zelf invullen)

Personage - hoofdpersoon

• je weet wat hij denkt en voelt;
  
• je weet wat zijn karaktereigenschappen zijn;
• hij maakt een karakterontwikkeling door.
  - round characters!

Personage - bijpersoon

• je weet gedachten en gevoelens niet;
• ze veranderen niet;
• ze reageren vaak voorspelbaar.
  - flat characters!

Perspectief

Een schrijver kiest een perspectief van waaruit hij het verhaal vertelt:

• vertelstandpunt eerste persoon:
  ik-persoon / gedachten / niet de auteur
• vertelstandpunt derde persoon:
  één van de personages / gedachten
• wisselend perspectief:
  meerdere personages / gedachten / meerdere belevenissen

Mening en argument

Als je je mening geeft over een boek, onderbouw je die met argumenten:

• realistisch argument: vind je wat er verteld wordt geloofwaardig?
  
• emotief argument: grijpt het verhaal je aan en leef je mee met de personages?
  
• moreel argument: ben je het eens met de overtuigingen en ideeën in het boek?
  
• argument over de opbouw: vind je dat het verhaal goed verteld wordt; zit het verhaal goed in elkaar?
  

Onderwerp en thema

• Onderwerp: geeft neutraal aan waar het verhaal over gaat.
• Thema: formuleert kort en algemeen wat de strekking van het verhaal is.
  Je kunt het thema formuleren:
  in een paar woorden / in een korte zin / in een vraag.

Beeldspraak (1)

• Beeldspraak: de dichter maakt een beeld met woorden.
  Finse meisjes zeggen zelden gedag
  maar zijn niet verlegen of arrogant
  je hebt alleen een beitel nodig om dichterbij te komen
• Vergelijking:
  Die glimlach van je,
  alsof een parkiet over je gezicht klimt.

Beeldspraak (2)

• Bij een metafoor moet je zelf invullen waar het beeld naar verwijst:
  Ik was zo’n steentje
  in jouw schoen
• In een personificatie krijgt iets levenloos eigenschappen van iets
  wat leeft:
  Was het de wind die langzaam kwam
  en het huis inklom?

examentekst

- we lezen klassikaal de vragen

- zelfstandig vragen beantwoorden (mag in tweetallen)

- we bespreken - als er genoeg tijd is - de antwoorden klassikaal

BV:

- leesvaardigheid

Fictie

voorjaarsvakantie:

- boeken lezen

- opdrachten fictie maken

BV taalvaardigheid:

- leesvaardigheid

BS:

- mentale gezondheid

- social media

leerdoelen:

- Ik ken de begrippen fictie

- Ik kan de begrippen toepassen op de door mij gelezen boeken (en de gekeken film)