les 7 schoolstrijd en de pacificatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

grondwet van 1848

Artikel 6

1. Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.

2. .....

Schoolstrijd en de opkomst van politieke partijen

• Overheid bekostigt enkel openbare scholen
• 
  
• Particulieren bekostigen bijzondere (godsdienstige) scholen
• 
  
• Confessionelen (katholieken én protestanten) strijden voor gelijke subsidies scholen
• 
  
• Opkomst politieke partijen om eigen eisen kracht bij te zetten
  Kuypers Anti-Revolutionaire Partij (1878), Liberale Unie (1885), Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (1894), Katholieke Algemene Bond (1904), 

‘Wie zal dat betalen, zoete lieve Gerritje!’ Minister De Visser schrikt

van de talloze bijzondere scholen die als paddenstoelen uit de grond schieten. Minister De Visser is minister van financiën. Hij moet voor het geld zorgen.’

Over welk onderwerp gaat deze spotprent?

‘Wie zal dat betalen, zoete lieve Gerritje!’ Minister De Visser schrikt

van de talloze bijzondere scholen die als paddenstoelen uit de grond schieten. Minister De Visser is minister van financiën. Hij moet voor het geld zorgen.’

Is de tekenaar een voorstander of een tegenstander van de schoolstrijd?

‘Wie zal dat betalen, zoete lieve Gerritje!’ Minister De Visser schrikt

van de talloze bijzondere scholen die als paddenstoelen uit de grond schieten. Minister De Visser is minister van financiën. Hij moet voor het geld zorgen.’

Tot welke maatschappelijk-politieke stroming behoort de tekenaar waarschijnlijk? 

‘Wie zal dat betalen, zoete lieve Gerritje!’ Minister De Visser schrikt

van de talloze bijzondere scholen die als paddenstoelen uit de grond schieten. Minister De Visser is minister van financiën. Hij moet voor het geld zorgen.’

noteer de volgeden 2 vragen

1. Waarom laat Abraham Kuyper de grote spoorwegstaking van 1902 zo hard neerslaan als hij naar eigen zeggen toch opkomt voor "de kleine luyden"

2. Leg uit wat "soevereiniteit in eigen kring" is.

1. Waarom laat Abraham Kuyper de grote spoorwegstaking van 1902 zo hard neerslaan als hij naar eigen zeggen toch opkomt voor "de kleine luyden"

2. Leg uit wat "soevereiniteit in eigen kring" is.

Algemeen kiesrecht 

 Algemeen kiesrecht

• De socialisten wilden graag algemeen kiesrecht voor alle mannen.
  
• Zij hadden veel aanhang onder de arbeiders.
  
• Veel arbeiders mochten niet stemmen.
  
• De confessionelen ‘wilden’ door de schoolstrijd ook algemeen kiesrecht.
  
• Liberalen: beperkte en geleidelijke uitbreiding (geschikt en bekwaam)

Over welke twee onderwerpen gaat deze spotprent?

Wie is de man bij de boom?

Wat is de mening van de tekenaar van deze spotprent? Leg dit uit met een beeldelement

De tekenaar van deze spotprent behoort  waarschijnlijk tot welke politiek-maatschappelijke stroming?

WOI

• Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal.
• Wel impact: bedrijven moesten sluiten, werkloosheid, voedsel op de bon, het leger stond paraat. 
• Door deze moeilijkheden moesten de politieke stromingen wel gaan samenwerken. 

Oplossingen

Omdat de socialisten, liberalen, katholieken en protestanten nu wel moesten samenwerkingen konden twee discussies/problemen worden opgelost.

Compromis

• 1. Kiesrechtkwestie: algemeen mannenkiesrecht (wens socialisten) Vrouwen kregen passief kiesrecht (actief in 1919).
• 2. Schoolstrijdkwestie: openbaar en bijzonder onderwijs werd 
•      door de staat betaald (wens confessionelen)
• 3. Evenredige vertegenwoordiging ipv districtenstelsel (wens liberalen)

En wie hebben met de pacificatie het nakijken????

1917

• Alle mannen ouder dan 23 hebben algemeen kiesrecht
• Passief kiesrecht voor vrouwen (actief kiesrecht vanaf 1919/1922)
• Evenredige vertegenwoordiging in plaats van districtenstelsel (verkiezingen)
• Gelijke betaling voor zowel openbaar- als bijzonder onderwijs (einde Schoolstrijd)

Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917