WEBB - Markt en overheid 2.6 t/m 2.13

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

5 havo ECONOMIE  ||  2024-2025

Programma

• Vorige les
• Theorie
  
• Aan de slag
  

Wat krijg je als MO = MK?

De maximale winst is
€ ......

1. 40
2. 400
3. 800
4. 1600

Volkomen concurrentie

P = GO = MO 

MO = MK --> 10 stuks.

GO = 80

GTK bij 10 stuks = 40

Winst = (GO - GTK) x q --> (80 - 40) x q = 800 euro. 

De maximale winst
is € ....

1. 125
2. 400
3. 625
4. 1250

Doelstellingen van bedrijven

1. Maximale winst (MO = MK)
2. Maximale omzet (MO = 0)
3. Tegen een zo laag mogelijke prijs

• Geen winst een geen verlies (break-even).

Break-even 

Variabele kosten	Inkoopprijs €5 Verpakking €1
Constante kosten	€ 18.000
Verkoopprijs	€10

Break-even

TO = TK

TO = 10 x q

TK = 6q + 18.000

10q = 6q + 18.000

4q = 18.000

q = 4.500 stuks.

Hoeveel zijn de variabele kosten?

Hoeveel zijn de constante kosten?

Hoeveel is MK?

Antwoorden

• Hoeveel zijn de variabele kosten?

6 euro --> afhankelijk van q

• Hoeveel zijn de constante kosten?

18.000 euro --> niet afhankelijk van de productie

• Hoeveel is MK?

6 --> de totale kosten zullen per product met 6 euro toenemen. 

Monopolist

Concurrentie verdwijnt.

In theorie kan de prijs zelf bepaald worden.

Leg uit waar de monopolist afhankelijk van is bij het vaststellen van de verkoopprijs.

Soorten monopolie

Hoe kan een monopolie ontstaan?

1. Wettelijke monopolie

De overheid geeft of heeft het alleenrecht op de verkoop

2. Natuurlijk monopolie

De investeringen om een bedrijf te beginnen zijn zo hoog dat geen enkel ander bedrijf de concurrentie wil aangaan

3. Technische monopolie

Een bedrijf bezit als enige de technische kennis om een product te maken

4.  Economisch monopolie

Een bedrijf bezit een alleenrecht op het produceren van het product (patent)

Prijsafzetlijn

Collectieve vraaglijn

Geeft de hoeveelheid weer bij verschillende prijzen. 

GO = P

Monopolie:

Uitleg grafiek

GO = P --> gemiddelde opbrengst en prijs is zelfde lijn. 

MO --> marginale opbrengst

• Toename van TO bij een extra product. 
• MO is hier NIET gelijk aan GO en P.

Bij volkomen concurrentie was P = GO = MO --> omdat de prijs gegeven is, de individuele aanbieder heeft geen invloed op de prijs. 

Winst

Als MO groter is dan MK. 

MO = MK --> Maximale winst. 

Bij een monopolie

1. is de prijs een gegeven
2. is de prijsafzetlijn een dalende lijn
3. geldt P=GO=MO
4. maakt de producent altijd winst

De aanbieder op de marktvorm monopolie ...

1. is volledig vrij in het bepalen van de prijs
2. biedt een heterogeen product aan
3. is een hoeveelheids-aanpasser
4. is een prijszetter

Hoeveel is de winst bij maximale omzet?

Hoeveel is de winst bij maximale winst?

Vanaf hoeveel producten ga je winst maken?

En tot hoeveel?

Prijsdiscriminatie

Verschillende groepen consumenten verschillende prijzen te laten betalen voor hetzelfde product of dezelfde dienst. 

Voorwaarden

• Gescheiden deelmarkten.
• Niet kunnen doorverkopen. 

Een voorbeeld van prijsdiscriminatie is ....

1. 1e en 2e klas kaartje bij de NS
2. kinder- en volwassen kaartje bij de Efteling
3. prijsverschil tussen gewone en biologische melk
4. '2 halen, 1 betalen' bij de AH

Aan het werk

Maken 2.6 t/m 2.13

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?