Barok

Barok
1600 - 1750 
1 / 41
next
Slide 1: Slide
MuziekMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 41 slides, with interactive quizzes, text slides and 10 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Barok
1600 - 1750 

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Expressief
Dramatisch
Vol contrast

Slide 3 - Slide

Inleiding
  • Weelderig, rijk
  • Gevolg van evenwichtige renaissance en sobere protestantisme

  • Katholieken kerken halen alles uit de kast

Slide 4 - Slide

Maatschappij
  • Roerige tijden voor de kerk
  • Kritisch en vrij humanistisch denken = onrust
  • Kerk verloor volledige macht
  • Grote hervorming

Slide 5 - Slide

Hoe heette de monnik die 95 stelling aan de deur van de kerk in het Duitse Wittenburg spijkerde?

Slide 6 - Open question

Maatschappij
  • Maarten Luther - startpunt reformatie
  • Protestantisme
  • Start was in de Renaissance 
  • Gevolgen merkbaar in de Barok

  • Reactie: Contrareformatie

Slide 7 - Slide

Kunst
  • Concilie van Trente: kerkvergadering
  • Bijbelverhalen bij het volk brengen

  • Realistischer en dramatischer: dichter bij de mens
  • Clair-obscur (licht-donker contrast)
  • Toegankelijk voor de gewone burger

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

De grote 3

Slide 10 - Slide

Vocale muziek, wereldlijk
  • Expressiviteit en dramatiek
  • Basso continuo: harmonische begeleiding en baslijn
  • Cello, contrabas, gamba en fagot
  • Harmonieën: klavecimbel, orgel, harp en luit

  • 1600: onderzoek naar toneel en drama's van oude Grieken
  • Teksten werden gezongen! Geboorte opera

Slide 11 - Slide

Opera
  • Recitatief: vertellend, zingend spreken
  • Aria: expressief, emotie uiten
  • Koor
  • Instrumentaal


Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

Wat hoorde je?
A
Recitatief
B
Aria
C
Koor
D
Instrumentaal

Slide 14 - Quiz

Slide 15 - Video

Wat hoorde je?
A
Recitatief
B
Aria
C
Koor
D
Instrumentaal

Slide 16 - Quiz

Slide 17 - Video

Wat hoorde je?
A
Recitatief
B
Aria
C
Koor
D
Instrumentaal

Slide 18 - Quiz

Vocale muziek, geestelijk
Geestelijke "opera": oratorium
Vergelijkbare opbouw
Bijbels thema
Verschil = niet geacteerd, concertant
In volkstaal

Cantate: korte versie oratorium

Slide 19 - Slide

Passie
  • Oratorium over het lijden en sterven van Jezus Christus
  • Matthäus Passion van Bach

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Video

Wat hoorde je?
A
Recitatief
B
Aria
C
Koor
D
Instrumentaal

Slide 22 - Quiz

Instrumentaal 
  • Even belangrijk als vocale muziek
  • Sonate: Een instrumentale compositie, met drie of vier delen. 
  • Suite: orkeststuk, opeenvolging van dansen.
  • Soloconcert: concert voor solo-instrument en orkest.

  • Kamermuziek: klassieke muziek voor kleine ensembles, bijv. strijkkwartet.
  • Concerto grosso: concert voor meerdere solo-instrumenten en orkest.

Slide 23 - Slide

Suite
Een suite is een instrumentale compositie die in de Barok is ontstaan uit opeenvolgende hofdansen.

Hoe klinkt een suite?
Dat hangt ervan af wanneer de suite is geschreven. Suites van voor 1750 zijn gebaseerd op traditionele hofdansen die gebruikelijk waren in de vroege Barok. Die dansen hadden een vaste volgorde. Daar komt de naam van de suite ook vandaan: ‘suite par’ betekent ‘gevolgd door’.
Na 1750 ontwikkelde de suite zich tot een soort 'samenvatting' van een bestaand stuk, meestal een opera of een ballet. De suite De notenkraker van Tsjaikovski is een beroemd voorbeeld. Na 1750 werden de dansvormen losgelaten.

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Barokorkest 
Kern: strijkersgroep en de basso continuo
Extra instrumenten, zoals dwarsfluit (hout), hobo, fagot, hoorn, trompet, pauken. 

Slide 26 - Slide

Welke instrumenten spelen hier de melodiepartijen en welke de basso continuopartij?

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Video

Welke instrumenten spelen hier de melodiepartijen en welke de basso continuopartij?

Melodie: violen
Basso continuo: klavecimbel en cello

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Video

Fuga
- Soort canon, maar dan op andere toonhoogtes
- vaste regels, o.a. "expositie" en "doorwerking"

Slide 31 - Slide

Sequens
Herhaling van een motief, steeds hoger of lager
Vivaldi "Winter" Let op maat 3 en 4

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Video

Slide 34 - Video

Cadens
Een moment in een solo-concert waarop de solist alleen speelt, het orkest zwijgt. De solist improviseert.
In het volgende fragment (van Mozart dus eigenlijk geen barok) speelt de soliste vanaf 6:03 een cadens.

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Video

Oratorium
The Messiah - Händel

Slide 37 - Slide

Passie
Matthäus Passion - Bach

Slide 38 - Slide

Opera
L'Orfeo - Monteverdi

Slide 39 - Slide

Soloconcert
Vivaldi R.439 fluitconcert "La Notte"

Slide 40 - Slide

Concerto Grosso
Vivaldi - Concerto Grosso in D Minor

Slide 41 - Slide