Thema 4 Hoofdstuk 5 spreken mondeling betoog

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Inhoud/doel

15 min. instructie/30 min. werken/5 min. huiswerk

Aan het einde van de les:

- Ken je de inhoud/indeling van een mondeling betoog

- Weet je op welke manieren je het publiek kunt overtuigen

Wat is het schrijfdoel van een betoog?

1. informeren
2. opiniëren
3. overtuigen
4. amuseren

Theorie 1: Het mondeling betoog

Een mondeling betoog heeft als doel de luisteraar te overtuigen. Zo’n presentatie bevat meningen en argumenten. De argumenten worden door feiten, cijfers en constateringen ondersteund. De hoofdgedachte van een betoog is altijd een mening.

Tips bij de structuur

• Inleiding:
  - actuele opening
  - vertel een anekdote
  - citeer een deskundige of een aansprekend persoon
  
• Middenstuk:
  - minimaal 3 argumenten voor
  - minimaal 1 argument tegen en weerlegging
  
• Slot: 
   - geef een duidelijke samenvatting en trek je conclusies
  - probeer kernachtig en speels te eindigen, waarbij je zo mogelijk terugkomt op de inleiding 
  - gebruik GÉÉN clichés: 'Dit was het...'

Zorg voor samenhang in de opbouw en alinea's --> gebruik signaalwoorden!

Stappenplan

1. Kies een actueel onderwerp dat je bezighoudt en waarover je zelf een heel duidelijke mening hebt. Kijk eventueel op een nieuwssite, in een opinietijdschrift of de krant voor inspiratie.
2. Zorg ervoor dat je een duidelijk standpunt en goede argumenten hebt aan de hand van minimaal 5 betrouwbare bronnen die je zelf zoekt. Denk ook aan een tegenargument en weerleg die. Probeer een originele invalshoek te vinden.
3. Maak een documentatiemap [78] met bronvermelding [47]
4. Maak aan de hand van jouw documentatiemap een spreekplan [59] voor een mondeling betoog. 
5. Zorg ervoor dat je in je spreekplan de samenhang en het verband tussen de delen van je betoog duidelijk weergeeft.

Een goede schrijver bedenkt in zijn betoog al tegenargumenten. Waarom zou hij dit doen?

1. Het haalt zijn eigen stuk onderuit.
2. Hij kan direct aangeven waarom dit niet zo is.
3. Zijn argumenten wegen daardoor zwaarder.
4. Hij houdt wel van een beetje tegengas.

1. Stelling -

2. Standpunt -

3. Argument -

4. Tegenargument -

5. Weerlegging -

Mobiele telefoons moeten verboden worden in klas.

Ik vind dat mobiele telefoon verboden moeten worden in de klas

Allereerst heeft onderzoek aangetoond dat het gebruik van mobiele telefoons slecht is voor de sociale sfeer in de klas.

Maar jongeren geven aan dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het gebruik van hun mobiele telefoon. Zij kunnen zelf wel inschatten wanneer ze deze wel of niet moeten gebruiken.

In de praktijk blijkt dat de concentratie van studenten veel minder is als ze continue hun mobiele telefoon bij de hand hebben. Zij hebben zelf niet eens door welke informatie ze van de lessen missen. Dit heeft dan weer negatieve invloed op de cijfers

Beoordelingscriteria Spreken 3F

Is het spreekproduct voldoende adequaat?
1. Opdrachtspecifieke inhoudskenmerken
2. Samenhang
3. Doel
4. Publiek
5. Woordenschat
6. Vloeiendheid, verstaanbaarheid, grammaticale beheersing

Betoog houden:

Je argumenten presenteer je volgens het SEXI model:

- S: state

Ieder mens heeft recht op privacy

 - EX: explain: Ieder mens in Nederland heeft recht op privacy. Zélfs veroordeelde pedofielen. Als hun gegevens openbaar worden gemaakt moeten die mensen echt vrezen voor hun leven. Deze mensen zullen, nadat ze hun straf ook nog eens hebben uitgezeten, hun leven weer op willen pakken en worden dan belaagd door een woedende menigte.

- I: illustrate:Neem Sytze van der V., een pedofiel die na zijn gevangenisstraf terug wilde keren naar Eindhoven en daar zijn leven niet meer zeker was na plaatsing van zijn foto op stopkinderpornonu.org.

.

Betoog houden:

Tips voor een onderwerp (moet je nu wel echt over beslissen): - https://www.scholieren.com/betogen

- http://www.debatstelling.nl/

https://schooldebatteren.nl/lesmateriaal/videos/

- Schrijf aan de hand van de voorbeelden nu een goede inleiding of argument uit bij je stelling.

Je maakt een betoog van 7-10 min.