5/2 H3.3 inleiding, slot, tussenkopjes

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Lezen

Hoofdstuk 3:   

   - inleiding, slot,

tussenkopjes

Werk voor deze les + huiswerk voor leerlingen die niet mogen 

deelnemen aan de les

• lezen in je leesboek tot ik zeg dat je aan het werk moet.
• je werkt in STILTE en je mag GEEN VRAGEN STELLEN, NIET PRATEN en OVERLEGGEN.
  
• je kijkt voor je
  
• je gaat zelfstandig de lesstof doornemen en aan het wek

KLAAR = IN STILTE LEZEM

Pak je VIP en noteer:

Online: Hoofdstuk 3, § 3.3 Lezen, opdracht 1 t/m 13

Wat niet af is = huiswerk

Planning

• Lesdoel
• Korte activiteit
• Terugblik
• Instructie - werken 
• Exitticket
• Afsluiten (reflectie en feedback)

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• kun je benoemen wat een inleiding, slot en tussenkopjes zijn;
• kun je de functie van  inleiding, slot en tussenkopjes benoemen;
• kun je benoemen  wat subjectieve informatie is en hoe je dat kunt herkennen;

• heb je geoefend met  inleiding,, slot en tussenkopjes.
  

Blauw = kennis = kennen = leren

Oranje = kunnen = oefenen met de kennis

Spelen met woorden: raadsels

Geef iedereen de kans om het raadsel op te lossen: roep je geen antwoorden door de klas, maar doe je het in je hoofd.

• Lees eerst het raadsel en probeer hem in je hoofd op te lossen (schrijf je antwoord eventueel even in je schrift op)
  
• Twee raadsels

Wanneer noemen we het cijfer 2 geen 2 maar 10?

Wanneer noemen we het cijfer 2 geen 2 maar 10?

Hoeveel kanten heeft een bal?

Hoeveel kanten heeft een bal?

Lesstof Lezen 3

Wat is een betoog? Een betoog is een ...

1. Tekst waarin een bepaald standpunt wordt verdedigd met behulp van argumenten.
2. Tekst waarin iemand je probeert te overtuigen om iets te doen.
3. Tekst waarin iemand reclame maakt voor een bepaald product.
4. Tekst waarin verschillende meningen met elkaar vergeleken worden.

Betoog

Schrijver geeft zijn mening met argumenten

Lezer overtuigen 

Voorbeelden van betogen zijn: ingezonden brief, boekbespreking, filmrecensie.

Veel betogen hebben een driedeling:

• inleiding: de schrijver formuleert zijn mening (standpunt/stelling)

• kern: hij geeft argumenten voor zijn mening ( 3 argumenten voor,  1tegenargument, met weerlegging - allemaal met onderbouwing

• slot: hij trekt een conclusie of vat het belangrijkste samen + herhaling standpunt/stelling -->> geen nieuwe informatie

	Handbal is een vermoeiende sport.
	Bij handbal is het rechthoekige speelveld 40 meter lang en 20 meter breed.
	... , want je moet minstens drie sets lang springen en heen en weer rennen.

Mening

Feit

Argument

Waar

Niet waar

Feiten en argumenten zijn hetzelfde.

Een feit kun je bewijzen of controleren.

Een schrijver kan feiten gebruiken om zijn mening te ondersteunen.

Een schrijver geeft altijd argumenten bij zijn mening.  

Subjectief

1. gebaseerd op feiten
2. gebaseerd op de toelichting
3. gebaseerd op wat er in de tekst staat
4. gebaseerd op jouw mening of persoonlijke voorkeur

Mening

- oordeel of gevoel

- je kunt het ermee eens zijn of niet

- kun je over discussiëren

- Subjectieve argumenten

(Sentimenteel = met emotie)

Feiten

- te controleren

- het kan juist zijn of onjuist

- kun je niet over discussiëren

- Objectieve argumenten

(Ongevoelig = emotieloos)

      Wat zijn argumenten? Argumenten zijn ...

1. Belangrijke woorden in een tekst die een verband aangeven
2. Woorden die de mening van de schrijver aangeven
3. Een onderbouwing van de reden waarom je iets doet of niet doet
4. Voorbeelden die gegeven worden in de tekst

Argument (reden)

• De redenen waarom iemand iets vindt
• Verduidelijken een mening
• Herken je aan signaalwoorden als: want, omdat, namelijk en immers
• subjectief (het is koud buiten --> kun je het mee eens zijn of niet)
• objectief (het is vandaag zonnig buiten --> kun je controleren, kan juist of onjuist zijn)
• objectief = sterker

Voorbeeld argument met onderbouwing: 

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen (mening), want dan leren zij met geld omgaan (argument - feit).

Nieuwe lesstof

Wat weet je al en wat weet je samen?

Groepsopdracht

Voorwaarde: 

- iedereen zoekt informatie op

- je bent met elkaar in gesprek over de opgezochte lesstof

- je maakt samen een samenvatting van de opgezochte lesstof --> iedereen schrijft het op 

- een iemand maakt een foto en load deze in de volgende dia up.

- vul tijdens de instructie jouw  samenvatting aan met aantekeningen (in afkortingen)

Opdracht: 

1. Wat is de functie van de inleiding in een tekst? 

2. Wat kan de schrijver in de inleiding doen?  

3. Wat is de functie van het slot in een tekst? 

4. Wat kan de schrijver in het slot doen?  En wat mag er absoluut niet in het slot staan?

Maak een foto van jullie samenvatting

Nieuwe lesstof

Vul je samenvatting aan met aantekeningen;

- gebruik afkortingen die je zelf kan herkennen

- gebruik cijfers als getallen (dus niet uitschrijven)

- spelling doet er nu even niet toe

- gebruik pijlen om verbanden aan te geven

- werk het thuis netjes uit

Functies inleiding 

Een inleiding is allereerst bedoeld om aandacht te trekken, zodat de lezer ook de rest van de tekst gaat lezen.

Andere functies die een inleiding kan hebben:• het onderwerp noemen;
• de aanleiding noemen, aangeven waarom de tekst is geschreven;
• een vraag stellen, die later in de tekst wordt beantwoord;
• de mening geven, die later in de tekst beargumenteerd wordt; --> betogende tekst!

Wat is de functie van de inleiding?
(welk doel heeft een inleiding)

1. Onderwerp duidelijk maken en de aandacht van de lezer trekken door een verhaaltje.
2. Samenvatting geven van de tekst.
3. Deelonderwerpen bespreken.
4. Een conclusie geven

Een inleiding kan verschillende functies hebben. Wat is GEEN functie van een inleiding?

1. onderwerp aangeven
2. voorbeeld geven
3. vraag stellen
4. samenvatting geven

Functies slot

Een slot kan verschillende functies hebben:
• een conclusie 

• een samenvatting van de inhoud geven
• een advies geven 

• een waarschuwing geven

• de vraag uit de inleiding beantwoorden (op basis van de alinea's uit het middenstuk)

--> een slot rond de tekst af 

--> er staat NOOIT nieuwe informatie in het slot!

Voorbeelden signaalwoorden slot: dus, kortom, al met al, samenvatten kan worden gesteld dat...

Noteer twee functies die bij het slot horen.

Tussenkopjes

- Verhoogt de leesbaarheid van langere teksten.

- Helpt je het deelonderwerp of onderwerpen te bepalen.

• Een tussenkopje kan het deelonderwerp noemen van een of meer alinea’s.

Bijvoorbeeld: voordelen fietshelm. --> meerdere alinea's, elk over een voordeel

• Een tussenkopje kan ook belangrijke informatie noemen over een deelonderwerp.

Bijvoorbeeld: (over de fietshelm) comfortabel en veilig. = het deelonderwerp van die alinea

Wat staat er onder de tussenkopjes?

1. Nieuwe informatie
2. Deelonderwerpen
3. Deelkopjes
4. Een nieuw onderwerp

Werk voor deze les + huiswerk:

• je begrijpt de lesstof/theorie voldoende (je kunt het groene theorieblok uit je boek gebruiken als ondersteuning) 
  
• je werkt in STILTE en je mag NIET PRATEN of OVERLEGGEN en geen vragen stellen
  
• je bent echt aan het werk!
  

Klaar = in STILTE lezen

Pak je VIP en noteer:

Online: Hoofdstuk 3, § 3.3 Lezen, opdracht 7 t/m 13

+ geresette opdracht 2 t/m 6

Wat niet af is = huiswerk

Woordraadstrategieën

- synoniem --> exact - precies

- omschrijving/definitie curriculum - het leerplan van een vak of school

- voorbeeld domeinen Nederlands, zoals schrijven, lezen, taalbeschouwing, mondeling

- tegenstelling - pro-actief, bedenkt alvast wat hij kan doen

- bekend woorddeel - woord-raad-strategie --> raden op basis van bekende woorddelen

Woord: groep van spraakklanken met een eigen betekenis

Raad: op goed geluk (het juiste) antwoord geven op een vraag; gissen 

Strategie: plan van handelen

(- afbeelding)

(- woordenboek)

Hoe? --> lees een stukje verder (of lees een stukje terug)

a Welke omschrijving vind je in alinea 2 voor impulsaankopen (tussenkopje alinea 2)?
Woordraardstrategie: uitleg - het woord wordt uitgelegd in een zin.

b Hoe kun je uit alinea 3 afleiden wat erbarmelijk (eerste zin alinea 3) betekent?
Noteer ook de betekenis van het woord (raden op basis van de voorbeelden).
Woordraadstrategie: voorbeeld - er staan voorbeelden in de zin

De voorbeelden uit de rest van alinea 3 laten zien dat het om bijzonder slechte omstandigheden gaat.

Erbarmelijk = heel zielig, heel erg slecht

c Wat betekent gesocialiseerd (alinea 3)?
Woordraadstrategie: bekend woorddeel:
Kijk naar een woorddeel wat je misschien wel al kent of het tegenovergestelde van dat woorddeel.

d Zoek op wat malafide (tussenkopje alinea 3) betekent.
Woordraadstrategie: woordenboek - zoek de betekenis van het woord op in een woordenboek

e Wat is een petitie (alinea 5)? Leid het af uit alinea 4 Woordraadstrategie: bekend woorddeel:
Afleiden uit de context

Petitie = verzoek (aan iemand met macht)

f Zeg anders: groot maatschappelijk draagvlak (alinea 5).
Afleiden uit de context

Werk voor deze les + huiswerk :

Pak je VIP en noteer:

Online: Hoofdstuk 3, § 3.3 Lezen, opdracht 8 t/m 13

+ geresette opdracht 2 t/m 6

Klaar = in stilte lezen

Wat niet af is = huiswerk

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• kun je benoemen wat een inleiding, slot en tussenkopjes zijn;
• kun je de functie van  inleiding, slot en tussenkopjes benoemen;
• kun je benoemen  wat subjectieve informatie is en hoe je dat kunt herkennen;

• heb je geoefend met  inleiding,, slot en tussenkopjes.
  

Blauw = kennis = kennen = leren

Oranje = kunnen = oefenen met de kennis

verhaaltje

conclusie

vraag

samenvatting

advies

onderwerp

Inleiding 

Inleiding

Inleiding

Slot

Slot

Slot

Ik kan benoemen wat benoemen wat feit, mening, argument, betoog en subjectieve informatie is en hoe je dit kan herkennen.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter? Hoe ga je dat verbeteren?

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?