Herhaling hoofdstuk 8

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling hoofdstuk 8

Welke paragrafen behandelen?

8.3/8.6/8.5

Oefentoets

Afsluiting

8.3

Nederlands-Indië wordt Indonesië. 

Voor de Tweede Wereldoorlog

• Radicalisering: geen samenwerking meer met de Nederlanders

• (Gewapende) strijd voor onafhankelijkheid, bijvoorbeeld met een opstand

• Partai Kommunis Indonesia (PKI)

• Partai Nasional Indonesia (PNI)

Reactie Nederland

• Partijen worden verboden: PKI (1927), PNI (1931)

• Leiders worden gevangen gezet: Soekarno en Hatta (PNI)

• Alleen gematigde groepen werden toegestaan

De Japanse bezetting

• Strijd tussen Nederland en Japan duurde van januari-maart 1942

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno en Hatta (vrijgelaten) gaan samenwerken met de Japanners (in ruil voor onafhankelijkheid)

Alle Nederlanders en andere Europeanen worden door de Japanners opgepakt

• Jappenkampen
• 'Heropvoedkampen'

Churchill, Roosevelt en Stalin

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Let op: deze foto is van 2 september 1945 

(officiële ondertekening)

De invloed van de 

Tweede Wereldoorlog

Door de Japanse bezetting groeide het nationalisme in Indonesië.

De VS en de Sovjet-Unie waren na de Tweede Wereldoorlog de twee supermachten: zeer machtige staten.

Deze landen waren tegen kolonialisme en voor dekolonisatie.

Soekarno roept de onafhankelijk uit

17 augustus 1945

Waarom is dit mogelijk?

• Nederlanders zitten nog in de kampen

• Geen Nederlands leger in de buurt

• Japans leger moet toezicht houden op de orde

• Pedoema’s (nationalistische jongeren) beheersen de straten

Bersiap-periode

• najaar 1945-voorjaar 1946

• Gezagsvaccuüm: onduidelijk wie écht de macht heeft, daardoor kunnen pedoema's hun gang gaan (zonder dat er wordt ingegrepen)

• zeer gewelddadige periode met duizenden slachtoffers (vooral Nederlanders en pro-Nederlandse groepen)

En nu...?

• Engelsen zijn in de buurt, maar hebben geen zin in nieuwe oorlog: Nederland moet het zelf maar oplossen

• Nederland wil de onafhankelijke republiek Indonsië helemaal niet erkennen.

• Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

1e Politionele actie 

(juli 1947-januari 1948)

• Operatie Product (Agresi 1): herstellen van het Nederlandse gezag

• Bewuste keuze voor de naam 'politionele' actie en niet voor het woord 'militair', of 'oorlog'

• Militair een succes, politiek niet: Republiek bleef bestaan en er kwam veel kritiek uit het buitenland

2e Politionele actie 

(december 1948-januari 1949)

• Operatie Kraai (Agresi 2): vernietigen Republiek Indonesië en leiders gevangen nemen

• Nederland wilde snel afrekenen met onrust in Nederlands-Indië: kostte teveel geld

• Ook nu weer, militair gezien, een succes (let op: op grote schaal zijn oorlogsmisdaden begaan)

Indonesië wordt onafhankelijk

• Grote druk op Nederland: Verenigde Staten dreigen met het stopzetten van het Marshallplan
  

• Nieuwe onderhandelingen: Indonesië zal onafhankelijk worden én er komt een Nederlans-Indonesische Unie

• Soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949

1945

8.6

Republik Indonesia

Relatie met Nederland blijft echter moeilijk: 

veel discussies over o.a.: de Molukken, mensenrechten en ontwikkelingshulp.

(De Nederlands-Indonesische Unie bestaat tot 1956)

Indische Nederlanders

• 200.000 Indische Nederlanders. Afkomstig uit gemengd huwelijk (Nederlands/Indonesisch)

Molukkers

• Molukkers christenen vs. meeste Indonesiërs moslims
• Molukkers hadden aan Nederlandse zijde gevochten (KNIL), voelen zich verbonden.
• Vochten tegen Indonesië voor een eigen staat op de Molukken - Republik Maluku Selatan (RMS)


• Na onafhankelijkheid niet langer welkom in Indonesië

Molukkers naar  Nederland 

• Leger ging over tot evacuatie van groepen die in Indonesië gevaar liepen (4500)
• NL overheid beloofde steun aan de stichting van een eigen staat voor de Molukkers

Kota Inten

Frustratie

• Terugkeer naar de Molukse eilanden bleef uit
• NL kreeg een betere relatie met Indonesie en voelde niet meer de noodzaak de Molukkers te helpen met een eigen staat. 


• 1e generatie Molukkers voelt zich verraden
• 2e generatie voelt het verdriet van ouders

8.5

1948: Begin rondetafelgesprekken met Suriname > Suriname niet klaar voor volledige onafhankelijkheid.

1954: Akkoord NL en Suriname:
Autonomie voor Suriname binnen koninkrijk, blijft deel van Nederland.

  Suriname kort na WO II

Suriname wil onafhankelijk worden

In 1974 vraagt premier van Suriname om onafhankelijkheid

Nederland stemt meteen in...

1975

•  Joop den Uyl: "...nu het eigenlijk niet meer kon om nog kolonies te hebben". 

• Met ingang van 1975 werden Nederland en de Nederlandse Antillen afzonderlijke landen binnen het koninkrijk der Nederlanden.

Onafhankelijk Suriname

• J.H.E. Ferrier wordt de eerste premier van Suriname. 
  
  
• De verschillende bevolkingsgroepen worden het moeilijk met elkaar eens.

• Suriname wordt een onstabiel land.

• Legerleider Desi Bouterse maakt hier gebruik van en pleegt een staatsgreep.

Welke Nederlandse kolonie
wordt hier links
weergegeven?

1. Suriname
2. Curaçao
3. Indonesië
4. India

Als Japan Nederland verslaat in Indonesië, is Indonesië onafhankelijk

1. Goed
2. Fout

Wie wilde graag onafhankelijkheid voor Indonesië?

1. Nederland
2. Indonesië
3. Beide landen
4. Groot-Brittannië

wie was Soekarno?

1. een Indonesische vrijheidsstrijder
2. een Indonesische soldaat
3. de eerste president van Indonesië
4. de derde president van Indonesië

De soevereiniteitsoverdracht van Nederland aan Indonesië was in...

1. 1945
2. 1947
3. 1949
4. 1940

Wat waren permuda's?

1. Japanse werkkampen
2. Speciale onderdelen van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL), ingezet tegen de Japanners
3. 'Boordgeestelijken' op de repatriëringsschepen
4. Indonesische, nationalistische jongeren die geweld pleegden

Oefentoets

Of