4.2+4.3

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

Isolatie

Isolatie is het het tegenhouden van warmtetransport

De rode plekken zijn warm en daar gaat dus veel warmte verloren

Dit heet WARMTEVERLIES

Isolatie kan warmte binnen houden.

Of warmte buiten houden. 

Oefenen warmte  

5.1  Wat moet je kennen en kunnen

Je moet weten wat een warmtebron is

Je moet warmtebronnen kunnen noemen

Je moet weten wat een brandstof is

Je moet brandstoffen kunnen noemen

Je moet weten welke vormen energie er zijn

Wat zijn warmtebronnen

Een warmte bron is iets dat warmte geeft. Denk aan een brander, een kachel, een föhn of een broodrooster. Maar ook de zon is een warmtebron.

Twee soorten warmtebronnen

1. Chemische energie wordt omgezet in warmte
2. Elektrische energie wordt omgezet in warmte

Warmtebronnen

Als je iets wilt verwarmen heb je een warmtebron nodig

Een warmtebron zorgt voor warmte

Een warmtebron heeft energie nodig om te kunnen verwarmen

Chemische warmtebronnen

Bij een chemische warmtebron vindt er een reactie plaats

Vaak is dat een verbranding

Chemische energie

Een brandstof verbruikt chemische energie en levert warmte.

Elektrische warmtebron

Een elektrische warmtebron heeft altijd een ?

Wat is een warmtebron?
(noem geen voorbeeld)

Elektrische warmtebron

Chemische warmtebron

Broodrooster

Houtkachel

Gasbrander

Föhn

Tosti-ijzer

CV-ketel

Een koffiezetapparaat is een ............warmtebron

1. geen
2. electrische
3. chemische
4. water

Welke van de onderstaande warmtebronnen is een chemische warmtebron?

1. Strijkijzer
2. Houtkachel
3. Broodrooster
4. Geen van deze warmtebronnen is een chemische warmtebron

Zet de juiste warmtebron(nen) bij de afbeelding

houtkachel

Waterkoker

gasfornuis

strijkijzer

Warmtebron

Warmte

Elektrische energie

Energieomzetting

Soort energie waarop elektrische apparaten werken

Soort energie die door een warmtebron wordt geleverd

Verandering van de ene soort energie in een andere soort energie

Voorwerp of apparaat dat wamte levert

Wat is een warmtebron?

1. Een voorwerp dat warmte afgeeft
2. Een voorwerp dat warmte opneemt
3. Een voorwerp dat warmte afgeeft bij 100 graden Celsius
4. Een voorwerp dat warmte geleid

Sleep de warmtebronnen die werken met een brandstof naar het groene blok

wat is geen warmtebron?

1. fornuis
2. zon
3. computer
4. openhaard

Energiesoorten

We kennen verschillende energiesoorten:

• elektrische energie
• chemische energie
• warmte

Energieomzettingen

Bij een energie-omzetting wordt de ene energiesoort omgezet in één of meer andere energiesoorten

Schuif de teksten op de juiste plek in het energiestroomdiagram:

gloeilamp

elektrische energie

warmte

stralingsenergie

Is het een fossiele brandstof of is het een duurzame energiebron? Slepen maar!

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

de fossiele brandstof

de duurzame energiebron

het aardgas

de windenergie

de zonne-energie

de aardolie

de steenkool

de waterenergie

en filmpjes

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

Hoe zijn fossiele brandstoffen ontstaan?

1. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit plantenresten.
2. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit de resten van dode dieren.
3. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit benzine.
4. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit CO2.

Brandstoffen

Deze stoffen zijn ontstaan uit dode planten en dieren.

Je haalt ze diep uit de grond.

Ze verbranden makkelijk.

• Steenkool

• Aardolie

• Aardgas

We kennen verschillende energiebronnen. Een energiebron levert een energiesoort. Sleep de juiste energiesoort bij elke energiebron.

zon

brandstoffen

wind

kachel

chemische energie

bewegings- energie

warmte

stralings-

energie

4 goed is 2 pnt

2 goed is 1 pnt

Vzet het woord bij het juiste cijfer/plek in de zin? (sleep het woord naar het cijfer). 

Aardolie, ……(1)…. en …(2)……. komen uit de …(3)…….. bodem aardbodem grond . Ze raken op en bij …(4)……. vervuilen ze het milieu.

Aardgas

Steenkool

Grond

Verbranding

(1)

(2)

(3)

(4)

Energiesoorten
Noem 4 energiesoorten waarin elektrische apparaten elektrische energie kunnen omzetten.

De koelribben op een motor zorgen ervoor dat de warmte:

1. van de motor naar buiten stroomt.
2. niet bij je benen of voeten komt, omdat je je dan zou branden.
3. snel wordt afgevoerd.
4. naar de motor wordt verplaatst.

Je kunt iets warm maken door:
chemische energie om te zetten in warmte.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de energiesoort van een auto die op benzine rijdt?

1. chemische energie
2. elektrische energie
3. stralingsenergie
4. windenergie

Wat voor energiesoort levert een gaskachel?

1. Elektrische energie
3. Zonne energie
4. Chemische energie

Welke energiesoort wordt hier omgezet in beweging?

1. bewegingsenergie
3. chemische energie
4. stralingsenergie

Welke energiesoort gebruikt je laptop?

1. Chemische energie
2. Bewegingsenergie
3. Stralingsenergie
4. Elektrische energie

Welke energiesoorten horen in het stroomdiagram van een van een CV ketel?

Warmte

Elektrische Energie

Chemische Energie

Warmte verplaatsen

Warmte doorgeven

Warmtestraling            Warmtestroming            Warmtegeleiding

manieren van warmtetransport

Warmte geleiding

Warmtetransport door geleiding vindt plaats in vaste stoffen.

Metalen zijn over het algemeen goede warmtegeleiders.

Geleiding

• Warmte wordt van de ene plaats in een vaste stof doorgegeven naar een andere plaats.                         
• Er is een tussenstof nodig.

Goede en slechte warmtegeleiders

kunststoffen / gassen/vloeistoffen, Hout en plastic zijn slechte warmtegeleiders. Ze geven de warmte maar heel langzaam door.

 

De knop van een radiator is een ........warmtegeleider.

Slechte warmtegeleiders noemen we isolatoren. 

Warmtestroming

Warm water (en lucht) stijgt  op.

Koud water (en lucht) daalt

Warmtestroming vindt plaats bij gassen en vloeistoffen. 

WARMTE
STROMING

Straling

Elk voorwerp zendt straling uit.
Des te hoger de temperatuur van
het voorwerp des te hoger de stralingsenergie van de
uitgezonden straling. 

In deze tekening is warmtestraling afgebeeld bij ...

1. de hand links onder
2. de hand bovenin het midden
3. de hand rechts

Je ziet hieronder een deel van een centrale verwarming. Sleep de juiste vorm van warmtetransport naar de juiste letter (A, B of C). 

A

B

C

Geleiding

Straling

Stroming

Plaats de afbeeldingen bij het juiste warmtetransport.

Geleiding

Stroming

Straling

Wat kan je doen om warmtegeleiding tegen te gaan?

1. reflecterend materiaal gebruiken
2. isolerend materiaal gebruiken
3. Pan dicht houden, deksel erop
4. je kunt er niets aan doen

In het water is er warmtetransport door

1. Geleiding
2. Stroming
3. Straling
4. Geen

warmtegeleider

isolator

Sleep naar het juiste vakje:

ijzer

hout

koper

kunststof

glas

aluminium

Welke soort warmtetransport is hier weergegeven?

1. warmtegeleiding
2. warmtestroming
3. warmtestraling
4. geen van drie

Welke soort warmtetransport is hier weergegeven?

1. warmtegeleiding
2. warmtestroming
3. warmtestraling
4. geen van drie

Goede warmtegeleider

Slechte warmtegeleider

Kunststof

Staal

Koper

Hout

Wol

Goud

Lucht

Zink

Hoe noemt men het tegengaan van warmtetransport?

1. Verwarmen
2. Ontwarmen
3. Isoleren
4. Beslaan

Warmtegeleiding = warmtetransport door.................

1. Een isolator
2. Luchtcirculatie
3. Een tussenstof bijvoorbeeld ijzer
4. Water

Stroming

Straling

Geleiding

Vorm van warmtetransport door een stof heen die zelf niet beweegt

Vorm van warmtetransport waarbij er geen tussenstof aanwezig is.

Vorm van warmtetransport waarbij er een beweging ontstaat in een gas of vloeistof die de warmte meeneemt.

Welke van onderstaande gebeurtenissen is warmtestraling?

1. Heet water geeft warmte af aan de binnenkant van de radiator
2. Warmte gaat van de binnen- naar de buitenkant van de radiator door het metaal
3. De lucht om de radiator heen begint te stromen
4. Loes die een meter van de radiator afzit voelt warmte op haar rug.

Welke manieren van warmtetransport zijn er?

1. Straling, stroming, isolatie
2. Stroming, straling, vermogen
3. Straling, stroming, geleiding
4. Isolatie, geleiding, stroming

Warmtestroming vindt plaats in...

1. Vaste stoffen en vloeistoffen
2. Vloeistoffen en gassen
3. Gassen en vaste stoffen
4. Vaste stoffen, vloeistoffen en gassen

Warmtestroming gaat via

1. Lucht of water
2. Water of metaal
3. Lucht of metaal
4. Metaal of hout

Warmtetransport door vaste stoffen heet..

1. geleiding
2. stroming
3. straling

Welke vorm van warmtetransport zie je hier?

1. straling
2. stroming
3. geleiding
4. alle 3

Wat is GEEN vorm van warmtetransport

1. Geleiding
2. Isoleren
3. Straling
4. Stroming

Je zit naast een kampvuur en voelt de warmte op je gezicht.

1. stroming
2. straling
3. geleiding

Het lepeltje dat al een tijdje in de hete thee staat voelt warm aan de bovenkant

1. stroming
2. straling
3. geleiding