Begrijpend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

LEZEN HOOFDSTUK 4

Hoofdzaken en bijzaken 

Kerzin en hoofdgedachte

Tekstverbanden 

Doel

Aan het einde van de les weet iedereen wat hoofd-, bijzaken en kernzinnen zijn, weet je wat een hoofdgedachte en kun je tekstverbanden herkennen.

Weet je het nog?

Een reclame heeft als belangrijkste tekstdoel ...

1. overtuigen
2. overhalen
3. amuseren
4. informeren

Hoofd- en bijzaken 

Hoofdzaken zijn de dingen die belangrijk zijn in een tekst. 

Bijzaken zijn niet zo belangrijk en kun je ook wel weglaten, ze worden alleen wel gebruikt om je dingen duidelijker te maken. 

Wat vertel je als je kort wilt vertellen waar een tekst over gaat?

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

Wat zijn hoofdzaken?

1. de hoofdgedachte en de kernzin samen
2. Wat in een tekst belangrijk is
3. de inleiding
4. de alinea's

Een leesboek heeft als tekstdoel...

1. informeren
2. instrueren
3. overhalen
4. amuseren

Hoofdzaken lees je in de

1. inleiding en de kernzin
2. kernzin
3. inleiding, slot en kernzin

Kernzinnen zijn niet belangrijk.

1. Waar
2. Niet waar

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- het belangrijkste van een tekst kan 

in één zin samengevat worden:

de hoofdgedachte

HOE VIND JE DE HOOFDGEDACHTE?

De hoofdgedachte staat MEESTAL in de inleiding of het slot (dus niet altijd!)

Je vindt de hoofdgedachte door de tekst precies te lezen (je leest de tekst goed van de eerste zin tot en met de laatste zin).

verbanden

Zinnen en alinea's staan niet zomaar achter elkaar. Vaak is er een verband binnen zinnen en/of tussen de zinnen en/of alinea's. 

Verband binnen/tussen zinnen = zinsverband

verband tussen alinea's = alineaverband 

De hoofdgedachte is...

1. de kernzin
2. de hoofdzaken
3. het belangrijkste van een tekst in één zin.
4. de samenvatting

tekstverband -> opsomming

Er worden verschillende dingen achter elkaar genoemd.

Je herkent dit verband aan de volgende signaalwoorden:

ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen....maar ook, ten eerste , ten tweede 

tekstverband -> tegenstelling

Na een uitspraak wordt meteen het tegenovergestelde beweerd.

Je herkent een tegenstelling aan de volgende signaalwoorden:

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds...anderzijds, daar staat tegenover

tekstverband -> voorbeeld

Een uitspraak wordt gevolgd door een of meerdere voorbeelden.

Je herkent een voorbeeld aan de volgende signaalwoorden:

bijvoorbeeld, als voorbeeld, zoals, zo, 

neem nu, dat is te zien aan...

Opdrachten maken uit je boek 

Maak nu van hoofdstuk 4 Lezen de opdrachten 1, 2 en 3