6.1 Lading, stroom en spanning

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4natk5 

Goedemorgen!

We gaan vandaag beginnen met H6: Elektriciteit

ga naar lessonup.app en log in met de code linksonder 

Vrijdag 15 mei

6.1 Lading, stroom en spanning

• Grotendeels herhaling van Havo 3
• We gaan er snel doorheen 

Lading

• Symbool: Q
• Eenheid: C (Coulomb)
• Plus en Min
• Geheel aantal keer de elementaire lading e = 1,602 x 10-19 C
• Een elektron heeft lading -e = 1,602 x 10-19 C
  
• Gelijke lading stoot elkaar af, ongelijke lading                                                            trekt elkaar aan

Lading

• Ionen zijn atomen met een overschot of tekort aan elektronen
• Een zout bestaat uit een binding van positieve en negatieve ionen
• In metaal bewegen de vrije elektronen. Dat is stroom.

Stroom

• De stroomsterkte I (eenheid: Ampère) is de hoeveelheid lading die per seconde passeert: I = Q/t 
• De stroom I  loopt van plus naar min. Vergelijk met water dat naar       beneden stroomt (nooit omhoog). 

Spanning

• Er kan alleen stroom lopen als er spanning is.

Vergelijking: er kan alleen water stromen als er een hoogteverschil is. 

• Spanning wordt veroorzaakt door een spanningsbron, bijv. een batterij.
• Een batterij werkt als een soort pomp. Net zoals water door een pomp omhoog wordt gepompt en daarna naar beneden stroomt.
• In de spanningsbron wordt de de stroom van - naar + (van laag naar hoog) gepompt.
• Buiten de spanningsbron gaat de stroom van + naar - (van hoog naar laag).

Spanning

• Symbool: U
• Eenheid: V (Volt)
• AA batterij: 1,5 V
• Stopcontact: 230 V
• Hoogspanningskabels: 50 kV = 50.000 V

Stroomkring

Bestaat uit:

• Spanningsbron die elektrische energie levert
• Geleiders (draden) die stroom geleiden
• Apparaten die elektrische energie omzetten                                                                 (in bijv. licht of warmte).

Stroom en spanning

• Een spanningsmeter meet de spanning tussen twee punten, stroom gaat niet door de meter.
  
• Een stroommeter meet de stroomsterkte door een draad, stroom gaat wel door de meter.

Opgaven 1, 2, 4

De lamp boven je bureau geeft licht. Dit kan alleen als de lamp is aangesloten                    een stopcontact. Er staat dan een spanning van 230 V                      de aansluitpunten van de lamp. De lamp staat                         spanning. Er loopt een elektrische stroom                      de lamp.

door

onder

op

over

De staaf wordt positief, de doek negatief. Elektronen zijn verplaatst van

1. doek naar staaf
2. staaf naar doek

De positief geladen staaf raakt de knop. De blaadjes gaan uit elkaar omdat ze allebei gelijke lading hebben. Welke?

1. positief
2. negatief

Huiswerk

• Maak opgaven 6 en 7 en lever uiterlijk zondagavond 23:59 in op Classroom.
• Lees par. 6.2

Fijn weekend!