Democratie; De grondwet en grondrechten 2.0

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Democratie; 

De grondwet en grondrechten

Burgerschap Politieke dimensie

Democratie in Nederland

Wat gaan we vandaag doen?

Stukje theorie:

• Wat is macht?
• Democratie in Nederland
• Volksvertegenwoordigers 
• De grondwet:
• Video's en zelf aan de slag met 'Wat is nou RECHT?'

Opdracht

• Maak groepjes van drie
• Neem enkele tijdschriften, scharen, lijm en een groot vel papier
• Zoek zo veel mogelijk afbeeldingen die volgens jullie te maken hebben met 'macht';

• wat is macht?
• Wie hebben macht?
• wat doen mensen met macht?
• Presenteer je collage aan de groep

Welke verschillende staatsvormen ken je?

Noem een voorbeeld van een dictatuur?

Een democratie is..

Democratie

Een democratie is een land met een bestuursvorm waarin het volk regeert. Het volk heeft DE MACHT

Het volk neemt niet zelf de beslissingen, maar kiest mensen die dat voor ze doet.

Directe en indirecte democratie

Nederland heeft een...

1. Directe democraite
2. Indirecte democratie

Kun je een voorbeeld noemen van een volksvertegenwoordiger?

Wat zijn Politieke Partijen?

• Een organisatie van mensen die ongeveer hetzelfde denken over de manier waarop problemen in de samenleving moeten worden opgelost  

De gemeenteraad heeft invloed op bijvoorbeeld woonwijken en industrie gebieden.

1. Waar
2. Niet waar

De Provinciale Staten nemen bijvoorbeeld beslissingen over natuurgebieden.

1. Waar
2. Niet waar

PAUZE

De Grondwet

De Grondwet is de belangrijkste wet van een staat. 

Deze wet bepaalt welke personen en instellingen de macht in een staat uitoefenen en hoe dat gebeurt. 

De Nederlandse Grondwet regelt bijvoorbeeld de rol van het staatshoofd en van de ministers, de bevoegdheden van rechters en de taken van de gemeenten en provincies. 

Ook stelt de wet vast welke invloed en macht de Nederlandse burgers hebben. Andere wetten mogen niet in strijd zijn met de Grondwet.

Wat is de belangrijkste wet in Nederland?

Wat is eigenlijk macht volgens jou?

Wat wordt er NIET geregeld in de grondwet?

1. De invloed en macht de Nederlandse burgers hebben
2. welke wetten in strijd zijn met de grondwet
3. Welke personen en instellingen de macht in Nederland hebben
4. Wat rechters wel en niet mogen

De grondwet II

• De Grondwet opent met de rechten die burgers hebben in hun verhouding tot de staat: de grondrechten. 

• Het gaat hier om de rechten die burgers de vrijheid geven om hun leven in te richten zonder dat de staat zich met hun opvattingen en levenskeuzes bemoeit. 

De grondwet II (vervolg)

• De staat mag vrijheden als de vrijheid van godsdienst en de vrijheid van meningsuiting alleen beperken als het echt nodig is. 
• Die noodzaak kan er bijvoorbeeld zijn als iemand een bedreiging vormt voor anderen. 
• In zo’n geval mag de staat ingrijpen, maar dat moet dan wel volgens de wet gebeuren.

De grondwet regelt de rechten die burgers de vrijheid geven om hun leven in te richten zonder dat de staat zich met hun opvattingen en levenskeuzes bemoeit.
Kun je een voorbeeld geven van zo'n recht?

Mag de staat ooit de vrijheid van meningsuiting beperken?
Zo ja, kun je daarvan een voorbeeld geven?

schooltv.nl

Het grondwetspel

Tekst en uitleg via de docent

(ca 45 minuten)

Sommige mensen overtreden de wet;
Welke voorbeelden ken je daarvan?

Eigen rechter

Als mensen de wet overtreden, zeggen we ook wel dat ze 'voor eigen rechter spelen'

• Ze rijden zo hard ze willen
• ze pakken spullen die niet van hen zijn
• Ze verwonden mensen omdat ze hun zin niet krijgen
• Ze betalen niet voor iets waarvoor ze wel zouden moeten betalen (OV, parkeren)

Eigen rechter

Het spelen voor eigen rechter en de regels daarover zijn niet altijd even duidelijk.

• Je gaat zo kijken naar een aflevering van 'Schuldig of niet'.
• Soms wordt de video stopgezet om er met je klas of groepje over te praten of iets terecht is of niet.
• We gaan dus zelf een beetje voor 'eigen rechter' spelen.
• Het is handig als je het blad met de grondrechten van Nederlanders erbij houdt.

www.bnnvara.nl

Extra materiaal:

Het grondwetspel:

https://prodemos.nl/app/uploads/sites/5/2017/06/Het_Grondwetspel-Handleiding-1-2.pdf

Werkblad: https://prodemos.nl/app/uploads/sites/5/2015/12/ProDemos_Grondwetspel_Materialen_01.pdf