les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1 Tijd van jagers en boeren

Oriëntatie en H 1.1 

Kenmerkende aspecten

1. De levenswijze van jagers en verzamelaars
   
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
   
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

Tijdlijn

250.000 - 3.000 v.C.

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren

Les van vandaag

• De eerste mensen
• Jagers & verzamelaars
• Landbouw samenleving

                                                              

Doel

• Aan het eind van de les kun je uitleggen hoe de levenswijze van jagers & verzamelaars eruit zag
  
• Aan het eind van de les kun je de oorzaken, gevolgen en het belang van de overgang naar landbouw benoemen

1. De levenswijze van jagers & verzamelaars

2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen

De huilende gorilla zegt: die man beweert dat hij een van mijn nakomelingen is

De Tuin van Eden

De eerste mensen

• 5 miljoen - 2 miljoen jaar geleden in Afrika
  - Homo habilis
  - Homo erectus
• Evolutie = aanpassing aan de omgeving
• 250.000: homo sapiens
  
  

Eerste mensen

• Waarom de homo sapiens?
• Taal
  --> collectief denken
• Symbolisch denken
  --> cultuur ontwikkeling
  bijv. grafgiften

Jagers-verzamelaars

• Nomaden: afhankelijk van de carrying capacity van een gebied
• Gebruik van vuur
• Gebruik van steen
  --> Paleolithicum
  --> Oude Steentijd

Landbouw

• Landbouw = akkerbouw en  veeteelt
• Oorzaken:
• Meer kennis graan
• Bevolkingsgroei
• Klimaatverandering
  --> noodzaak

Landbouwrevolutie

Neolitische revolutie = Nieuwe Steentijd (10.000 v.C)

Oude steentijd = jagen/verzamelen

Nieuwe steentijd = landbouw

Landbouwsamenleving

• Gevolgen:
• Sedentair leven
• Ontstaan dorpen
• Nieuwe gereedschappen
• Nieuwe aardewerken
• Sociale verschillen?

Hoeveel jaar geleden kwamen we de homo sapiens voor het eerst tegen?

1. 2 miljoen
2. 250.000
3. 50.000
4. 10.000

Wat is geen kenmerk van de jagers en verzamelaars

1. Nomadisch bestaan
2. Gebruik van vuur
3. Gebruik van steen
4. Bouwen van huizen

Is de term 'landbouw revolutie' terecht? Geef één argument voor en één argument tegen

Het plaatje bij dit tijdvak is een pot/vaas. Geef aan of die eerder bij jagers-verzamelaars of een landbouwsamenleving hoort en waarom

Hunebedden

Geef aan of die eerder bij jagers-verzamelaars of een landbouwsamenleving hoort en waarom