Thema 3 Grieken en Romeinen, blok 1, 1D les 5 Olympische Spelen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Welkom
• lesdoelen
• Uitleg
• Aan de slag
• Huiswerk

Welke tijd zitten we? 

Dit blok maken we kennis met tijdvak

 de Grieken en Romeinen

2. Grieken en Romeinen

Tijdvak 2: Tijd van Grieken en Romeinen

Noem drie olympische sporten uit tijd van de oude Grieken

De olympische spelen waren bedacht om een Griekse god te eren. Welke god was dit?

Lesdoelen les 2

• Je kunt uitleggen wat een stadstaat is 
• Je kun uitleggen wat een democatie is en hoe die in Athene werkt.
• Je kunt uitleggen wat wetenschap is en waarom het zo belangrijk was voor de Grieken

Wat is een stadstaat?

1. Een stad die zichzelf bestuurt
2. Een stad met omliggend platteland die zichzelf bestuurt.
3. Een Griekse stad
4. Een vereniging van steden die zichzelf besturen

Griekse 

stadstaten (1)

• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

Griekse stadstaten

• Griekenland bestond nog niet als één land
• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning
• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)
  

Wat is democratie?

1. Het volk mag meebeslissen hoe er geregeerd wordt.
2. Het volk heeft invloed op het land
3. Burgers zijn de baas.
4. alle antwoorden zijn goed

Griekse 

stadstaten (1)

• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

Griekse stadstaten

• Griekenland bestond nog niet als één land
• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning
• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)
  

Wie mochten meebeslissen in de Atheense democratie?

1. vrouwen
2. vreemdelingen
3. mannen
4. mannen die konden meevechten

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Voor het stemmen gebruiken ze oude scherven.
• Democratie = het volk neemt de beslissingen.
• Ze stemden over wie er te veel macht had, die moest dan vervolgens weg uit de stad.

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers mochten stemmen(ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Geef twee verschillen tussen de Atheense democratie en de democratie die wij in Nederland kennen.

Helden en stadstaten

Het oude Griekenland bestond niet uit één land, maar uit 

meer dan honderd stadstaten.

Een stadstaat = een kleine staat die bestaat uit een 

stad met het land eromheen.

De bewoners regelden er hun zaken zelf. Ze maakten hun eigen wetten en hadden een eigen leger.

Griekse 

stadstaten 

• Stadstaat is een stad met het gebied eromheen, die alles zelf bepalen

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• De bekendste stadstaten waren Athene en Sparta

Oorlog tussen stadstaten

Tussen stadstaten was er vaak oorlog. Alleen tijdens en rond de Olympische spelen voerden stadstaten geen oorlog. 

Deden ze dat wel, dan kregen ze een heel hoge geldboete en mochten ze niet meedoen aan de Spelen.

Kenmerken van de Atheense democratie

• Stadsstaat Athene was het begin van een democratie

• Alle vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Echte democratie? nee!
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Bestuur van Athene

• Wat is een democratie?

Democratie is een manier van besturen waarbij burgers mogen meebeslissen.

Athene? Echte democratie? nee!

• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Bestuur van Nederland 

Democratie is een manier van besturen waarbij burgers mogen meebeslissen.

Hoe zit dat in Nederland?

• De 1e en 2e kamer gekozen door volk
• Iedereen boven de 18 mag stemmen

Hoe groot was de wereld van de Grieken?

• Door veroveringen leerden de Grieken de gebieden buiten de stadstaten 
• Steden gesticht rond de Middellandse zee en zo handelen met andere volkeren
• Wetenschap (kennis verzamelen en nadenken over de wereld) vonden ze heel belangrijk!

Wereldkaart 1462 in gemaakt op basis van gegevens van Ptolemaeus

Ptolemaeus schreef al in 150 n. CHr een boek over kaarten!!!! 

Huiswerk...Aan het werk! :-)

Wat ga je doen? Je maakt opdracht  16, 17, 18, 21, 22

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Schrijf de begrippen en betekenis de begrippen Stadstaat en Wetenschap in je schrift. Kijk voor uitleg op blz. 106

Tijd: Zie timer.

Schrijf 1 ding op wat je moeilijk vond deze les.

Griekse 

stadstaten (1)

• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

Griekse stadstaten

• Griekenland bestond nog niet als één land
• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning
• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)
  

Wie mochten meebeslissen in de Atheense democratie?

1. vrouwen
2. vreemdelingen
3. mannen
4. mannen die konden meevechten

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Voor het stemmen gebruiken ze oude scherven.
• Democratie = het volk neemt de beslissingen.
• Ze stemden over wie er te veel macht had, die moest dan vervolgens weg uit de stad.

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers mochten stemmen(ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.