H5.1 Neerslagreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H5.1 Neerslagreacties

Leerdoelen

Je leert vandaag:

• het neerslaan van een zout in een neerslagreactie weergeven;
• bepalen welke ionen een neerslag vormen bij het samenvoegen van zoutoplossingen;
• uitleggen wat een chemisch evenwicht is.

zoutoplossingen mengen

Als je 2 zoutoplossingen met elkaar mengt, kunnen er 2 dingen gebeuren: 

• Het blijft een heldere oplossing: alle ionen blijven in oplossing => Er vormt zich dus géén slecht oplosbaar zout.
• Er ontstaat een neerslag: Er vormt zich een slecht oplosbaar zout. Dit heet een neerslag. Een neerslag is een vast (slecht oplosbaar zout) dat naar de bodem zakt. 

Zoutoplossingen mengen

Zoutoplossingen mengen

Zoutoplossingen mengen

Zoutoplossingen mengen

Tribune-ionen

Ionen die er wel zijn maar die niet meedoen met de reactie.

Neerslag reacties

Ionen die voor en na de reactiepijl onveranderd aanwezig zijn noemen we tribune ionen.

Deze ionen reageren niet mee en worden weg gestreept uit een reactievergelijking.

Binas 45A

Neerslagreacties toepassen

Oefenen

Welke reactie krijg je als je een NaCl oplossing met een zilvernitraat oplossing mengt?

Oefenen

Welke reactie krijg je als je een NaCl oplossing met een zilvernitraat oplossing mengt?

Oefenen 2

Welke reactie krijg je als je een K2CO3 oplossing met een calciumbromide oplossing mengt:

Oefenen 2

Welke reactie krijg je als je een K2CO3 oplossing met een calciumbromide oplossing mengt:

OPDRACHT 1: Een slecht oplosbaar zout maken.
Beschrijf hoe je bariumcarbonaat kunt maken uit oplossingen van andere zouten.

1. Bariumchloride en calciumcarbonaat
2. bariumchloride en natriumcarbonaat
3. Zilverchoride en natriumcarbonaat
4. Natriumchloride en kaliumcarbonaat

OPDRACHT 2:Een slecht oplosbaar zout maken.
Beschrijf hoe je calciumcarbonaat kunt maken uit oplossingen van andere zouten.

1. Calciumchloride en calciumcarbonaat
2. Calciumchloride en natriumnitraat
3. Calciumnitraat en natriumcarbonaat
4. Natriumchloride en calciumcarbonaat

OPDRACHT 3: Verwijderen van ionen uit een oplossing:
Verwijder de sulfaat-ionen uit een koper(II)sulfaat-oplossing

1. Met natriumnitraat
2. Met calciumnitraat
3. Met Ammoniumnitraat
4. Met bariumnitraat

OPDRACHT 4: Het aantonen van ionen in een oplossing.
Toon aan of je zilvernitraat-oplossing of een calciumnitraat-oplossing hebt.
TIP! Zoek een goed oplosbaar zout met een negatief ion dat neerslag met het zilver of calcium-ion.

1. Met NaCl
2. Met Na2SO4
3. Met Na2S
4. Met Na2CO3

Dynamisch evenwicht

Slecht oplosbare zouten

Calciumcarbonaat is een slecht oplosbaar zout.

 Ca2+ (aq) + CO32- (aq) --> CaCO3 (s)

Dit wordt meestal als een aflopende reactie genoteerd, zoals hierboven. Maar slecht oplosbaar wil niet zeggen dat er niets oplost. Er lost altijd wel iets op.

 CaCO3 (s) --> Ca2+ (aq) + CO32- (aq)

Slecht oplosbare zouten

De juiste reactievergelijking is daarom:

 CaCO3 (s) <---> Ca2+ (aq) + CO32- (aq)

Hoe groter het oplosbaarheidsproduct (Binas 46), hoe meer er oplost van een slecht oplosbaar zout.

Oplosbaarheidsproduct van CaCO3:

 4,7 x 10-9 = [Ca2+] [CO32-]

Evenwicht

Homogeen evenwicht

Beginstoffen en reactieproducten indezelfde toestand: (gasvormig en/of opgelost) 2 SO2 (g) + O2 (g) ⇌ 2 SO3 (g)

Heterogeen evenwicht

Beginstoffen en reactieproducten inverschillende toestand

  PCl5 (s) ⇌ PCl3 (g) + Cl2 (g)

soorten evenwicht

        1. homogeen evenwicht                  2. heterogeen evenwicht

           alle stoffen hebben                              stoffen hebben 

              dezelfde fase                                     verschillende fase

Bijv.  I2(aq) + I-(aq) <=> I3-(aq)          PbS(s) <=> Pb2+(aq) + S2-(aq)

verzadigde oplossing

Volgende week practicum

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS5.1 (blz. 134-137)

Maak de vragen 1 t/m 10 (blz. 138-139)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.