§ 5.6 regeling VWO

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Vandaag

Havo: test jezelf maken / toets voorbereiden. 

Vwo: mk en lr § 5.6 en § 5.8

§ 5.6 regeling VWO

§ 5.8 gehoorschade (zelfstudie)

Leerdoelen

• Je kunt benoemen wat terugkoppeling is en hiervan voorbeelden geven.
• Je kunt de werking van adrenaline, glucagon en insuline benoemen.

Het hormoonstelsel

Het zenuwstelsel regelt de werking van spieren en klieren.

Een klier is een orgaan dat stoffen produceert bijv. zweetklieren en talgklieren

Hormoonklieren maken hormonen = stoffen die de werking van organen regelen = bepaald proces

Hormonen worden afgegeven aan het bloed.

De eilandjes van Langerhans produceren insuline en glucagon

voor constanthouding bloedsuikerspiegel

(zorgt ervoor dat er altijd ongeveer evenveel suiker 

in je bloed is)

Glucosehuishouding

De hoeveelheid glucose (suiker) in het bloed moet ongeveer gelijk blijven.

Na het eten komt er veel glucose in het bloed.

Met sporten wordt veel glucose verbruikt: hierdoor is er minder suiker in je bloed.

De hoeveelheid suiker in je bloed wordt geregeld door: Glucagon en insuline

Eilandjes van Langerhans

Hormoon 1

Insuline

Hormoon 2

Glucagon

insuline

• Als je teveel glucose in je bloed hebt wordt insuline afgegeven. 
• insuline zorgt ervoor dat glucose als glycogeen wordt opgeslagen in de spieren en lever. Dit wordt dan bewaard voor later.
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed is nu lager!

             glucose => glycogeen

glucagon

• Als je te weinig glucose in je bloed hebt wordt er glucagon afgegeven.
  
• Glucagon zorgt ervoor dat glycogeen wordt omgezet in glucose.
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed wordt hoger.
  

          glycogeen => glucose

suiker gehalte in het bloed wordt lager

glucose gehalte in het bloed wordt hoger

Insuline. Maakt van glucose: glycogeen. Het suiker gehalte in het bloed wordt lager

eilandjes van Langerhans in de alvleesklier

glucagon

Maakt van g;ycogeen weer glucose => suiker gehalte wordt hoger

lever

glucose

glycogeen

Dit noemen we een terugkoppeling.

0

Adrenaline

adrenaline wordt gemaakt in de bijnieren (boven de nieren).

Adrenaline komt vrij als je bang of boos bent. 

Het zorgt ervoor dat je hart sneller gaat kloppen.

vechten 

vluchten

Adrenaline

Adrenaline = paniekhormoon

• voor paniek is energie nodig
• energie komt vrij bij verbranding
• Voor verbranding is glucose en zuurstof nodig
• Adrenaline zorgt ervoor dat er snel glucose vrijkomt
• Adrenaline zorgt ervoor dat ademhaling en hartslag versnelt
• Hierdoor komt er meer zuurstof in het bloed

     

Als het glucosegehalte te laag wordt, gebruikt ons lichaam een reserve stof. hoe heet deze stof?

1. Glucose
2. Glucagon
3. Glycogeen
4. Adrenaline

Alvleesklier

Glucose

Glycogeen

Insuline

Glucagon

Bloedsuikerpsiegel gaat omlaag

Bloedsuikerpsiegel gaat omhoog

Lever

Glucose

Glycogeen

Adrenaline

Insuline

Glucagon

Diabetespatiënten hebben .... aan insuline.

1. teveel
2. tekort

Welke uitspraak is juist over het hormoon insuline?

1. Door insuline wordt glucose omgezet in glycogeen
2. Door insuline wordt glycogeen omgezet in glucose

Welke stoffen worden gemaakt in de Eilandjes van Langerhans die de bloedsuikerspiegel regelen?

1. Glycogeen en glucagon
2. Insuline en glycogeen
3. Insuline en glucagon
4. Insuline en glucose

Glucose -> Glycogeen

Glycogeen -> Glucose

Insuline

Glucagon

Adrenaline

Huiswerk

 Maak opdracht 1 t/m 7  van § 5.6 

En maak § 5.8