3M P3 Les 1 Collectieve sector

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom

Ga zitten volgens de plattegrond.

Pak je schoolspullen: etui, boek, schrift, rekenmachine en wisbordje.

Maak 'Weet je nog?' op blz. 188 zelfstandig in stilte.

Klaar? Lees de leerteksten van § 7.1.

Periode 3

SE H7 (5%)

• Overheid en bestuur
• Verrijkingsstof (belastingen)

PO natuur en milieu (2,5%)

• Natuur en milieu

Programma

• Startopdracht
• Leerdoelen
• Uitleg overheden
• Zelfstandig werken
• Uitleg collectieve sector en particuliere sector
• Zelfstandig werken
• Uitleg privatisering
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je:

• Het onderscheid tussen de particuliere sector en collectieve sector uitleggen.
  
• Het begrip collectieve goederen uitleggen en er voorbeelden bij geven.
  
• De voor- en nadelen van privatiseren uitleggen.
  
• Het begrip marktwerking uitleggen.
  
• De doelen van subsidie en accijns uitleggen.
  

Uitleg

Overheid

Gemeente

Provincie

Rijk

Wetten en plannen die voor het hele land van belang zijn.
Controleren of alles goed gaat. 

Ruimtelijke ordening.

Infrastructuur en vervoer.

Natuur en recreatie.

Uitkeringen.

Jeugd- en ouderenzorg.

Identiteitsbewijs.

Huisvesting van scholen.

Voorzieningen.

Provincies, waterschappen en gemeenten = lagere overheden

Subsidie

Goed gedrag belonen. Financiële bijdrage.

Accijns

Slecht gedrag afremmen. 

Extra verbruiksbelasting op alcohol, brandstof en tabak.

Pak je wisbordje

Wat zijn de lagere overheden?

Welke overheid is verantwoordelijk voor de verbreding van een snelweg?

1. Rijksoverheid
2. Provincie
3. Gemeente

Welke overheid is verantwoordelijk voor de aanleg van een kunstgrasveld bij een voetbalvereniging?

1. Rijksoverheid
2. Provincie
3. Gemeente

Welke overheid is verantwoordelijk voor de verhoging van de accijns op tabak?

1. Rijksoverheid
2. Provincie
3. Gemeente

Welke overheids is verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in de regio?

1. Rijksoverheid
2. Provincie
3. Gemeente

De overheid wil met accijnzen geld verdienen. Maar het heffen van accijnzen heeft vooral ook een ander doel.
Welk ander doel heeft de overheid met het heffen van accijnzen?

Bereken hoeveel procent van de prijs van een sigaret uit accijns bestaat.

Zelfstandig werken

Wat? § 7.1 opdracht 2 t/m 11 (blz. 190-193).

Hoe? Zelfstandig met overleg.

Klaar? Maak de plusopdrachten.

Uitleg

Collectieve sector

Overheid en instellingen voor de sociale zekerheid.

Niet uit op winst.

Particuliere sector

Burgers en bedrijven.

Voornamelijk winst maken.

Gesubsidieerde sector

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Collectieve goederen

• Algemeen belang
  
• Kwaliteit bewaken
  
• Niet individueel te leveren/niet apart voor te betalen
  
• Betaalbaar houden voor iedereen
  

Pak je wisbordje

Welke van de onderstaande voorzieningen zijn collectieve voorzieningen?

1. Supermarkt
2. Tankstation
3. Politie
4. Dijken

Waarom is dit een
collectief goed?

1. Iedereen mag er gebruik van maken.
2. Betaald door de overheid.

Leg uit waarom de overheid dit soort taken liever niet door de particuliere sector laat uitvoeren.

1. Iedereen mag er gebruik van maken.
2. Betaald door de overheid.

Samenwerkings-

opdracht

Zelfstandig werken

Wat? § 7.1 opdracht 2 t/m 11 (blz. 190-193).

Hoe? Zelfstandig met overleg.

Klaar? Maak de plusopdrachten.

Uitleg

Privatiseren

Particuliere sector

Burgers en bedrijven.

Marktwerking

Concurreren op prijs en kwaliteit.

Collectieve sector

Overheid en instellingen voor de sociale zekerheid.

https://schooltv.nl/video-item/privatisering-de-voor-en-nadelen

Pak je wisbordje

Een gemeente verkoopt het gemeentelijk zwembad aan een commercieel bedrijf.
Hoe noem je de verkoop van zo'n voorziening aan de particuliere sector?

Noem voor de gebruikers van het zwembad een mogelijk nadeel van deze verkoop.

Zelfstandig werken

Wat? § 7.1 opdracht 2 t/m 11 (blz. 190-193).

Hoe? Zelfstandig met overleg.

Klaar? Maak de plusopdrachten.

Afsluiting

Pak je agenda

Datum: 

Maken: § 7.1 opdracht 2 t/m 11 (blz. 190-193).

Leren: § 7.1 (blz. 190-193).

Volgende SE: H7