Inleiding: Historisch denken

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

Hoe moet ik dat nu allemaal gestudeerd krijgen?

Digitale Methode (7.1.1.3)

• Doelstellingen / succescriteria
• Maak studeerbaar
• Spreid
• Test
• Hulpmiddelen, tips & tricks -> zie leerbegeleiding in classroom

(onder voorbehoud)

3. academische benadering

De middeleeuwen misbruikt

Afbakenen periode

Afbakenen periode

Inleiding: Historisch denken

Opdrachten DM: 7.1.2.1

Historisch denken

Historische vraag

1. onderwerp =mens/samenleving
2. gaat over verleden

1

Situeren in referentiekader

• Tijd
• Ruimte
• Domein

2

Kritisch bronnenonderzoek

1. MET: informatie uit de bron om antwoord te bieden op historische vraag
2. OVER: nadenken over betrouwbaarheid

3

Beeld vormen van het verleden

1. Verhaal vormen over het verleden
2. Gebaseerd op argumenten uit de bronnen

4

Relatie heden/verleden/toekomst

1. Kunnen we iets gebruiken voor het heden
2. Krijgen we een idee over de mogelijkheden voor de toekomst

5

Samengevat:

Verschil tussen geschiedenis & verleden

Opdracht Thermopylae (DM 7.1.3.1)

Start 15/9 3DF

Context:

De slag bij Thermopylae behoort tot de Tweede Perzische Oorlog en vond plaats in 480 v.C. In die slag stonden een klein aantal Spartanen tegenover een Perzische overmacht. De Spartanen hielden het zeven dagen vol tot ze door de Perzen verslagen werden. Zo wonnen ze kostbare tijd voor Athene zodat de inwoners daar konden vluchten. Later zouden de Perzen toch het onderspit delven tegen de Grieken.

Wanneer is de bron geschreven?

Achtergrond van de schrijver?

Waar haalt de schrijver zijn info?

Waarom schreef de schrijver de tekst?

Wanneer is de bron geschreven?

Tussen 450 v.C. en 420 v.C.

Achtergrond van de schrijver?

Herodotus was een Grieks historicus.

Waar haalt de schrijver zijn info?

Interviewde Griekse ex-soldaten die meevochten in de Perzische Oorlog.

Waarom schreef de schrijver de tekst?

Hij wou verslag uitbrengen van gebeurtenissen uit zijn tijd. Op die manier schreef hij geschiedenis.

Wanneer is de bron geschreven?

Achtergrond van de schrijver?

Waar haalt de schrijver zijn info?

Waarom schreef de schrijver de tekst?

Wanneer is de bron geschreven?

398 v.C.

Achtergrond van de schrijver?

Ctesias was een Griekse arts en historicus die werkte voor de koning van Perzië.

Waar haalt de schrijver zijn info?

Hij zou de archieven van de Perzische koning geraadpleegd hebben.

Waarom schreef de schrijver de tekst?

Hij wou verslag uitbrengen van gebeurtenissen uit zijn tijd. Op die manier schreef hij geschiedenis.

Welke stelling klopt?

1. Ctesias was aanwezig tijdens de Slag van Thermopylae, Herodotus niet.
2. Herodotus en Ctesias waren allebei aanwezig tijdens de Slag van Thermopylae.
3. Herodotus was aanwezig tijdens de Slag van Thermopylae, Ctesias niet.
4. Herodotus was niet aanwezig bij de Slag van Thermopylae, Ctesias ook niet.

Uit hoeveel soldaten bestond het Perzische leger volgens Herodotus?

1. 517 610
2. 1 700 000
3. 80 000
4. 2 137 610

Uit hoeveel soldaten bestond het Perzische leger volgens Ctesias?

1. 800.000
2. 1.000
3. 10.000
4. 398

Welke stelling klopt?

1. Ctesias noemt veel meer soldaten dan Herodotus.
2. Herodotus en Ctesias noemen ongeveer evenveel soldaten.
3. Herodotus noemt veel meer soldaten dan Ctesias.

Waarom zou Herodotus zo'n groot aantal noemen?

1. Herodotus haalde zijn informatie bij Griekse soldaten. Zij hadden wellicht de neiging om wat te overdrijven om de prestatie van de weinige Grieken indrukwekkender te maken.
2. Herodotus kon niet tellen.
3. Herodotus bewonderde Xerxes en wou aangeven wat voor grote koning die was.

Waarom zou Ctesias een kleiner getal noemen?

1. Ctesias kon onvoldoende lezen en heeft gewoon niet alle aantallen gelezen in de archieven.
2. Ctesias was bevriend met de Perzen én raadpleegde de Perzische archieven. Langs Perzische zijde bestond wellicht de neiging om de prestatie van de Grieken wat minder indrukwekkend te maken.
3. Ctesias had geen benul van cijfers.

Besluit:

• meerdere versies geschiedenis

 <

• geschiedenis geen synoniem voor verleden!
• Verleden = 1 versie (feiten blijven feiten)
• Historische beeldvorming = op basis van onderzoek
• Geschiedenis als een gebroken vaas herstellen. (Marc Reynebeau)

Hoe komt dat eigenlijk?

Omdat geschiedenis een verhaal is dat achteraf wordt gemaakt door historici na wetenschappelijke analyse van verschillende bronnen.

Belangrijke begrippen:

geschiedenis

verleden

context

beeldvorming

collectieve herinnering

DM 7.1.4.1 Referentiekader

Tijd

Ruimte

Domein