5.4 De wedloop om Afrika

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Tijdvak van burgers en stoommachines

Leerdoelen

Aan het einde van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen wat er werd afgesproken op de Conferentie van Berlijn en hoe Afrika uiteindelijk werd verdeeld. 

• Vanaf 16e eeuw: had Europa contact met Afrika -> handel in slaven en goud. 
• veroveringen met een economisch doel
• Kenmerkend: handelsposten aan de kusten
• Vanaf 19de eeuw: modern imperialisme
• Combinatie van economische en politieke doelen
• Politiek: bewijzen/ vergroten macht eigen land (nationalisme)
• Economisch: grondstoffen en afzetmarkten voor industrie

19e eeuw: eerste ontdekkingsreizen van Europeanen naar de binnenlanden van Afrika.

Zij verbaasden zich over de grote mooie steden in onder andere het huidige Mali. In West-Afrika hadden Arabieren een groot islamitisch koninkrijk gesticht. 

Naast expedities en het sturen van missionarissen en zendelingen was er vanuit Europa eerst eigenlijk geen aandacht voor Afrika. 

Dit verandert vanaf ca 1880. 

De wedloop om Afrika

De naam Wedloop om Afrika is door historici gegeven aan de fase van het kolonialisatieproces van Afrika tussen circa 1880 en 1914. In deze periode probeerde een aantal Europese landen een zo groot mogelijk deel van Afrika onder hun directe macht te brengen. Tot dan toe was de rol van Europa in veel gevallen vooral beperkt gebleven tot het vestigen van handelsposten en het sluiten van verdragen met lokale machthebbers. In de loop van de negentiende eeuw vond men het steeds belangrijker om andere (Europese) mogendheden vóór te zijn. 

De Conferentie van Berlijn

5.4: De wedloop om Afrika

wedloop om Afrika

ca 1880-1914

• Na uitbreiding Aziatische kolonies is Afrika het laatste "terra incognita" 
  

• Conferentie van Berlijn (1884): Europese landen spreken over verdeling Afrika
  

• Initiatiefnemer: Duitse kanselier Bismarck, Duitsland wilde óók kolonies in Afrika
• Afspraak: land kon alleen worden opgeeist als het door een leger bezet was (EN en FR tegen elkaar uitspelen zodat die twee grootmachten zich niet samen tégen Duitsland zouden keren)
• na de conferentie proberen landen zoveel mogelijk gebieden in Afrika te bezetten. 
  

Conferentie van Berlijn 

 1884-1885

15 Europese landen en de VS geven zichzelf hier toestemming voor de verdere kolonisering van Afrika en verdelen de taart ehhh .....de kaart dus...

Modern imperialisme in Afrika

Gevolgen van het imperialisme in Afrika

• rond 1900: veertig landen in Afrika, slechts vier werden door Afrikanen bestuurd: willekeurig getrokken grenzen hielden geen rekening met (verhoudingen tussen) stammen (nu nog merkbaar) 
• Afrikaanse economie ondergeschikt gemaakt aan Europese economie -> grondstoffen: goud, ivoor, cacao, koper, rubber gehaald, afzetgebied voor Europese producten
• missionarissen en zendelingen werden gestuurd om de Afrikanen te 'beschaven' en bekeren tot het christendom
  

Begrippen, personen, jaartallen

• Mungo Park (West-Afrika) en Henry Morton Stanley (rivier Kongo)
• expeditie: ontdekkings- of onderzoeksreis naar onbekend gebied
• Conferentie van Berlijn 1884-1885
• kanselier Bismarck
  
• wedloop om Afrika (1880-1914)
  

Over welke gebeurtenis gaat deze prent?

1. Conferentie van Berlijn
2. Conferentie van München
3. Conferentie van Potsdam
4. Wannseeconferentie

Wanneer vond de Conferentie van Berlijn plaats?

1. 1882-1883
2. 1883-1884
3. 1884-1885
4. 1885-1886

Tijdens de conferentie van Berlijn werd

1. Afrika verdeeld onder West-Europese landen
2. De alliantiepolitiek van Bismarck bedacht
3. Het Duitse keizerrijk uitgeroepen
4. De overgave van Frankrijk besproken

De Conferentie van Berlijn

1. Stond onder leiding van Engeland
2. stond onder leiding van Wilhelm II
3. werd in 1898 georganiseerd
4. werd georganiseerd door Bismarck

Wat was het doel van Bismarck tijdens de conferentie van Berlijn?

1. koloniale macht terugdringen zonder oorlog
2. minder Franse koloniën
3. vrede bewaren in europa
4. Duitsland meer koloniën

Leerdoelen

Aan het einde van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen wat er werd afgesproken op de Conferentie van Berlijn en hoe Afrika uiteindelijk werd verdeeld. 

3 video's, zelf te bekijken 

-ca 6 minuten

-ca 3 minuten

-ca 6 minuten