Relief als klimaatfactor les 3 BTb

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Consequentie van reliëf op het klimaat

Leerdoelen

Je weet:

1. wat de kenmerken zijn van de vorm en het reliëf van Europa.

2. hoe gebergten kunnen werken als klimaatscheiding.

3. wat het verband is tussen het reliëf en de temperatuur: hoe hoger, hoe kouder.

Herhalen

herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen

Wat is de Golfstroom?

Land warmt heel langzaam op en de zee heel snel.

1. Juist
2. Onjuist

De pooldag is alleen op de Noordpool.

1. Waar
2. Niet waar

Kaart reliëf Europa

Wat valt je op als je kijkt naar het reliëf van Nederland?

Weet jij de naam van dit gebergte?

Weet jij de naam van dit gebergte?

Reliëf als klimaatfactor

LOL

De Alpen

De Alpen zijn het hoogste gebergte van Europa.

-Hooggebergte

-Mont Blanc (4.808 m hoog)

-eeuwige sneeuw, gletsjers, ijsvlakten, bergtoppen

Reliëf

     Europa is een werelddeel vol reliëf.

--> middelgebergten, heuvelland en laagland

• Europa is een schiereiland van Eurazië

• veel inhammen
• kleinere schiereilanden en echte eilanden

Wat is reliëf?

Een schiereiland is een aardrijkskundige term voor een stuk land dat met een landengte aan een andere landmassa verbonden is, en daardoor net geen eiland vormt.

Noem alle gebergtes

Reliëf en temperatuur

Scandinavisch Hoogland: invloed van reliëf op temperatuur goed zichtbaar(?).

• De Noorse stad Bergen ligt op hoge breedte, maar nooit heel koud. Golfstroom + aanlandige wind.
• De Noorse stad Lillehammer ligt op bijna dezelfde breedte, maar is een stuk kouder.

Is dat zo?

Reliëf en temperatuur (2)

 In de winter:

Gebergte houdt de relatief warme aanlandige wind tegen. Ten oosten van het Scandinavisch Hoogland veel kouder. Noorse havens ijsvrij, Zweedse havens niet.

  In de zomer:

Gebergte houdt de koele zeelucht tegen. Warmer in Zweden dan in Noorwegen. Gebergte werkt als een klimaatscheiding.

Verschijnsel dat de gebieden aan beide kanten van een berg andere neerslag- en temperatuurkenmerken hebben.

Hoe hoger, hoe kouder

• Hoe hoger hoe kouder
• 1000m stijgen = - 6°C 

Waarom is het kouder boven op een berg? 

Hoger is toch dichter bij de zon?

De zon verwarmt niet de lucht maar het aardoppervlak. Lucht neemt bijna geen zonnewarmte op, het aardoppervlak wel. De lucht wordt dus vanaf de grond opgewarmd! Hoe verder je van het aardoppervlak zit, hoe kouder. De zon staat bovendien 150 miljoen kilometer van de aarde... die bergtop maakt niks uit op die afstand.

Een andere reden voor de lage temperatuur op de berg is dat de lucht daar dunner is, ook wel ijler genoemd. Er is minder lucht, daardoor is de luchtdruk lager en worden de luchtdeeltjes minder samengedrukt dan onderaan de berg. Hoe minder lucht wordt samengedrukt, hoe kouder het is.  

Zet de foto's bij de juiste reliëfvorm

Laagland

Heuvelland

Middelgebergte

Hooggebergte

vanaf 1.46

Opdracht

1. Bekijk de video van Graaf Geo (of een andere die in de les voorbij kwam).
   
2. Pak een leeg vel papier en teken een dwarsdoorsnede van een berg.
   
3. Vul in de tekening met een pijlenschema de volgende begrippen op de juiste plaats in. - afkoeling - condensatie - lijzijde - loefzijde - overheersende windrichting - regenschaduw - stuwingsregens
   
4. (volgende week:) Leg de tekening voor bij een klasgenoot. Laat hem/haar het ontstaan van stuwingsregens uitleggen aan de hand van jouw tekening.

Game

https://create.seppo.io/login

inlog: 8C332A