Paragraaf 1.3 Vulkanen

1 / 43

Slide 1: Slide

AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

This lesson contains 43 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Lesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Vulkanisme

Slide 3 - Slide

Leerdoelen

Je begrijpt waar vulkanen voorkomen en waarom dat daar is.

Beantwoord aan het eind van de les deze leerdoelen

Slide 4 - Slide

Leerdoelen

Je weet hoe een vulkaan werkt en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn.
Je begrijpt waar vulkanen voorkomen en waarom dat daar is.
Je kunt een doorsnedetekening maken van een vulkaan.

Beantwoord aan het eind van de les deze leerdoelen

Slide 5 - Slide

Herhaling platentektoniek

Slide 6 - Slide

Hoe bewegen de aardplaten?

aardplaten bewegen
uit elkaar

aardplaten bewegen
naar elkaar toe

oceanische plaat beweegt onder een continentale plaat

aardplaten bewegen
langs elkaar

TERUGBLIK: BEWEGENDE PLATEN

Slide 7 - Slide

Creëren nieuw land

bijvoorbeeld op La Palma

en hierboven op Hawaii

Slide 8 - Slide

Zijn een

toeristische 'hotspot'

Slide 9 - Slide

En komen ze vaak in het nieuws

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Slide 12 - Video

Wegduikende platen

Aantekening

Plaatbewegingen veroorzaken niet alleen aardbevingen, maar ook vulkanen.
Regel: hoe dieper je in de aarde komt, hoe hoger de temperatuur wordt. Een onderduikende plaat smelt gedeeltelijk. Er ontstaat magma dat opstijgt en vulkaanuitbarstingen veroorzaakt.
Bij Japan zijn het twee oceanische platen die onder de Euraziatische continentale plaat duiken.

Slide 13 - Slide

Hoe ontstaat een vulkaan?

- Op plekken in bijv. de oceaan waar platen uit elkaar bewegen. --> Hier ontstaat een midoceanische rug.

IJsland ligt op een midoceanische rug.

Slide 14 - Slide

Hoe ontstaat een vulkaan?

Gesteente oceaanbodem wordt mantel ingeduwd.
Gesteente smelt, magma ontstaat.
Verhit materiaal is lichter dan omgeving.
Verhit materiaal wil omhoog.
Te hoge druk: uitbarsting.
Magma wordt lava en verlaat via de krater de vulkaan.

Slide 15 - Slide

Opbouw vulkaan

Magmakamer
Kraterpijp
Krater
Eventuele zijspleten
Na een uitbarsting:
Als het kraterdak instort, ontstaat een caldeira

aswolk

Slide 16 - Slide

3 soorten vulkanen

Slide 17 - Slide

Schildvulkaan

Plaatbeweging: divergentie
Niet explosief
magma is dun en vloeibaar
flauwe helling

Slide 18 - Slide

Skjaldbreidur

Slide 19 - Slide

Stratovulkaan

plaatbeweging: subductie
explosief (eruptie)
magma dik en stroperig
steile helling
vulkanische bommen

gloedwolk is een van de verwoestendste effecten van een vulkaanuitbarsting. De golven bestaan uit vaste of halfvloeibare lava, gas, rotsen en as.

Slide 20 - Slide

Fuji

Slide 21 - Slide

Caldeiravulkaan

ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer
Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in
In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s)

Slide 22 - Slide

Kawa Ijen krater

Slide 23 - Slide

hotspot-vulkaan

Vulkanen die niet voorkomen aan de rand van twee aardplaten.

Slide 24 - Slide

Positieve gevolgen van een vulkaanuitbarsting

Slide 25 - Slide

Verdere gevolgen van een vulkaanuitbarsting

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Kraterpijp

Magma

Aswolk

Krater

Lava

Slide 28 - Drag question

Zware aardbevingen

Grootste bergketen ter wereld

Vulkanisme

Divergent

Convergent

Transform

Slide 29 - Drag question

Bij divergente plaatbewegingen komen..

Vaak aardbevingen en met weinig kracht

Vaak aardbevingen met veel kracht

Niet vaak aardbevingen met weinig kracht

Niet vaak aardbevingen met veel kracht

Slide 30 - Quiz

De plek waar de aardbeving ontstaat?

De aardkorst

Het epicentrum

Een plaatbeweging

Het hypocentrum

Slide 31 - Quiz

Hoe noem je de schaal waarmee de zwaarte van een aardbeving wordt bepaald.

Schaal van Beaufort

Schaal van Richter

Schaal van Mercator

Schaal van Mercalli

Slide 32 - Quiz

Wat is een epicentrum?

Hier kan je schuilen voor een aardbeving.

De plek waar de aardbeving ontstaat.

De plek waar de aardbeving het krachtigst is.

Een druk centrum in een stad.

Slide 33 - Quiz

Waarom zal Nederland nooit het epicentrum zijn van een zware aardbeving?

Slide 34 - Open question

Wat is een natuurlijke oorzaak van een aardbeving?

Twee botsende aardplaten

Vulkaan-uitbarsting

Gasboringen

Mijnbouw

Slide 35 - Quiz

Bij een aardbeving wordt.....

De spanning snel opgebouwd en beweegt vloeiend

De spanning langzaam opgebouwd en beweegt vloeiend

De spanning snel opgebouwd en beweegt schokkend

De spanning langzaam opgebouwd en beweegt schokkend

Slide 36 - Quiz

Bij welke plaatbeweging(en) ontstaan aardbevingen?

Slide 37 - Open question

Convectiestromen

Vulkaan

Convergentie

Subductie

Divergentie

Diepzeetrog

Mid oceanische rug

Slide 38 - Drag question

Wat is de drijvende kracht achter platentektoniek?

Convectiestromen

De zee

De mantel