Sterke werkwoorden Duits

• Duits
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Starke Verben

Deutsch

Wat maakt een werkwoord sterk?

Ook in het Nederlands kennen we sterke werkwoorden:

Sterk worden deze werkwoorden door
een klinkerverandering
in de verleden tijd 

komen - kwam

lopen - liep

dragen - droeg

En in het Duits?

Naast een klinkerverandering in de verleden tijd, hebben sterke werkwoorden in het Duits ook

een klinkerverandering
in de tegenwoordige tijd

Tot nu toe kende je de zwakke werkwoorden

Die kan je vervoegen met
een ezelsbruggetje

Hoe zat dat ook alweer?

Hoe zat dat ook alweer?

Eerst de stam van het werkwoord bepalen door

                                       -en eraf te halen

Daarna er de juiste uitgang met hulp van het ezelsbruggetje         eraan plakken.

Wat is er nu anders bij de sterke werkwoorden?

Sterke werkwoorden krijgen bij sommige persoonlijke voornaamwoorden

een klinkerverandering in de stam

Wanneer precies?

Hiervoor moet je 3 vragen met 'ja'  kunnen beantwoorden:

1) Is het werkwoord sterk?

2) Is het een vorm met du of er/sie/es?

3) Staat er een     a / au / e    in de stam van het werkwoord?

ALLEEN dan verandert de klinker in het werkwoord!!

Dan is er een klinkerverandering

a -> ä
au -> äu

korte e -> i 
lange e -> ie

Let op!

De meeste werkwoorden die

in het Nederlands sterk
zijn, zijn ook

in het Duits sterk!

Sterke werkwoorden met e 

Sterke werkwoorden met een e in de stam, krijgen het zogenaamde e/i-Wechsel bij du en bij er/es/sie

De e in de stam verandert in een -i of in -ie.

lesen:   du liest,  er/es/sie liest    

helfen: du hilfst, er/es/sie hilft

lange e >> ie

Je spreekt van een lange e, als de lettergreep eindigt op e of eh.

lesen:    du liest,    er/es/sie liest  

sehen:  du siehst, er/es/sie sieht

korte >> i

Je spreekt van een korte e, als de lettergreep eindigt op een of meerdere medeklinkers.

essen: du isst, er/es/sie isst, iss!

Voorbeeld

De vertaling van 'Eva helpt'      
1) helpen > hielp > sterk werkwoord   V
2) Eva = zij = 3e pers. EV = sie                V

3) helfen > stam: helf                             V

Voorbeeld 

'Eva helpt'                                         (helpen = helfen)

1)  helpen > hielp > sterk                                         V

2) Eva = zij (3e pers. EV) = sie                                V

3) helfen > stam: helf                                                V
3x 'ja'  -> Klinkerverandering korte e -> Eva hilft

Uitzonderingen

Wel een lange stamklinker -e, maar toch een korte i:

geben: du gibst, er/es/sie gibt

nehmen: du nimmst, er/es/sie nimmt

treten: du trittst, er/es/sie tritt

Uitzonderingen

Wel een sterk werkwoord met stamklinker e, maar toch geen e/i-Wechsel:

gehen: du gehst, er/sie/es geht

stehen: du stehst, er/sie/es steht

bewegen: du bewegst, er/sie/es bewegt

Versuche nun selbst ...

die korrekte Form vom Verb
einzugeben.

Vul de juiste vervoeging in.
Mein Onkel .......... gut Deutsch

1. sprecht
2. spriecht
3. spreekt
4. spricht

Du ........... jetzt mein Gesicht.

1. sehst
2. siehst
3. siehts
4. sieht

Du ......... mir ein Geschenk.

1. gebst
2. gibst
3. gibt

Meine Tante ........... uns mit.

1. nimmt
2. nihmt
3. nehmt
4. nimt

Du ... (helfen) deiner Schwester mit den Hausaufgaben.

Mutter ... (sehen = zien) die Show im Fernsehen.

Er ... (nehmen) einen Apfel aus dem Korb.

Du ... (stehen) hier genau im Weg, kannst du bitte zur Seite gehen?

Sterke werkwoorden met a of au

Sterke werkwoorden met een een a of au in de stam krijgen een Umlaut op de a bij du, er/sie/es

fahren: du fährst, er/sie/es fährt

laufen: du läufst, er/sie/es läuft

                                             

Let op!!

Als de stam op een d of en t eindigt, komt er bij zwakke werkwoorden voor de uitgangen bij du en er/sie/es en ihr een extra e

antworten: du antwortest, er/sie/es antwortet, ihr antwortet

Als de stam op en d of en t eindigt, komt er bij sterke werkwoorden voor de uitgangen bij du en er/sie/es geen extra e, bij ihr wel

halten: du hältst, er/sie/es hält, maar ihr haltet

laden: du lädst, er/sie/es lädt, maar ihr ladet

Uitzonderingen

Geen sterk werkwoord met een -a of -au in de stam, maar wel een Umlaut. 

stoßen: du stößt, er/sie/es stößt

Voorbeeld 

De vertaling van 'hij rijdt'        (rijden = fahren):
1) rijden > reed > sterk werkwoord   
2) hij = 3e pers. EV = er                           

3) fahren > stam: fahr                          

Voorbeeld

De vertaling van 'hij rijdt'      
1) rijden > reed > sterk werkwoord   V
2) hij = 3e pers. EV = er                           V

3) fahren > stam: fahr                             V

3x 'ja' ->    a > ä   ->    er fährt

Voorbeeld 

De vertaling van 'zij houdt'       (houden= halten):
1) houden > hield > sterk werkwoord   
2) zij = 3e pers. EV = sie                           

3) halten> stam: halt                          

Voorbeeld

De vertaling van 'zij houdt'      
1) houden > hield > sterk werkwoord   V
2) zij = 3e pers. EV = sie                              V

3) halten > stam: halt                             V

3x 'ja' ->    a > ä   ->    sie hält

Versuche nun selbst ...

die korrekte Form vom Verb
einzugeben.

Bij sterke werkwoorden met een a-klank verandert

1. a ->ä
2. a-> i
3. er verandert niets

Wat is de goede vervoeging?
Du

1. fahrst
2. fährt
3. fährest
4. fährst

Vul de goede vervoeging in.
Er

1. fallt
2. fält
3. fällt
4. vällt

Vul de juiste vervoeging in:
Usain ....... sehr schnell.

1. lauft
2. läuft
3. löp
4. läufst