7.1 organismen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ecologie

lesdoelen:

• voorkennis ophalen
• Overzicht krijgen van de inhoud van het hoofdstuk en planning
• Oriënteren 

planning:

1. intro: biggest little farm
2. voorkennis ophalen
3. overzicht thema en planning
4. verwerken: Oriëntatie 
5. Bestuderen bs1 

Thema 7 ecologie

intro: Biggest little farm 

voorkennis ophalen 

overzicht thema en planning 

verwerken: Oriëntatie 

Bestuderen bs1 

Wat is ecologie?

Een populatie is een

1. Verzamelnaam voor alle dieren in een bepaald gebied
2. Verzameling van individuen van één soort in een bepaald gebied
3. Verzamelnaam voor alle dieren en planten in een bepaald gebied
4. Een groep dieren die voedsel voor elkaar zijn

Een weiland

1. Individu
2. Levensgemeenschap
3. Populatie
4. Ecosysteem

Alle madeliefjes in een weiland

1. Individu
2. Levensgemeenschap
3. Populatie
4. Ecosysteem

de biotische en abiotische factoren die invloed kunnen hebben op de populatie staan hieronder aangegeven. Maar bij welk type horen ze? biotisch of abiotisch?

Abiotisch

Biotisch

8. Welk organisatieniveau is dit?

1. Individu
2. Populatie
3. Levensgemeenschap
4. Ecosysteem

Niveaus van ecologie

individu

populatie

levensgemeenschap

ecosysteem

Ecosysteem = Een begrensde eenheid, waarin een wisselwerking tussen verschillende biotische en abiotische factoren optreedt. 

 

Er komen binnen elk klimaat verschillende natuurlijk begrensde ecosystemen voor, zoals bosgebieden, graslanden, woestijnen, en waterplassen. 

Hoe noem je de reeks voedselrelaties die hier is weergegeven?

Bij welk nummer moet een plantensoort worden ingevuld?

1. 1
2. 2
3. 3

De organismen die het voedsel leveren voor alle andere organismen zijn de ....

1. consumenten
2. producenten
3. reducenten

Hoe noem je een samenlevingsvorm van twee verschillende soorten organismen, die beide voordeel halen uit het samenleven?

Ecologie

= onderzoek naar relaties tussen organismen en hun omgeving

Onderwerpen ecologie

1. Biotische /abiotische factoren als invloeden op organismen (BS1)
   
2.  Individu (BS3)
   
3. Populatie (BS4)
   
4. Levensgemeenschap/ voedselrelaties (BS5&6)
   
5. Veranderingen/ ontwikkeling van ecosystemen (BS7)
   
6. Modelleren van een ecosysteem (BS8)

lesdoelen:

• voorkennis ophalen
• Overzicht krijgen van de inhoud van het hoofdstuk en planning
• Oriënteren 

planning:

1. intro: biggest little farm
2. voorkennis ophalen
3. overzicht thema en planning
4. verwerken: Oriëntatie 
5. Bestuderen bs1 

Thema 7 ecologie

lesdoelen:

• voorkennis ophalen
• Overzicht krijgen van de inhoud van het hoofdstuk en planning
• Oriënteren op thema ecologie

planning:

1. intro: biggest little farm
2. voorkennis ophalen
3. overzicht thema en planning
4. verwerken: Oriëntatie 
5. bestuderen bs1 

Oriëntatie: droomboerderij

Lezen en maken blz. 158- 159 

Klaar? Bestudeer bs1, blz 160 t/m 164

7.1 organismen

lesdoelen:

• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.
  
• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.

planning:

1. intro: biggest little farm
2. theorie
3. verwerken 1 - 8
   
4. begrippenlijst maken
5. bestuderen bs2

7.1 Organismen

Wanneer is iets levend?

Organisch - anorganisch

Organisch:

• 
  groot, ingewikkeld gebouwd molecuul 
• bevat een of meer koolstofatomen, altijd H-atomen en vaak ook O-atomen
  
• afkomstig van organismen 

Anorganisch:

• kleine, eenvoudig gebouwde moleculen
• stoffen die zowel in organismen voorkomen als in de levenloze natuur.

anorganisch / organisch

  Anorganisch                                                 Organisch simpel/eenvoudig                            complex/ingewikkeld    

CO₂: schakel tussen anorganische en organische moleculen

           anorganisch                          anorganisch     organisch 

Wat valt je op aan het uiterlijk?

Poolvos

Woestijnvos

Invloeden van het milieu

Guppy

tolerantiecurve voor watertemperatuur

Tolerantiecurves

= optimumkromme

Verband tussen abiotische factor en aantal individuen

Tolerantiegebied: gebied waar individuen kunnen overleven

Optimum: meest gunstige toestand van de abiotische factor -> maximum aantal individuen

twee soorten concurreren als tolerantiecurves voor een beperkende factor overlappen

Verspreidings-gebied vs tolerantiegebied

Het verspreidingsgebied (areaal) is het daadwerkelijke gebied op de kaart waar de soort voorkomt. 

Habitat = het leefgebied van een soort. 

Deze wordt bepaald door het tolerantiegebied  van een soort voor een abiotische factor

Biologisch evenwicht

= de grootte van een populatie schommelt altijd rond een bepaalde evenwichtswaarde.

Of een populatie groeit of krimpt is afhankelijk van de abiotische en biotische factoren --> dichtheidsafhankelijke factoren

Mariana trog

De Marianentrog is de diepste (bekende) plek van de oceaan. Hier is de oceaan ruim 11 kilometer diep. Daar is de oceaan dus dieper dan de mount Everest hoog is! Ter vergelijking: De gemiddelde oceaandiepte is ongeveer 4 kilometer. De Marianentrog ligt ten oosten van de Filipijnen. 

The Mariana Trench

De Marianentrog is met een diepte van ongeveer 11 kilometer de diepst bekende plek in de oceaan en één van de meest moeilijke leefgebieden bij ons op aarde.

Ondanks dat ontdekte wetenschappers leven op ruim 8 kilometer diepte!  

Aan de slag!

verwerken: Basisstof 1

lesdoelen:

• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.
  
• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.

planning:

1. intro: biggest little farm
2. theorie
3. verwerken 1 - 8
   
4. begrippenlijst maken
5. bestuderen bs2

verwerken 7.1 organismen

Maak opdr 1-8. Gebruik blz. 160 - 164 bvj

Klaar? keuze:

- begrippenlijst maken (schrift of doc)

- 'versterk jezelf' bvj online

- bestuderen bs2 (blz 169 - 174)

lesdoelen:

• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.
  
• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.

planning:

1. intro: biggest little farm
2. filmpje enzymen
3. verwerken 1 - 8
   
4. practicum 1
5. begrippenlijst maken
6. bestuderen bs2

verwerken 7.1 organismen

vraag 2

Fotosynthese is een chemisch proces. In de winter behouden veel planten in Nederland hun bladeren, maar toch vindt er dan geen fotosynthese plaats.

Waardoor kan er in de winter geen fotosynthese plaatsvinden?

vraag 2

Schematische dwarsdoorsnede van foliose korstmos :

a) De cortex is de buitenste laag van dicht geweven schimmelfilamenten (hyfen)

b) Deze fotobiontlaag heeft fotosynthetiserende groene algen

c) Los opeengepakte hyfen in de medulla

d) Een strak geweven onderste cortex

e) Verankering hyfen genaamd rhizines waar de schimmel zich hecht aan het substraat

A schimmelsporen

B alg

lesdoelen:

• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.
  
• Je kunt de invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.

planning:

1. intro: biggest little farm
2. filmpje enzymen
3. verwerken 1 - 8
   
4. practicum 1
5. begrippenlijst maken
6. bestuderen bs2

verwerken 7.1 organismen

Maak opdr 1-8. Gebruik blz. 160 - 164 bvj

PR 1 korstmos blz 234 bvj

Klaar? keuze:

- begrippenlijst maken (schrift of doc)

- 'versterk jezelf' bvj online

- bestuderen bs2 (blz 169 - 174)