Filosofie

• Latijn en Grieks
• Secundair onderwijs

Geluk in handen van de mens of van het lot?

Wat vind jij? Is het geluk in handen van de mens of van het lot?

De mens

Het lot

2 visies 

1. de mens is de speelbal van het lot (gewone volk)

2. de mens heeft zijn lot in eigen hand (filosofen)

De mens is de speelbal van het lot

-> hij moet zich aan regels en normen houden 

            >< hybris! 

            >< straffen van de goden

Maak nu zelf een goede "definitie" van het begrip 'hybris'

www.encyclo.nl

De mens is de speelbal van het lot

-> hij moet zich aan regels en normen houden 

            >< hybris! 

            >< straffen van de goden

-> verering van Felicitas en Fortuna

Ken je een mythologisch personage dat zich schuldig maakte aan hybris en door de goden gestraft werd?

Filosofie

Wat is filosofie?

woordenboeken/encyclopedieën

→ de wetenschap die zich bezighoudt met het wezen van alle dingen en het leven

→ het kritisch onderzoeken van de bases van fundamentele overtuigingen en de analyse van de basisbegrippen, dogma's en praktijken die uiting geven aan deze overtuigingen

→ wetenschap die streeft naar kennis en wijsheid

→ samenhangend systeem van beweringen en argumenten

Besluit

→ Geen eenduidige definitie

→ Het domein van de filosofie bestaat uit “alle intellectuele inspanningen”

Thema van caput 1: GELUK

→ enkel die filosofische stromingen die zich duidelijk uitspreken over dit thema

→ epicurisme

→ stoïcisme

→ cynisme

Het epicurisme

00:54

Wat is hedonisme

1. een levenswijze die veel pijn veroorzaakt
2. een levenswijze die streeft naar genot
3. een levenswijze van gelukkige mensen
4. een mengeling van pijn en genot

01:28

som (één per één) de kernwaarden van het epicurisme op.

01:44

Wat is de hedonistische calculus

1. Het afwegen van genot op korte en lange termijn
2. enkel kiezen voor genot zonder pijn
3. Een mooi evenwicht tussen genot en hedonisme
4. het nauwkeurig berekenen van het genot

02:34

Hoe staat Epicurus tegenover angst voor de goden en angst voor de dood?

1. De goden zorgen ervoor dat je niet bang moet zijn voor de dood.
2. De goden en de dood bestaan niet.
3. De goden bemoeien zich niet met de mens en de dood komt pas als de mens er niet meer is.
4. Goden zijn pas belangrijk voor de mens na de dood.

02:39

Geef één kernwoord om het epicurisme te typeren.

De atoomtheorie

De atoomtheorie

→ Alles is opgebouwd uit atomen: onsplitsbare deeltjes die zich in de lege ruimte bewegen

→ botsing -> combinatie van atomen

Het stoïcisme

01:01

Wat onderwijst Zeno?

1. atomenleer en zelfcontrole
2. moed, verdraagzaamheid en zelfcontrole
3. emotieloosheid en zelfcontrole
4. boekenwijsheid en zelfcontrole

01:20

Wat verstaat men nu onder stoïcijns?

01:49

Waar heeft de mens geen invloed op?

De gebeurtenissen die ons overkomen.

1

Wat kan de mens wél zelf bepalen?

de manier waarop we op gebeurtenissen reageren.

2

02:28

Wat zijn de vier pijlers van het Stoïcisme?

04:03

Noem zo veel mogelijk beroemde personen die (in de Oudheid of in onze tijd) de stoïcijnse levenswijze navolgen.

Stoïcisme

→ Stichter: Zeno van Citium

→ Basis: de logos ordent het universum en is overal aanwezig. → Levenswijze: De mens moet leven volgens de logos, dus mag geen overdreven gevoelens koesteren.

Cynisme

→ Stichter: Diogenes van Sinope

→ Basis: geen leer, wel een levenswijze die zich afzet tegen de heersende normen een waarden.

00:10-00:15

counterfeiting = valsmunterij

00:48

Diogenes keert zich af van de maatschappij. Wat verwerpt hij precies?

1. De maatschappelijke maatstaven voor succes en de mening van anderen.
2. Andermans mening en succes.
3. Maatschappelijke waarden en normen.
4. succes en waarden.

00:55

In welk gedrag uit Diogenes' filosofie zich?
(soms 1 per 1 op)

00:55

hij leeft ...

zelfvoorzienend

dicht bij de natuur

zonder materialisme, ijdelheid of conformisme

01:49

Wat is de oorsprong van de term "cynici"?