Les 1 Rechtsstaat

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Rechtsstaat les 1

Programma

1. Over de toets...

2. Nieuw hoofdstuk: de rechtsstaat 

* weten - denken - vinden * 

Intro: De mens is van nature...

1. Egoïstisch gericht op eigenbelang.
2. Bepaald door zelfbehoud en medelijden.
3. Niet veel. De mens is vooral cultuur.
4. Redelijk en zo ook in potentie goed, maar heeft een dierlijke neiging tot het kwaad.

Hobbes (1588 - 1679)

Natuurstaat

Eigen belang > oorlog

Redelijk: Sociaal contract

Soeverein: geweldsmonopolie

Burger ruilt vrijheid voor veiligheid

Wat vind je van deze houding t.a.v. de politie van Boef?

‘Recht zonder macht is krachteloos; macht zonder recht tiranniek.… Men moet dus macht met recht verenigen en zo maken dat hetgeen rechtvaardig is, machtig is en hetgeen machtig is rechtvaardig zal zijn.’ 

Blaise Pascal 

§1: vrijheid of veiligheid?

1. Vrijheid
2. Veiligheid

Welke voordelen heeft dit 'sociale krediet-'systeem in China?

Waarom past dit systeem volgens jou wel/niet bij de rechtsstaat?

Aan de slag

Lees de casus over gezichtsherkenning in Nederland en maak de bijbehorende opdrachten

Sla de pagina om en maak de intro-opdracht over gezagsondermijning

Volgende les

1. Portfolio-presentatie van Bram

2. §1: kenmerken van de rechtsstaat

3. uitdelen PO Grote Vraagstukken (44-49, 10%)

Rest van de les:

Huiswerk voor morgen! 

§2 lezen + 

maken: K&B 1 t/m 6 (pag. 83-84) + T 9 (pag. 84-85)

Lesdoelen

1. Kenmerken v/d rechtsstaat

2. Hoe machtssoevereiniteit bijdraagt aan orde en veiligheid

3. Het dilemma v/d rechtsstaat

TRIAS POLITICA

GRONDRECHTEN

LEGALITEITSBEGINSEL

wetgevende macht stelt wetten vast

uitvoerende macht spoort verdachten op en besluit tot vervolging

onafhankelijke rechtsprekende macht oordeelt over  schuld en bepaalt de straf

recht op eerlijk proces

onschuldpresumptie

recht op hoger beroep en cassatie

zwijgrecht

recht op een advocaat

maximumstraf is wettelijk vastgelegd

strafprocedure is gebonden aan wettelijke voorschriften

opsporingsbevoegdheden zijn wettelijk aan grenzen verbonden

ne bis in idem-regel

geen straf zonder schuld

verjaringstermijn is wettelijk vastgelegd

Als je een rechtsstaat met een dictatuur vergelijkt, worden de kenmerken gelijk 

duidelijk