H2.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2.2 Onrust in de kerk

Verder met H2.2 Onrust in de kerk

Leerdoelen

• Je weet hoe de kritiek op de rooms-katholieke kerk leidde tot de reformatie
• Je weet hoe de reformatie leidde tot een splitsing in de kerk 

Huiswerk bespreken

Kritiek op de kerk

• Kritiek op de Katholieke kerk, priesters en monniken.
• Die groepen leefden niet volgens de regels van het geloof.
• Ze verdraaide de waarheid, leefde in rijkdom en hadden vrouwen en kinderen. Ze waren niet meer celibaat.
• Vraag 15 in je werkboek

Kijk naar het schilderij, wat is de boodschap?

Erasmus, een Humanist

• Erasmus was een Nederlandse Humanist, Humanisten hielden zich bezig met de klassieke oudheid en de studie van de bijbel.
• Erasmus had kritiek op de kerk, priesters en monniken leefde in hebzucht, verwaandheid en waren dom volgens hem.
• Hij wou de katholieke kerk hervormen, maar dit zonder een splitsing.

Luther en zijn 95 punten

• Maarten Luther, een Duitse monnik en theoloog (studie van geloof)
• Hij had kritiek op hoe de katholieke kerk mensen hun zonde vergaf, dit kon je niet kopen, alleen God kon je zonde vergeven (genade van god).
• Hij legde meer de focus op echt het 'geloof' en niet de kerkelijke rituelen en aflaten.
• In 1517 schreef hij zijn kritiek punten op in zijn bekende 95 stellingen.
• Vraag 21 en 22 in je werkboek

Wat zie je?

De hervorming

• In 1517 begint de Reformatie (hervorming)
• Veel mensen sloten zich aan bij de kritiek punten van Luther en wilde een hervorming in de kerk.
• Dit leidde uiteindelijk tot een splitsing. Er kwam een katholieke en een geheel aparte protestantse kerk.

Karel V VS Luther

• De paus en Karel V vonden de kritiek punten van Luther onjuist en deden hem in 1521 in een ban van de christelijke gemeenschap.
• Luther trok zijn kritiek niet in en was zo officieel gezien uit de christelijke gemeenschap gezet, dit was natuurlijk niet echt zo.

De kerk splitst

• Er kwam dus een nieuwe kerk, de protestantse kerk.
• Deze scheuring binnen het christendom heet de reformatie
• De katholieke kerk bleef bestaan, maar verloor heel veel macht, dit was vooral in Noord-Europa.
• Kijk naar de foto links, wat zie je?
• Werkboek vraag 23

Luther vogelvrij?

• In 1521 bij de rijksdag van Worms werd Maarten Luther door keizer Karel V vogelvrij verklaard. (Groot verschil eerdere ban)
• Dit betekende dat iedereen hem zonder straf mocht doden, en hij had geen bescherming meer van de wet.
• Luther werd echter beschermd door sommige Duitse vorsten, die hem beschermde. In die tijd vertaalde hij de bijbel in het Duits om meer mensen kennis te laten maken met het geloof.

Duitse oorlog

• In 1546 brak er een oorlog uit tussen de Duitse katholieke vorsten en de protestantse vorsten.
• Het lukte de keizer niet om de oorlog te winnen, dus kwam er de vrede van Augsburg in 1555.
• In deze vrede werd bepaald dat iedere Duitse vorst mocht kiezen welk geloof er in zijn gebied aanwezig mocht zijn.
• Dit betekende erkenning van het protestantisme en religieuze vrede.

Nog een hervormer

Calvijn, nog een hervormer

• Na Luther kwamen er meer hervormers, waaronder de fransman Johannes Calvijn.
• Calvijn legde de nadruk op de macht van God en dat je leven al bepaald is vanaf je geboorte, dit noemen we predestinatie.
• Zijn volgelingen, de Calvinisten, vonden dat je god moest eren door een somber en simpel leven te leidden.

Verspreiding van de reformatie

De reformatie verspreidde zich snel over Europa, dit had meerdere redenen:

• Uitvinding boekdrukkunst.
• Steun Duitse vorsten aan Luther.
• Menging politieke conflicten.
• Onrust onder bevolking.

Opdracht: de drie hervormers

Huiswerk

25, 26 , 27 en 30