§ 4.2 De bouw van botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Ken je de namen van de botten nog?

§ 4.2 De bouw van botten 

Thema 4 stevigheid en bewegen

Het skelet bestaat uit drie onderdelen

1. hoofd, ribben en benen
2. schedel, ledematen en armen.
3. hoofd, romp en ledematen
4. schedel, ledematen en wervelkolom.

De hersenen liggen in een van de onderdelen van het skelet "verstopt". Dit is één van de vele organen die "verstopt" liggen. Waarom liggen organen "verstopt" in het skelet?

1. Dit is ter bescherming van de hersenen
2. Dit is voor de stevigheid van het skelet
3. Dit is voor de vorm van het lichaam
4. Dit is noodzakelijk om te kunnen bewegen

..
.

Welk onderdeel van het skelet verbindt de romp en de benen met elkaar?

1. de bekken
2. het heiligbeen
3. de ribbenkast
4. het opperarmbeen

Een van de veelvoorkomende blessures aan je botten zijn botbreuken. Je ziet hier een botbreuk bij een wielrenner. Welk bot is hier gebroken?

1. Opperarmbeen
2. Sleutelbeen
3. Schouderblad
4. Rib

Welk bot is het bot dat roodgekleurd is?

1. Ellepijp
2. Opperarmbeen
3. Dijbeen
4. Spaakbeen

Succes !

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

De leerdoelen

• Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Pijpbeenderen

Rood beenmerg 

Mergholte met geel beenmerg

Platte beenderen

Rood beenmerg

Type beenderen

Rood beenmerg = aanmaak bloedcellen

Geel beenmerg = opslag vet

Pijpbeenderen 

Pijpbeenderen: langwerpige beenderen (komen vooral in de ledematen voor). Dijbeenderen en kuitbeenderen

Botten of beenderen

De bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en collageen (lijmstof)

• Kalkzouten geven stevigheid/hardheid
• Collageen (lijmstof) zorgt voor de buigbaarheid

Hierdoor zijn botten stevig, maar breken ze niet snel. 

De bouw van botten

In het skelet komt botweefsel en kraakbeenweefsel voor. 

Tussen de cellen zit tussencelstof. 

Kraakbeenweefsel: de cellen liggen in groepjes bij elkaar in elastische tussencelstof.

Waar kan je kraakbeen vinden?

https:

 De bouw van botten

Botweefsel: tussencelstof bestaat vooral uit kalkzouten en een beetje collageen.

In botweefsel liggen de cellen in kringen om kanaaltjes die bloedvaatjes bevatten

Verandering in botweefsel

Baby: skelet bestaat vooral uit kraakbeenweefsel. De botten van baby's bevatten veel collageen.

Als je ouder wordt verandert dit in botweefsel, doordat er meer kalkzouten en minder lijmstof in de botten zit.

Baby's

Hebben veel lijmstof en weinig kalk in hun botten. Ze breken bijna nooit een bot. Ze zijn ook erg soepel en lenig. 

Bejaarden

Hebben veel kalk en weinig lijmstof in hun botten. Als ze vallen, breken ze snel hun botten. 

Fontanellen

De leerdoelen

• Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Aan de slag

Lezen  § 4.2

maken opdrachten § 4.2