AK5_Van de bergen naar de zee_verwering

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

AK5 Van de bergen naar de zee

verwering

Wat moet je kennen?

✅ Ik weet het verschil tussen jong en oud gebergte en kent het begrip reliëf.

✅ Ik weet wat verwering is en ken de verschillende typen verwering.

✅ Je begrijpt dat door verwering  gebergten worden aangetast en grind, zand en klei ontstaan.

✅Je kunt een rivierdal en een gletsjerdal herkennen aan de hand van kenmerken op een foto.

✅ Je weet wat massabewegingen zijn.

Begrippen

✅ Jong gebergte, oud gebergte, verwering. 

Endogene en exogene krachten

Vorig jaar

bergen ontstaan

Dit jaar

bergen breken af

Ontstaan Alpen!

Gesteente gaat van de bergen...

Gesteente puin

....naar het laagland

Grind

Hier is het gesteente puin uit de bergen veranderd in grind. 

Het uitschuren van materiaal door water (rivieren), wind en ijs (gletsjer) noemen we erosie.

Naar de kust

massabeweging

Gesteente dat langs een helling naar beneden komt onder invloed van de zwaartekracht.

Steile helling

Gesteente gaat rollen of vallen.

Flauwe helling

Gesteente schuift langzaam naar beneden.

 

Een Puinhelling is een helling die bestaat uit verbrokkeld gesteente.

Net verweerd gesteente is hoekig en scherp.

Doordat stenen met elkaar botsen  en langs elkaar schuren in de rivier, worden de stenen steeds meer afgerond.

Hierdoor onstaat in de bovenloop van de rivier grind.

Reliëf

Verschil in hoogte in het landschap.

                                       Verwering

                                                       Het uiteenvallen van stenen en rotsen

                                                       (door invloed van temperatuur, water                   en plantenwortels)

Er zijn drie soorten verwering:

1. Mechanische verwering

2. Biologische verwering

3. Chemische verwering

Mechanische verwering:

ontstaat door:

- temperatuurverschil 

- bevriezen van het water in de spleten

Biologische  verwering:

- duwen van de plantenwortels

Chemische verwering:

het gesteente reageert met (regen)water en zuren die in het water opgelost zijn.

Hoe warmer het klimaat, hoe meer chemische verwering

Mechanische verwering:

Stenen vallen uit elkaar in kleinere stukken, ze brokkelen af. De stenen houden dezelfde samenstelling

Net als bij 

biologische 

verwering

 

Chemische verwering:

samenstelling van het gesteente verandert door invloed van water en zuren. De samenstelling van het gesteente veranderd. Er kunnen kristallen ontstaan.

Biologische verwering

Chemische verwering

U-dal

Een V-dal (door een rivier)

Een U-dal (door een gletsjer)

U-dal (erosie)

V-dal (erosie)

Jong gebergte: veel reliëf

Oud gebergte: weinig reliëf

Wat moet je kennen?

✅ Ik weet het verschil tussen jong en oud gebergte.

✅ Ik weet wat verwering is en kent de verschillende typen verwering.

 

Begrippen

✅ Jong gebergte, oud gebergte, verwering.