11.4 De borstkas en de ademhaling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

11.4 

De borstkas en de ademhaling

Doel en begrippen 11.4

Je leert hoe je je ademhaling regelt

ventilatiebewegingen, interpleurale ruimte, longvlies, borstvlies, middenrifspieren, tussenribspieren, onderdruk, ademprikkel, ademcentrum, pneumothorax

Inademing

Borstademhaling

Buitenste tussenribspieren trekken samen: 

borstkas gaat omhoog

Buikademhaling

Middenrifspieren trekken samen: 

middenrif gaat naar beneden

-> borstholte vergroot, onderdruk waardoor

lucht longen instroomt

Inademing

Uitademing

Borstademhaling

Buitenste tussenribspieren ontspannen: 

borstkas gaat omlaag

Buikademhaling

Middenrifspieren ontspannen: 

middenrif gaat omhoog

-> borstholte verkleint

Extra diepe ademhaling

Hulp van spieren in de nek die de borstkas extra optillen: diepere inademing

Hulp van de binnenste ribspieren om de borstkas extra naar beneden te trekken: diepere uitademing

Hulp van de buikspieren om het middenrif extra naar boven te drukken: diepere uitademing

Interpleurale ruimte

Ruimte tussen borstvlies en longvlies.

Gevuld met vloeistof (plakmiddel en smeermiddel)/ vacuüm

Hierdoor volgen de longen de beweging van de borstkas.

Luchtdruk

Inademen:

druk in de long lager dan 

buitenlucht: 

lucht stroomt maar binnen.

Luchtdruk

Uitademen

druk in de longen hoger 

dan de buitenlucht: 

lucht stroomt naar buiten

Ademhaling regelen

Ademfrequentie: aantal ademhalingen per minuut.

Koolstofdioxide-zintuigcellen in de bloedvaten meten de hoeveelheid koolstofdioxide in het bloed.

Impulsen gaan van koolstofdioxide-zintuigcellen naar het ademcentrum in de hersenen.

Vanuit het ademcentrum gaan impulsen naar de spieren voor de ademhaling.

Een hoger koolstofdioxidegehalte zorgt voor een hogere ademfrequentie.

Ademprikkel

Regelcentrum: ademhalingscentrum in de hersenstam

Norm: divers

Receptoren: rek in de longen en spieren, druk in RK,

chemoreceptoren voor O₂, CO₂ en pH in aortaboog

en halsslagader 

Effector: ademhalingsspieren

Effect: ademfrequentie, ademvolume

Klaplong

Als er lucht komt tussen het longvlies en het borstvlies is er sprake van een klaplong. De long ‘klapt’ in elkaar.

Decompressieziekte

(Caissonziekte)

Tijdens het duiken (met tanks) is de gasdruk in de longen hoger: er lost meer gas op in het bloed en de weefsels, o.a. N2.

Bij opstijgen zet het stikstofgas uit en vormt belletjes in het bloed en in de weefsels.

Oplossing: lichaam weer onder druk brengen en heel langzaam naar normale druk.