de slag bij Lepanto

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 6,7

Het begin

Het Midden-Oosten:

de oorsprong van 'de beschaving'.

Hiermee bedoelen wij: het ontstaan van de eerste echte landbouw en landbouwsamenlevingen.

Het klimaat en ligging van rivieren zorgden voor een optimale omgeving voor landbouw.

Landbouw leidde tot het ontstaan van de eerste agrarische samenlevingen.

Landbouw verdreef op veel plekken de oorspronkelijke jager-verzamelaar samenlevingen.

De nomaden gingen zich steeds meer vestigen op vaste plaatsen.

Deze overgang wordt de agrarische revolutie genoemd en vond ongeveer plaats tussen 15000 en 6000 v. Chr. 

Wat zorgt voor een optimale omgeving voor landbouw?

1. zon en bomen
2. klimaat en ligging van rivieren
3. ligging van rivieren en bomen
4. klimaat en bomen

Eerste staten

3000-700 v. Chr.

Het Midden-Oosten is een van de eerste plekken waar er grote staten, rijken en koninkrijken ontstonden. 

Dit waren gecentraliseerde staten met hiërarchische samenlevingen en steden.

Zij zijn te kwalificeren als agrarisch-verstedelijkte samenlevingen.

Het wiel, schrift en metaalbewerking zijn drie voorbeelden van de vele ontwikkelingen die in de loop der eeuwen zijn ontstaan.

Tot de opkomst van het Perzische rijk was het Midden-Oosten alleen nog nooit een eenheid geweest!

Allerlei volkeren

3000-700 v. Chr.

• Handelen en reizen. 

Al eeuwen trekken er volkeren door wat nu Turkije heet. Ze komen om te handelen of zijn onderweg naar Afrika, Europa of Azië. Ze nemen van alle volkeren om hen heen wat over.

Roma Victrix!

168 v. Chr. - 476 n. Chr.

Het Romeinse Rijk veroverde ongeveer de helft van het Midden-Oosten. De andere helft kwam in het bezit van de steppenomadische parthen.

Het Midden-Oosten vormde dus een grensgebied tussen twee wereldrijken.

Het Romeinse Rijk zocht herhaaldelijk contact met andere wereldrijken, waaronder in China.

Het Midden-Oosten werd voor het eerst een cultureel-economisch doorgeefluik.

Aan het einde van de 4e eeuw n. Chr. werden de Parthen vervangen door de Sassaniden.

Aan het einde van de 6e eeuw n. Chr. transformeert het Romeinse Rijk in het Midden-Oosten in het Byzantijnse Rijk. 

Alexander de Grote

300 v. Chr.

Turkije wordt onderdeel van Griekenland.

Rond 300 v.C. verovert de Griek Alexander de Grote grote delen van wat nu Turkije is. Het wordt een onderdeel van Griekenland.

Uit welk land komt Alexander de Grote?

De Romeinen

150 v. Chr.

Romeinen veroveren de Grieken.

Rond 150 v.C. veroveren de Romeinen de Grieken en grote delen van Europa. Het gebied in het oosten noemen ze het Byzantijnse Rijk. Zij nemen eerst de Griekse goden over. Totdat keizer Constantijn een visioen krijgt. Hij wordt christen. Het hele Romeinse Rijk wordt christelijk. Ook het gebied wat nu Turkije is. De hoofdstad wordt naar Constantijn genoemd: Constantinopel. 

Waar komt de naam Constantinopel vandaan?

'Romanoi '

476 - 1453 n. Chr. 

• Het oost-Romeinse rijk

 --> Het Byzantijnse rijk.

• Hoofdstad: Constantinopel

 

Hoofdstad Constantinopel lag strategisch en had een bevolking om en nabij 500 000.

Christelijk Orthodox

Het Midden-Oosten was wederom een grensgebied en een oorlogsgebied.

In de voormalige Byzantijnse gebieden woonden veel Christelijke minderheden die tot op het heden bestaan.

De Byzantijnen vormden de buffer tussen de Islamitische kalifaten en de Europese koninkrijkjes

Opkomst Islam

• Tolerantie en houding -->

razendsnelle verspreiding.

Derde grote monotheïstische geloof (= geloof aan één God)

Ontstaan op het Arabische schiereiland.

Veroorzaakt een complete ineenstorting van het oude Sassanidenrijk en 2/3e van het Byzantijnse rijk.

Veroorzaakt een gigantische herverdeling van politieke en culturele macht in het Midden-Oosten.

Start wetenschappelijke en culturele bloeiperiode die tot de 13e eeuw zou duren.

Vormt de grondslag voor de huidige culturele-politieke verdelingen in het Midden-Oosten

Europese inmenging

1099 - 1291

• Kruistochten! 

De Franken hadden al gevochten tegen Islamitische strijdkrachten in 732 n. Chr.

De Abassieden waren aan het winnen in hun strijd met het Byzantijnse Rijk. Hun Keizer vroeg in 1095 de Paus om militaire hulp.

1099: overwinning 1e kruistocht: Jeruzalem veroverd.

Stichting Koninkrijk Jeruzalem.

Veel geweld tussen Moslims, Christenen en Joden

Veel cultureel-economische uitwisselingen tussen Christenen en Moslims.

De basis voor uitgebreide handelscontacten tussen Europa en Midden-Oosten worden gelegd

Pax Mongolica

1227 - 1370 n. Chr.

• Controle van de Mongoolse 

heersers over de verschillende 

bevolkingsgroepen.

Angst en terreur gecombineerd met tolerantie zorgen voor effectieve controle van de Mongoolse heersers over de diverse bevolkingsgroepen en culturen in het khanaat.

Mongoolse tolerantie zorgt voor fluiditeit in geloof in het Midden-Oosten.

Het Mongoolse staatsapparaat functioneerde als meritocratie, met uitzondering voor de familie van de Khan.

De Mongoolse vrede creerde een breder wereldbeeld voor alle Mongoolse onderdanen.

Ook kon er relatief ongestuurd nu gehandeld worden tussen China en het Midden-Oosten..

Marco Polo reisde in deze tijd naar China en zorgde voor contact tussen Europa en 'de Orient'. 

De Mongolen: 

1206 - 1370 

• Dszengis Khan

Begin 13e eeuw verenigde Temüjin Borjigin (Ghengis Khan) de steppenomadische Mongolen

In een vernietigende veroveringsgolf leidde Ghengis de Mongoolse ruiterlegers dwars door Azie en het Midden-Oosten.

Ghengis veegt het Islamitische Kwarezmiaanse rijk van de aardbodem. Hij laat complete steden en gebieden vernietigen en moordt de bevolking uit of maakt hen tot slaaf.

De Mongolen gebruikten terreur als wapen. Uiteindelijk leidde de Mongoolse veroveringen tot de dood van ongeveer 30 miljoen mensen (5% van de wereldbevolking)

Het Mongoolse rijk werd na de dood van Ogedei Khan (zoon van Ghengis) opgesplits in 4 khanaten.

Seltsjoeken: 

einde Byzantijnse Rijk, ontstaan Ottomaanse Rijk

Mehmet II verovert Constantinopel (1453)

Het Byzantijnse Rijk wordt aangevallen door moslimstammen uit China en Mongolië. Zij heten de Seltsjoeken. Ze worden ook islamitische Turken genoemd. De Turken winnen. Vanuit het oosten komen ook de Ottomanen. In 1453 verovert de Ottomaanse sultan Mehmet II Constantinopel. Daarmee eindigt het Byzantijnse Rijk helemaal.

Het Ottomaanse rijk

Contstantinopel (Istanbul)

Ottomaanse rijk: islamitisch

christenen en joden welkom

Spaanse wereldrijk 

"Het rijk waarin de zon nooit ondergaat"

Spaanse Rijk: Katholiek!!!!

na 1492 voor joden en moslims - inquisitie (rechtbank)

In de Golf van Patras vindt in 1571 een enorme zeeslag plaats. Christenen en moslims staan er tegenover elkaar.

De moslims (Ottomaanse Rijk) met hun keizer Selim II bereiden hun rijk met veel geweld naar het westen uit. In 1570 verovert hij Cyprus. Paus Pius V wil de moslims stoppen en stelt een christelijk leger samen met soldaten uit verschillende landen: de Heilige Liga.

In de Golf van Patras gaan de vloten van de Heilige Liga en de Ottomanen het gevecht aan. Er zijn zoveel schepen dat de linie 8 km. breed is.

De Heilige Liga wordt geleid door 6 galjoenen. Elk galjoen heeft 40 kanonnen aan boord. Als de galjoenen de Ottomaanse linie doorbreken, volgen de andere schepen van de Heilige Liga snel. De Ottomanen kunnen met hun pijlen en bogen niet op tegen de kanonnen van de Heilige Liga.

De Ottomanen keren terug naar de hoofdstad Constantinopel om keizer Selim II te vertellen dat ze verslagen zij. De Slag bij Lepanto wordt wereldwijd gezien als de redding van het Europese Christendom.

De Ottomanen bouwen hun vloot weer op, maar ze laten Europa lange tijd met rust.

Een galei komt vooruit door te roeien. De meeste roeiers van de Heilige Liga zijn veroordeelde gevangenen.

De roeiers van de Ottomanen zijn slaven, vaak Christenen die gevangen zijn genomen.

Bij de Slag bij Lepanto roeien 37.000 Ottomaanse slaven op de 251 galeien. Ze zijn blij dat de Ottomanen de strijd dreigen te verliezen. Ze helpen de Christenen zelfs. Veel slaven keren zich tegen hun meester en doden Ottomanen. 15.000 Christelijk slaven krijgen na de Slag bij Lepanto hun vrijheid terug.

In welk land ligt Lepanto?

1. Turkijke
2. Italië
3. Griekenland
4. Spanje

Hoe heet de keizer die de Slag bij Lepanto leidt?

1. Mehmet I
2. Dzjengis Khan
3. Atatürk
4. Selim II

Welke paus vocht tegen Selim II?

1. Paus Pius V
2. Paus Johannes Paulus
3. Paus Franciscus
4. Paus Pius I

Hoe heette het Christelijke leger?

Wie roeiden er op de galeien van de Ottomanen?

Wie wint de Slag bij Lepanto?

Waarom is deze slag voor Europa belangrijk?

1. Het is de redding van de Paus.
2. Het is het einde van het Ottomaanse Rijk.
3. Het is de redding van het Christendom in Europa.
4. Het is het einde van de slavernij.