Les 2, deel 2/3: Ruimtereis ultieme droom

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 8

Les 2: Ruimtereis ultieme droom

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

         

        weet je meer over het nieuws;

        weet je meer over ruimtetoerisme;

       

        kun je de tekst samenvatten door van elke alinea in één zin

        het belangrijkste te vertellen;

     

        kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies zelf één nieuwsartikel van een van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

de tekst

Aanstaand astronaut

Daemen: 'Ruimtereis

is ultieme droom'

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: RTL Nieuws (19/7/2021)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over ruimtereizen denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

AANSTAAND ASTRONAUT DAEMEN: 'RUIMTEREIS IS ULTIEME DROOM'

De 18-jarige Nederlander Oliver Daemen, die dinsdag meegaat met een ruimtevlucht samen met onder meer Amazon-oprichter Jeff Bezos, verwacht dat hij na de landing 'sprakeloos' zal zijn. "Het is de ultieme droom voor zo veel mensen om naar de ruimte te gaan", zegt de Brabander in een video op het Instagram-account van Jeff Bezos. De voormalige Amazon-baas, de rijkste mens op aarde, is de drijvende kracht achter de vlucht van zijn ruimtevaartbedrijf Blue Origin en is ook één van de passagiers, samen met zijn broer Mark.

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

Klik hier en luister mee!

de drijvende kracht

Betekenis: de persoon die altijd ideeën of activiteiten bedenkt en anderen daardoor ook enthousiast maakt

ultiem

Betekenis: wat je het allerliefst zou willen 

het nieuws

de tekst

terugblikken

Bespreeksuggestie(s):

• Kennen je leerlingen Amazon?
• Wat betekent 'voormalig'?
  
• Hoe rijk zou de rijkste mens op aarde zijn?
  

Waarom is het de ultieme droom van Oliver Daemen

om de ruimte in te gaan, denk je? 

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Welk familielid van Amazon baas Jeff Bezos gaat ook mee op de ruimtereis?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

De broer van Jeff Bezos is ook mee geweest op de ruimtereis. Hij heet Mark Bezos.

de eerste alinea

Veiling

Daemen zegt dat hij als kind veel naar de serie Thunderbirds keek, en dat dat zijn eerste ervaring met de ruimte is. "Ik voel een verantwoordelijkheid om mensen te interesseren voor ruimtevaart en wetenschap", zegt hij in de video. Bezos maakte vorige week bekend dat Daemen mee mag op de vlucht. Het plekje aan boord werd voor 23 miljoen euro verkocht aan een hoogste bieder op een veiling, maar die persoon bleek niet te kunnen. Daarom viel de keus op Daemen als vervanger. De vader van Oliver is een rijke ondernemer, die bij de veiling een plek tijdens de tweede vlucht van Blue Origin bemachtigde. Hoeveel hij daarvoor betaalde, wil Blue Origin niet bekendmaken.

bemachtigen

Betekenis: met veel moeite iets krijgen

het nieuws

de tekst

terugblikken

Bespreeksuggestie(s):

• Kennen de leerlingen de serie Thunderbirds? Op YouTube kun je ze een filmpje laten zien van deze serie uit de jaren '60.
  
• Bespreek n.a.v. de vraag op slide 18 dat deze ruimtereizen dus nu alleen voor de 'rich and famous' zijn. Vinden je leerlingen dat eerlijk?
  

Wat wil Olivier Daemen met zijn ruimtereis bereiken?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Hij heeft hoogtevrees en wil op deze manier zijn angst overwinnen.
2. Hij voelt een verantwoordelijkheid om mensen te interesseren voor ruimtevaart en wetenschap.
3. Zijn vader is een rijke ondernemer en wilde het geld graag aan een goed doel geven.
4. Hij wil laten zien dat hij de voormalige Amazon-baas Jeff Bezos kent.

Wat vind jij ervan dat iemand 23 miljoen betaald voor een reisje naar de ruimte?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom mocht Olivier Daemen toch mee op de ruimtereis, ook al was hij niet de hoogste bieder bij de veiling?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Olivier mocht toch mee op de ruimtereis, omdat degene die het meeste geld had geboden niet meer kon.

de tweede alinea

Gewichtloos

De raket met Daemen moet dinsdag rond 15.00 uur Nederlandse tijd opstijgen vanuit het westen van Texas. Daarna gaat hij naar ruim 100 kilometer hoogte, net hoger dan de Kármán-lijn, ook bekend als 'de rand van de ruimte'. Daemen en de anderen zijn gewichtloos en zien de sterren, de rand van de dampkring en de kromming van de aarde. Na een paar minuten keren ze terug naar het aardoppervlak. Ze gaan niet hoog genoeg en niet snel genoeg om in een baan rond de aarde te komen.

de dampkring

Betekenis: de dikke laag lucht en gas die zich om de aarde bevindt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat kunnen de ruimtevaarders zien vanuit de ruimte?

het nieuws

de tekst

terugblikken

De ruimtevaarders kunnen de sterren, de rand van de dampkring en de kromming van de aarde zien vanuit de ruimte.

Deze 'ruimtetoeristen' blijven maar heel kort in de ruimte. 

Zou jij dat de moeite waard vinden voor zoveel geld?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom komt het ruimtevaartuig van Blue Origin
niet in een baan rond de aarde terecht?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Omdat de ruimtetoeristen daarvoor niet genoeg betaald hebben.
2. Omdat Jeff Bezos dat niet wil.
3. Omdat het niet hoog genoeg en niet snel genoeg gaat om daar terecht te komen.
4. Omdat ze dan over de 'rand van de ruimte' vallen.

de derde alinea

Vierde Nederlander in de ruimte

Zodra het vaartuig de dampkring verlaat, is Daemen de jongste astronaut ooit. Ook is hij dan de vierde geboren Nederlander die in de ruimte is geweest, na Lodewijk van den Berg, Wubbo Ockels en André Kuipers. Naast Daemen en de broers Bezos zit ook de 82-jarige Wally Funk aan boord. Zij wordt na lancering de oudste mens die ooit in de ruimte is geweest. Funk maakte in de jaren 60 deel uit van de eerste lichting vrouwelijke astronauten van de VS, de Mercury 13, maar niemand van hen ging ooit de ruimte in.

de lichting

Betekenis: de groep mensen die tegelijk aan iets begint

het nieuws

terugblikken

de tekst

Hoe heten de vier Nederlandse ruimtevaarders

die tot nu toe de ruimte in zijn gegaan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

De vier Nederlandse ruimtevaarders die tot nu toe de ruimte ingegaan zijn, heten Lodewijk van den Berg, Wubbo Ockels, Andre Kuipers en Olivier Daemen.

Waarom zouden de Mercury 13, de Amerikaanse vrouwelijke astronauten uit de jaren '60, nooit de ruimte in zijn gegaan, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de vierde alinea

Richard Branson en Elon Musk

Bezos wil vluchten naar de rand van de dampkring verkopen. Hij heeft daarom het bedrijf Blue Origin opgericht, dat een speciale raket daarvoor heeft ontwikkeld, de New Shepard. Die is al een paar keer getest zonder mensen aan boord en voert dinsdag zijn eerste bemande vlucht uit. Bezos is verwikkeld in een hevige concurrentiestrijd met twee andere multimiljardairs - Richard Branson (Virgin Galactic) en Elon Musk (SpaceX) - die zich ook op ruimtetoerisme hebben gestort. Branson maakte eerder deze maand al een succesvolle ruimtevlucht in een raketvliegtuig. Zijn Virgin Galactic verkoopt al tickets voor ruimtereizen voor ruim 200.000 euro.  

ergens in verwikkeld zijn

Betekenis: ergens bij betrokken zijn

het nieuws

terugblikken

de tekst

bemand

Betekenis: met mensen aan boord

de concurrentiestrijd

Betekenis: het proberen elkaar te verslaan

Waarom storten Jeff Bezos, Elon Musk en Richard Branson zich op ruimtetoerisme, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom is de raket van Bezos eerst getest zonder mensen aan boord, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Kritiek Greenpeace

Milieuorganisatie Greenpeace uitte kritiek op de ruimtereizen van de miljardairs: "De uitstoot van een ruimtereis is 278 keer zo groot als de gemiddelde uitstoot van een wereldburger in een heel jaar. Het zijn enorme egotrips."

uiten

Betekenis: zeggen en/of laten merken wat je voelt

de egotrip

Betekenis: het gedrag van iemand die graag alle aandacht naar zich toe wil trekken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Bespreeksuggestie(s):

• Vinden je leerlingen dit ook een egotrip?
• Kunnen ze andere voorbeelden geven van egotrips?
  

Waarom uit Greenpeace kritiek op deze ruimtereis?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Greenpeace uit kritiek op deze ruimtereis, omdat zij vinden dat het is slecht voor het milieu. De uitstoot (van broeikasgassen ) van een ruimtereis is volgens hen vele malen groter dan de  uitstoot die jij en ik in een heel jaar veroorzaken.

Wat vind jij van ruimtetoerisme?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ik vind dat geen goed idee.

Ik vind dat best een goed idee.

Anders....

Licht je antwoord toe.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

                     Maak een samenvatting van de tekst door van elke alinea in één zin (in eigen woorden)

       te vertellen wat de belangrijkste informatie is.

Hoe doe je dat?

Stel jezelf steeds de vraag: wat is het belangrijkste dat deze alinea vertelt over het kopje van de alinea en wat heeft dat te maken met de titel van de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.

Ja, dit doel heb ik behaald.

Ik weet meer over het nieuws.

Ik weet meer over ruimtetoerisme.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Ik kan de tekst samenvatten door van elke alinea

in één zin het belangrijkste te vertellen.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken