Nieren

• Biology
• Secondary Education

De nieren

Vandaag

• Bouw en werking Nieren
  
• Secretie / reabsorptie

Bouw nieren

Je hebt 2 nieren.

Deze liggen in de buikholte achter de lever en de maag. 

Dus aan de rugzijde van je lichaam

Beide nieren hebben een slagader die zuurstofrijk bloed, met o.a. afvalstoffen, aanvoert en een ader die het gezuiverde en zuurstofarme bloed weer afvoert.

Mensen met een fikse urine weg infectie krijgen nog wel eens een nierbekken ontsteking. Dit herkennen we onder andere aan klachten van pijn in de onderrug.
Waarom is dat een teken van problemen met de nieren?

Functie nieren

De nieren filteren het bloed op afvalstoffen en water 

De nieren maken hier urine van. 

De nieren zorgen ook voor transport naar de urine blaas.

Nieren

Beide nieren

Ader + slagader

Urineleiders vervoeren urine naar de blaas.

2. rechter nier

3. nierbekken

4. urineleider
5. blaas
6. ureter/urinebuis
7. Bijnier (adrena)
8. nierslagader
9. onderste holle ader
10. aorta
 

Bouw Nieren

Nieren bestaan uit:

1. Nierschors
2. Niermerg
3. Nierbekken

1.

2.

3.

Nierschors, niermerg en nierbekken

Nierschors en -merg

Nierschors en merg bevatten enorm veel nefronen

Nefronen bestaan uit slagaders die zich in een soort knoop (glomurus)

bevinden. Het kapseltje eromheen noemen we 

het kapsel van Bowman.

Daarna doorloopt het een tunnel systeem (proximale en distale tubulus)

 en komt het via de Lis van Henle uiteindelijk in de verzamelbuis.

Voorurine

Hoe werkt dat nu?

Stap 1: Glomerulus en het kapsel v Bowman.

De slagaders, en arteriolen leveren bloed. In jouw bloed zitten 

allerlei stoffen; sommige zijn handig, andere niet.

Doordat het met HOGE druk in de glomerulus beland; worden

een aantal dingen eruit gedrukt (als een soort zeef)

Dingen zoals water, kalium, natrium, chloride, aminozuren en 

creatinine, en die worden opgevangen in het Kapsel van Bowman.

Voorurine

Eigenlijk wordt er te véél uitgefilterd, in de eerste instantie. 

Daarom doorloopt het hele buizen systeem en ook 

de Lis v Henle 

Ook dáár zitten erg veel venulen en arteriolen die weer stoffen opnemen

(reabsorptie) of zelfs weer nieuwe stoffen worden toegevoegd aan de 

urine (secretie). 

Wanneer het in de opvangbuis terecht komt; heet het urine.

Reabsorbtie

Reabsorbtie, of terugabsorbtie, gebeurt vóóral in de proximale tubulus, de éérst buis.

Hier wordt een groot gedeelte van het:

NaCl (zout) en het water weer opgenomen, ook wordt 100% van de Aminozuren en glucose weer opgenomen.

Het terug absoberen van de zouten, suikers en aminozuren kost energie en valt dus onder actief transport

Reabsorbtie

Door het actief terugabsorberen van de zouten, suikers en aminozuren

  stijgt de osmotische waarde in de haarvaten om de lis van henle heen.

Simpel gezegd: trekken de haarvaten eromheen water aan. 

Reabsorbtie

De reabsorptie in de lis van henle verschilt en gaat onder invloed van hormonen. 

Eén van die hormonen is ADH oftewel het anti-diuretisch hormoon.

Diurese = uitscheiden van water. 

Anti-diuretisch hormoon zorgt dus vóór de reabsorptie van water = minder uitscheiding.

Alcohol remt de aanmaak van ADH, leg uit waarom als je alcohol drinkt je meer plast?

Urine

Het water en de overgebleven afvalstoffen worden samen urine genoemd.

Dit wordt vanuit de nieren via de nierbekken naar de urineleiders naar de urineblaas vervoert.

Waar het opgeslagen blijft totdat we plassen.

Urine en glucose

Glucose wordt altijd in zijn geheel weer opgenomen, maar er is een mechanisch probleem. 

Je hebt namelijk maar een begrensde tijd; de lengte van de proximale tubulus.

Als jij véél suiker eet, en je bloedsuiker niveau stijgt, zul je óók suiker terugzien in de urine.

Eén van de diagnostische toetsen in de oudheid voor diabetes, suikerziekte, was het proeven van de urine.

Wat zouden deze eeuwen oude doktoren kunnen proeven én waarom?

Urine en glucose

De hoeveelheid glucose is op dat moment hoger dan de tijd die het nodig heeft om eruit gefilterd te worden; dit noemen we de nierdrempel.

Als de nierdrempel wordt overschreden dan zien we dat bepaalde stoffen niet correct worden terug-geabsorbeert.

Nierbekken

Het nierbekken zit in het midden van de nier. 

Dit is een kleine buis waar de urine als eerst verzameld wordt, voordat het wordt doorgegeven aan de urineleiders die het vervoeren naar de blaas.

Opdracht Longen

Opdracht longen , ademhaling en gaswisseling:

1. Kijk de filmpjes van biologie met joost en maak aantekeningen

2. schrijf alle belangrijke termen op en maak flashcards

3. maak de handout die ik heb gemaakt.

4. Kijk op Biologiepagina.nl naar het materiaal en maak aantekeningen.

5. maak op één pagina een soort "spiekbriefje" voor alle belangrijke dingen.

6. maak de vragen op biologie pagina 

Wanneer je een vraag niet weet: kijk op je spiekbriefje of zoek het nog een keer op. 
tip: schrijf alle vragen die je niet weet op, en maak die een volgende dag nog een keer.

Opdrachten Hart

Hart, bloed, bloedvaten en bloedsomlopen

1. Kijk naar de filmpjes van biologie voor joost en maak aantekeningen

2. schrijf alle belangrijke termen op en maak flashcards

3. maak de handouts die ik heb gemaakt.

4. kijk op biologiepagina.nl en bekijk alle informatie en maak aantekeningen

5. maak op een pagina een spiekbriefje met alle belangrijke info

6. maak de vragen op biologiepagina.nl 

Opdrachten Nier/lever

1. bekijk de filmpjes van biologie met joost en maak aantekeningen

2. Kijk op biologie pagina en bekijk alle informatie en maak aantekeningen

3. schrijf alle onbekende/belangrijke termen op en maak flashcards

4. maak van je aantekeningen op één pagina een spiekbriefje.

5. maak de oefentoets op biologiepagina.nl

Opdracht

Schrijf ongeveer één pagina over hoe zowel de longen, het hart, de nieren en de lever samenwerken.