Kandinsky - grafisch partituur

• Muziek
• Basisschool
• Groep 6-8

Grafische Notatie

Notenschrift

Grafische notatie

Toelichting:

• We gaan beginnen met kijken naar grafische notatie. Dit is een vorm van muziek uittekenen waarvoor je geen noten hoeft te kunnen lezen, maar je kan er toch een hoop mee duidelijk maken. 
  
• Dit is een grafische notatie van het begin van een klassiek muziekstuk. Het ziet er anders uit dan het notenschrift. Welke verschillen zien de leerlingen?  (mogelijke antwoorden: geen notenbalk/horizontale strepen, geen noten, geen maatsoort) 
• Op het plaatje kan je allemaal streepjes zien. Sommige strepen zijn kort, andere lang. Soms zijn ze hoog getekend, soms laag. Wat zouden deze verschillen betekenen? (mogelijke antwoorden: de streepjes zijn tonen in de muziek, een toon die lang aanhoudt is een lange streep, een korte toon is een korte streep. Een hoge toon is hoger getekend dan een lage.) 

Welke muziek hoort bij de grafische notatie?

Toelichting:

• Luister naar (een deel van) de 4 muziekstukken. De grafische notatie op het plaatje hoort bij één van de 4 stukken. Luister goed en kijk eens of je kan uitzoeken welk muziekstuk uitgetekend is.  
• Het juiste antwoord is 'C' (muziekstuk 3). Dit is het begin van de vijfde symfonie van Beethoven.  
• Luister nog eens naar het juiste muziekstuk en laat hierbij de grafische notatie zien. Vraag leerlingen hun hand op te steken op het moment dat de muziek verder gaat, maar niet meer getekend is.  (dit is na 9 seconden.) 
  

Toelichting: 

• In dit filmpje zie je een bewegende grafische notatie van hetzelfde muziekstuk. Er zijn nu meerdere strepen onder elkaar te zien omdat de maker van het filmpje de verschillende melodielijnen die door elkaar spelen wil laten zien, die samen de melodie van het muziekstuk vormen.

Toelichting:

• Bekijk met leerlingen het filmpje van Line Rider en vraag hoe hier de muziek is afgebeeld (denk aan: strepen, muziektekens, hoeveelheid poppetjes)
  

Aan de slag!

Nu gaan we zelf proberen om de geluiden te maken met de boomwhackers.

Aan de slag!

Nu gaan we zelf geluiden maken bij de plaatjes met de instrumenten.

UItleg regels instrumenten.

De droom van Wassily Kandinsky

Droom Wassily Kandinsky

Ik heb gedroomd dat ik in een bos was. Ik lag op de grond en opende mijn ogen. Ik zag dat er allerlei rare, kleurrijke vormen voorbij vlogen. Ik kon niet uitmaken wat ze waren. Waren het dieren? Of waren het gewoon vlekken voor mijn ogen? Ik durfde één van de vormen aan te raken en ik hoorde een klank. Eerst dacht ik dat dit toeval was, maar toen ik dezelfde vorm nog een keer aanraakte, hoorde ik opnieuw dezelfde klank. Ik stond recht en begon te wandelen in de richting van de muziek. Op weg naar de muziek kwam ik steeds meer vormen tegen. Sommigen waren dun, anderen dik. Sommigen hadden gebogen lijnen, anderen rechte lijnen. Maar geen enkele vorm was hetzelfde. Ik probeerde verschillende vormen aan te raken en ik merkte dat elke vorm een eigen klank had. Toen ik bij de bron van de muziek kwam, zag ik dat de muzikale vormen voortkwamen uit een boom. Een boom vol mooie, sappige vruchten. Telkens dat een vrucht rijp was, viel die op de grond en brak die open. Uit de binnenkant van de vrucht ontsnapten alle muzikale vormen.

Na beschouwing:

Mijn droom inspireerde mij om dit kunstwerk te maken. Mijn kunstwerk, Succession, is een partituur waarbij de muzieknoten vervangen zijn door de figuren die ik in mijn droom zag.

Maak zelf een grafische notatie

Groepje van 3 à 4 leerlingen: enkele instrumenten per groepje

- de eerste tekent een muzikaal teken of symbool. Geef het blaadje aan de volgende en die tekent ook een muzikaal symbool. Totdat er 6 - 8 tekens op staan. 

- Ieder legt uit hoe zijn/ haar symbool moet klinken. Zoek hier samen een geschikt instrument bij.

- Maak hier een muziekstuk van 4 regels van.

- Oefen het stuk met elkaar. Sommige tekens worden door alle instrumenten gespeeld, andere zijn meer geschikt voor  1 of 2.

- Presenteren voor in de klas.