H3 politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3,4

Noem 2 kenmerken van de Nederlandse rechtsstaat

Na deze les kan ik 

• uitleggen waarom Nederland een parlementaire democratie is 
• kenmerken van een parlementaire democratie noemen 
• de machtsverdeling via trias politica uitleggen 

Parlementaire democratie 

Nederland is een parlementaire democratie. 

Het volk stemt op volksvertegenwoordigers. Zij nemen voor ons de beslissingen. 

 

uitleg

Parlementaire democratie 

• actief en passief kiesrecht 
• Vrije en geheime verkiezingen 
• Besluiten worden genomen met meerderheid van stemmen 
• De politieke macht ligt bij het gekozen parlement en niet bij de regering  
• De politieke macht is gescheiden (trias politica)

uitleg

kiesrecht 

actief kiesrecht

het recht om te stemmen 

passief kiesrecht 

het recht om je verkiesbaar te stellen (anderen mogen op jou stemmen) 

uitleg

Verkiezingen 

Vrije verkiezingen 

Jij mag zelf weten op wie je stemt 

Geheime verkiezingen 

Je stemt anoniem 

uitleg

Trias Politica 

De politieke macht is in 3 delen gescheiden 

	wetgevende macht	uitvoerende macht	rechterlijke macht
wie	ministers en parlement	ministers en ambtenaren	rechters
wat	maken wetsvoorstellen en parlement stemt welke wetten uitgevoerd moeten worden	zorgen dat wetten goed worden uitgevoerd	beoordelen of burgers en overheid zich aan de wet houden en oordeelt in conflicten

uitleg

verkiezingen 

Elke partij zet de belangrijkste standpunten in het verkiezingsprogramma. 

De lijsttrekker is de belangrijkste persoon van de politieke partij. Hij/zij komt het meest in beeld. 

In de peilingen staat een voorspelling van de verkiezingsuitslag. 

Een zwevende kiezer is iemand die niet bij elke verkiezing op dezelfde partij stemt. 

uitleg

verkiezingen 

Elke 4 jaar stemt het volk op de Tweede Kamer.

Er zijn 150 zetels die worden verdeeld over de politieke partijen.

Na de verkiezingen begint de formatie van het kabinet 

uitleg

kabinetsformatie

Voor een kabinet is het volgende nodig: 

1. Partijen moeten samen 76 of meer zetels hebben. 

2. Ze moeten kunnen samenwerken 

kabinet: ministers en staatssecretarissen

staatssecretaris: een hulpminister  

kabinetsformatie: onderhandelingen over welke partijen samen gaan regeren

coalitie: twee of meer partijen die samen de regering vormen

In het regeerakkoord zetten ze de plannen voor de komende jaren 

uitleg