§4 Het ijzeren gordijn gaat open



De Koude Oorlog

Paragraaf 4.4 - Het ijzeren gordijn gaat open
1 / 48
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 48 slides, with text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 80 min

Items in this lesson



De Koude Oorlog

Paragraaf 4.4 - Het ijzeren gordijn gaat open

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Wat gaan we doen vandaag? 
- Welkom! + dagopening
- SO bespreken 
- Uitleg paragraaf 4
- Aantekening 
- Werkvorm
- Afsluiting

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen
Hoofdvraag: Hoe eindigde de Koude Oorlog? 
Deelvragen: 
- Wat veranderde er in de Sovjet-Unie onder Gorbatsjov? 
- Wat waren de gevolgen van de veranderingen in het Oostblok?
- Wat waren de gevolgen van de val van de Berlijnse Muur voor Duitsland? 

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

1961
De Berlijns Muur wordt gebouwd.

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

1962. Het hoogtepunt
Cuba was onder de invloedssfeer van de Sovjet-Unie gekomen.
De Sovjet-Unie had zelfs een raketbasis op Cuba gebouwd.

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

De Cubacrisis
Omdat Cuba zo dicht bij Amerika lag, was Amerika niet zo blij met de raketbasis.
Doordat de Amerikaanse president Kennedy en de Russische president Chroesjtsjov met elkaar contact belde, liep het goed af.

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

De Cubacrisis

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

De Cubacrisis
Gevolg: de Hotline
- Een directe telefoonverbinding tussen Washington en Moskou

- Verdrag ondertekent om een grens aan het aantal kernwapens vast te stellen (1972)

- Een periode van detente (rust) tussen 1972 en 1981

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Onrustig in het Oostblok
Periode van rust: onrustig in het Oostblok

Landen gaan zich steeds meer verzetten tegen het communisme van de Sovjet-Unie.


Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Slide 11 - Video

This item has no instructions

Sovjet-Unie in verval

  • Sovjet-Unie had leed onder grote problemen.
  • Planeconomie werkte niet.
  • Corruptie en machtsmisbruik.
  • Lage productie in landbouw en industrie. 
  • Burgers moesten in de rij staan voor gewone boodschappen. 

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

1985 Nieuwe leider SU: Michael Gorbatsjov 

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Onrust in het oostblok
Hij wilde de SU hervormen, waarom?
  • SU liep achter op het westen 
  • Machtsmisbruik + corruptie 
  • Economische problemen:
  • 1. Wapenwedloop niet volhouden
  • 2. Planeconomie werkte slecht: productie industrie + landbouw te laag 
  • 3. Burgers ontevreden --> Uren in de rij staan voor normale boodschappen

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Gorbatsjov
  • Michail Gorbatsjov wil veranderingen brengen in de Russische economie.

  • Perestrojka: grote veranderingen.
    - Een soort markteconomie met particuliere bedrijven.
     

  • Glasnost: openheid.
    - Hervormingen in de politiek door een democratischer bestuur. 
    - Meer inspraak voor burgers. 

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Onrust in het Oostblok
Gorbatsjov wilde de grote problemen van zijn land aanpakken
door:
Glasnost (openheid) en perestrojka (economische verandering)


Slide 16 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Slide 17 - Video

This item has no instructions

Gorbatsjov
  • Vrijemarkt economie was niet direct een succes vanwege stijgende prijzen en nog meer voedseltekorten.

  • Door glasnost begonnen burgers juist meer te protesteren tegen het bestuur van de Sovjet-Unie.

  • De economische hervormingen zorgden voor nog meer onrust...

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Onrust in het Oostblok
Gevolg van nieuwe politiek:  verslechtering van de economie. Er kwam grote kritiek op zijn beleid.

Positief: hij zorgde voor een veel betere relatie met de VS.

Slide 19 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Demonstraties
Gorbatsjov haalde de Sovjettroepen uit Oost-Europa. 

Gevolg: grote demonstraties
voor democratie in Oost-Europa.

Slide 20 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Verstandhouding met het Westen

  • 1987 verdrag met Ronald Reagan (VS) over de beperking van kernwapens.
  •  Afschaffing van de lange afstandsraketten.
  • 1989 verklaarde Gorbatsjov dat de grootmachten geen vijanden meer waren.

De koude oorlog is verleden tijd!

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

De val van de muur
  • Gorbatsjov trok zijn troepen terug uit de  Oostbloklanden. 
  • In Polen kwamen vrije verkiezingen.
  • In Hongarije zagen mensen hun kans en knipten een gat in het ijzeren gordijn

  • Tienduizenden mensen maakten via Hongarije de vlucht naar West-Duitsland. 

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

De val van de Muur
  • In Oost-Berlijn begonnen mensen ook met demonstreren voor vrije verkiezingen en vrij reizen.  

  • Gorbatsjov liet de DDR leider beloven dat hij geen geweld zou gebruiken tegen de demonstranten.

  • Op 9 november 1989 viel de Berlijnse muur. 

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

De val van de Muur
In de DDR gingen ruim een 
miljoen mensen
de straat op; men wilde vrij
kunnen reizen.
Dit werd toegestaan op 
9 november 1989: de Berlijnse
Muur ging open.

Slide 24 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Slide 25 - Video

This item has no instructions

Onrustig in het Oostblok
Bijvoorbeeld: Tsjecho-Slowakije

Kritiek op de economische situatie, machtsmisbruik en censuur

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Tsjecho-Slowakije
De leider van Tsjecho-Slowakije Alexander Dubcek gaat hervormingen doorvoeren. -> Geen reactie van de SU

Dubcek gaat nog een stapje verder en schaft de communistische partij af. 
-> Reactie SU: er wordt militair ingegrepen

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Meer onvrede
De communistische leiders hadden steeds meer moeite om de landen in het Oostblok te regeren.

In de DDR gaan mensen massaal de straten op.

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Meer onvrede
Uiteindelijk stonden duizenden Duitsers bij de Berlijnse Muur.
De grenswachters konden het niet meer tegenhouden.

Op 9 november 1989 valt de Berlijnse Muur.

Na 28 jaar kunnen Oost- en West-Berlijners weer vrij reizen.

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Slide 31 - Video

This item has no instructions

De val van de Sovjet-Unie
  • Oost-Europese landen verklaarden zich onafhankelijk van de Sovjet Unie.
  • Communistische leiders werden gedood, vaak live op televisie.
  • Veel oud-communisten kregen een baan in het bestuur (Poetin).
  • Geen kritische journalisten in Rusland. Geen vrije verkiezingen.  

In 1991 werd de Sovjet Unie officieel opgeheven....

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

De VS is als enige supermogendheid overgebleven.

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Het einde van het communisme
Overal werden communistische 
leiders in Oost-Europa afgezet.

Voormalige Sovjetrepublieken 
verklaarden zich onafhankelijk.

1991: de SU werd opgeheven.


Slide 34 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Ossi's en wessi's
Vele Oost-Duitsers vertrokken naar
het westen. 

Gevolg: economische
ontwrichting. 

Oplossing:
Eenwording van Duitsland (1990)

Slide 35 - Slide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Onrust in het Oostblok
Gorbatsjov wil hervorming

Perestrojka: een grote verandering

Gorbatsjov zoekt toenadering tot het Westen

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

1985 Nieuwe leider SU: Michael Gorbatsjov 

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

4. Het einde van de Koude Oorlog

Slide 38 - Slide

This item has no instructions

Het einde van de Sovjet-Unie
Na de val van de Berlijnse Muur komen er ook gaten in het IJzeren Gordijnen.

Landen in Oost-Europa krijgen weer hun oorspronkelijke grenzen terug. 
En ook de Sovjet-Unie valt in 1991 in 15 verschillende landen.

Slide 39 - Slide

This item has no instructions

Slide 40 - Slide

This item has no instructions

Slide 41 - Slide

This item has no instructions

4.4 Het IJzeren Gordijn gaat open

Deel 2

Slide 42 - Slide

This item has no instructions

Slide 43 - Slide

This item has no instructions

Slide 44 - Slide

This item has no instructions

Slide 45 - Slide

This item has no instructions

Ossi's en Wessi's 
Na val van de muur:
  • Veel Oost-Duitsers naar West-Duitsland
  • W-Duitsland kon dit niet aan
  • Voorstel om DDR + BRD samen te voegen --> 
  • Voorwaarde: Oost-Duitsland democratische verkiezingen
  • Duitsland moet onderdeel blijven van de NAVO 
  • 3 oktober 1990 Duitse eenwording een feit

Slide 46 - Slide

This item has no instructions

Ossi's en Wessi's 
Aantal problemen eenwording:
  • Oost-Duitse bedrijven moeite met concurrentie die er nu was
  • Belasting West-Duitsers enorm omhoog voor opbouwen Oost-Duitsland. 

Slide 47 - Slide

This item has no instructions

Slide 48 - Video

This item has no instructions