2.5. Delfstoffen in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Waaruit is steenkool ontstaan?

1. Plantenresten
2. Dierlijke resten
3. Kalksteen
4. Fossielen

Steenkool is ontstaan in het

1. Krijt
2. Carboon
3. Perm
4. Cambrium

Hoe het heet het proces waarin steenkool ontstaat?

De mijnen in Limburg waren een voorbeeld van

1. Dagbouw
2. Schachtbouw

Waarom zijn de mijnen in Limburg gesloten?

Sluiting mijnen in Limburg

- winning is te duur (goedkoper om te importeren)

- te vervuilend

- Beter alternatief: aardgas in Groningen 

 Delfstoffen in Nederland

Wat? Waar? Waarom daar?

Itteren

Wat wordt hier uit de grond gehaald?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoutwinning

1886 in Delden

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/24/Zoutwinning_in_ons_land_en_haar_toepassingen_Weeknummer%2C_77-04_-_Open_Beelden_-_74438.ogv/Zoutwinning_in_ons_land_en_haar_toepassingen_Weeknummer%2C_77-04_-_Open_Beelden_-_74438.ogv.360p.webm_74438.ogv.360p.webm

Steenzout in Nederland

Waarom werd dit in het laat Perm gevormd?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoutwinning

1886 in Delden

Leerdoelen

Je weet welke delfstoffen in Nederland gewonnen worden

Je begrijpt waarom Nederland delfstoffen heeft

Je kunt met bodemdoorsneden aangeven war aardolie, aardgas en aardolie in de Nederlandse ondergrond voorkomen

Ontstaan Olie

Waarom in die tijden?

Daarbij kwam er ook aardgas (geassocieerd) 

Aardolie ontstaan in

Trias, Jura en Krijt

Ontstaan aardolie

Waarom ontstond aardolie in Nederland in het Trias? 

Aardolie ontstaan in

Trias, Jura en Krijt

Lagen in de bodem:

Gesteente waar de olie uit komt (source rock = moedergesteente)

1

Gesteente waar de olie nu in zit:

Doorlatend (permeable)!

2

De olie moet tegengehouden worden, anders wordt het naar het oppervlak gedrukt. Er is een ondoorlatende laag nodig (impermeable rock)

3

Hoe kan in Groningen dan aardgas in de bodem zitten?

En de rest van Nederland niet?  Terwijl dat ook ooit onderdeel van een tropisch moeras / ondiepe zee was?

Noem een
energiebron

Pure woordanalyse:
Wat is het verschil tussen fossiele energiebronnen en hernieuwbare energiebronnen

Aantekening: 

- Fossiele energiebron:
Energiebron die ontstaan is uit resten van planten of dieren na verloop van miljoenen jaren. Deze kan uiteindelijk opraken. 

- Hernieuwbare energiebron: 
Energiebron die niet kan opraken. Voorbeelden: zon, water en wind. 

Fossiele energiebronnen
(bijv. aardolie / aardgas )

Hernieuwbare energiebronnen
(bijv. windenergie)

circulaire economie 

Voordelen circulaire economie

Minder afhankelijk van buitenland en niet meer betrokken bij slechte arbeidsomstandigheden

Duurzamer, minder nieuwe grondstoffen nodig en minder afval

Meer banen nodig voor het recyclen

En hoe zit het met Nederland?

> Gebruikt voornamelijk aardgas (fossiel)

> Een toenemend deel is door hernieuwbare bronnen. (15%)

> Vroeger steenkool
(mijnen Zuid-Limburg)

Energieproductie NL 2022

Elektriciteitsproductie     

  2018 t/m 2022  

Wat wordt er nog meer gewonnen?

https:

Aan de slag...

Opdracht 1 t/m 6 paragraaf 2.4.

 Klaar? Herhaling 2.4. / verdieping 2.4.