H3.4 Atoombouw

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H3 Bouwstenen van stoffen

Voor vandaag:

Deze online les gaat over H3.4

Werk deze les zelfstandig door. 

Heb je vragen, stuur dan een berichtje naar Eva Kreft in Teams. 

Voor vandaag:

Atoommodellen

Rekenen met protonen, neutronen, elektronen

Huiswerk

Voor vandaag:

Atoommodellen

Rekenen met protonen, neutronen, elektronen

Huiswerk

Jullie weten wat een atoom is. Welk model geeft het beste weer hoe een atoom er in het echt uitziet?

1. A
2. B
3. C
4. D

Atoommodellen

We kunnen een atoom in het echt 

niet zien, het is te klein. 

De modellen zijn dus eigenlijk

allemaal niet goed, maar hoe meer 

detail het model heeft, hoe beter het 

op een echt atoom lijkt. 

Het quantummechanisch atoommodel

is het meest precies, maar we werken 

vaak met het model van Rutherford of Bohr. 

Atoommodellen door de tijd heen

Democritus

Democritus was een Griekse geleerde. Hij bedacht atomen voor 

het eerst. Hij zei: 

"Materie bestaat uit zeer kleine ondeelbare eenheden met 

daartussen lege ruimte". 

Die ondeelbare eenheden noemde hij a-tomos ( = on-deelbaar). 

Er was volgens hem maar één soort atoom. 

Atoommodellen door de tijd heen

Dalton

Dalton bedacht dat er wel verschillende soorten atomen waren. 

Hij zag dat sommige atomen groter en zwaarder waren dan anderen, 

dus bedacht hij dat er verschillende atoomsoorten waren met hun 

eigen massa en diameter. 

Hij bedacht ook een aantal symbolen voor deze atoomsoorten. 

Die gebruiken we nog steeds in het periodiek systeem. 

 

Atoommodellen door de tijd heen

Thomson

Thomson deed onderzoek naar atomen. Hij kwam erachter dat als je een 

deeltje op een atoom schiet, er soms een ander klein negatief geladen 

deeltje uit het atoom weg schiet. Hij noemde dit kleine negatieve deeltje 

een elektron. 

Dalton bedacht dat de rest van het atoom dan wel positief geladen

moest zijn. Een atoom was volgens hem dus een soort positief 

geladen "pudding" met losse negatieve elektronen erin. 

Dit model heet daarom ook wel het pudding- of krentenbroodmodel. 

 

Atoommodellen door de tijd heen

Rutherford

Rutherford kwam erachter dat de rest van het atoom geen positieve 

"pudding" was, maar dat er naast de negatieve elektronen in een atoom 

ook nog neutrale en positieve deeltjes zaten. Deze noemde hij "neutronen"

en "protonen". 

Volgens hem zat er in het midden van een atoom een kern die bestond uit

protonen en neutronen, en zweefden de elektronen als een grote wolk om 

de kern heen. 

 

Atoommodellen door de tijd heen

Bohr

Bohr ontdekte dat de elektronen in een atoom niet zomaar in een losse 

wolk zweefden. Hij ontdekte dat de elektronen georganiseerd zaten in 

een soort "schillen". Hij onderzocht hoeveel elektronen er in elke schil 

zaten en gaf de schillen een naam. 

(binnenste)   K-schil: 2 elektronen

                           L-schil: 8 elektronen

                           M-schil: 18 elektronen

                           N-schil : 32 elektronen

 

00:00

Bekijk de volgende video

Protonen, neutronen, elektronen

Een atoom bestaat dus uit protonen, neutronen en elektronen. 

Protonen en neutronen hebben een massa van 1 u. Elektronen hebben geen massa. 

Protonen hebben een positieve lading van +1. Elektronen hebben een negatieve lading van -1. Neutronen zijn neutraal en hebben geen lading. 

Deeltje	Symbool	Massa	Lading
Proton	p	1 u	+1
Neutron	n	1 u	0
Elektron	e	0 u	-1

Voor vandaag:

Atoommodellen

Rekenen met protonen, neutronen, elektronen

Huiswerk

Wat zijn isotopen? Meerdere antwoorden zijn goed.

1. Atomen met hetzelfde atoomnummer en een ander massagetal
2. Atomen met hetzelfde massagetal en een ander atoomnummer
3. Atomen met hetzelfde aantal neutronen, maar een ander aantal protonen
4. Atomen met hetzelfde aantal protonen, maar een ander aantal neutronen

Wat zijn ionen? Meerdere antwoorden zijn goed.

1. Atomen met meer of minder protonen dan neutronen
2. Atomen die neutraal zijn
3. Atomen met een positieve of negatieve lading
4. Atomen met meer of minder elektronen dan protonen

00:00

Bekijk de volgende video

Hoeveel neutronen heeft dit atoom?

1. 3
2. 7
3. 10
4. 4

Welke atoomsoort is dit atoom?

Gebruik

de tabel achter 

in je 

boek

1. Stikstof
2. Lithium
3. Koolstof
4. Zuurstof

Rekenen met p, n en e

Ga naar de volgende website: 

https://phet.colorado.edu/sims/html/build-an-atom/latest/build-an-atom_en.html

Kies "Game". 

Speel elk spel minstens één keer. 

Voor vandaag:

Atoommodellen

Rekenen met protonen, neutronen, elektronen

Huiswerk

Huiswerk

Voor de volgende les: 

Bekijk de tekst van paragraaf 3.4 en lees de stukken die je nog lastig vind. 

Kies zelf 3 opgaven uit paragraaf 3.4 om te maken. Kies verstandig en maak opgaven waarmee je de stof goed onder de knie krijgt.

Lees zelfstandig paragraaf 4.1 en paragraaf 6.1 door. 

Extra oefening

Extra spelletjes met atoombouw: https://phet.colorado.edu/sims/html/build-an-atom/latest/build-an-atom_en.html 

Extra video's: 

https://www.youtube.com/watch?v=oyghNRWEfKM

https://www.youtube.com/watch?v=wuWR60HNWyU 

https://www.youtube.com/watch?v=R8fqHynHuoc