Herhaling tijdvak 1 (hoofdstuk 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Herhaling tijdvak 1

Hoofdstuk 2

Van wanneer tot wanneer was tijdvak 1 (Tijd van jagers en verzamelaars)?

Etnische verschillen

Alle mensen horen tot één soort, maar hebben wel verschillen. Elke groep paste zich aan aan de omgeving en klimaat, waardoor ethnische verschillen ontstonden. Ethnische groepen zijn groepen mensen met lichamelijke kenmerken die anders zijn van een andere groep. Deze kenmerken worden bij de geboorte bepaald en zijn erfelijk. Ethnische verschillen kunnen in de toekomst nog veranderen.

Noem een etnisch verschil.

Ontstaan culturen

Onder een cultuur valt het denken en doen van een bepaalde bevolkingsgroep. Hierbij horen: economie, sociale omstandigheden, politiek en uitingen zoals godsdienst. 

Een cultuur heeft niets te maken met etnische verschillen! 

Een cultuur ontstaat door een geschiedenis van mensen. Een cultuur leer je aan en kan veranderen.

Noem een onderdeel van een cultuur.

Overeenkomsten eerste culturen

Iedere groep leefde op een andere plek en had daarom een eigen cultuur. Toch zijn er overeenkomsten te vinden. 

- Alle groepen leefden van het verzamelen van planten en jagen op dieren.

- Groepen bleven weinig op dezelfde plek.

- Er werd gebruik gemaakt van eenvoudige werktuigen.

- Groepen waren klein. 

Magie en geloof

We weten weinig van de eerste culturen, zij konden nog niet schrijven. Wat we wel weten komt uit voorwerpen. Er zijn aanwijzingen gevonden dat de eerste mensen de natuur door magie probeerden te beheersen. Magie is iets waarvan men denkt dat het een geheimzinnige kracht heeft. 

Omdat veel onbegrijpelijk was voor de eerste mensen (zoals bliksem en donder) werden goden bedacht. Deze goden zorgden voor de donker en bliksem. Dit gaf de mensen veiligheid. Goden werden aanbeden met bijvoorbeeld beeldjes. 

Overgang naar landbouw

Twee belangrijke vernieuwingen:

1. De overgang van verzamelen en jagen naar landbouw.

2. De overgang van landbouw naar de industrie.

De overgang naar landbouw vond duizenden jaren geleden plaats (ongeveer 7000 v.Chr.) De oudste sporen van landbouw zijn gevonden in Mesopotamië (Irak). Daar ontdekten de mensen dat je kon zaaien en het volgende jaar kon oogsten. Ook ontdekten zij dat sommige dieren goed gehouden konden worden als 'huisdieren'. Mensen konden nu op één plek blijven en groepen werden groter.

KA1: De levenswijze van jagers en verzamelaars

Het grootste deel van de geschiedenis leefden mensen van jagen en verzamelen. Vooral vrouwen verzamelden bijvoorbeeld bessen. Mannen jaagden op dieren om van te eten, kleren van te maken en tenten mee te bouwen. 

Overal waar de eerste mensen van leefden behoort tot de levenswijze van jagers en verzamelaar. 

 

Noem een onderdeel van de levenswijze van jagers en verzamelaars.

KA2: Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen

Door het ontdekken van de landbouw veranderde de levenswijze van de mesen. Dit noemen we de landbouwrevolutie. Omdat men ging samenleven rondom hun akkers ontstonden er landbouwsamenlevingen. De dorpen leefden van de landbouw.

KA3

Kenmerkend aspect 3 hoort ook bij tijdvak 1, maar wordt pas behandeld bij de Egyptenaren. Zie hiervoor volgend hoofdstuk.