De wolf is terug

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

   De wolf is terug!

NB:

Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

Hoe werkt het?

Tekst

Onderzoek

Woordenschat

Leestafel

Boekenclub

Dit leer je nu

Dit weet je al

Doen

Terugkijken

Leerdoel bekijken

Wat gaan we doen?

• Je kunt een geschikt artikel kiezen en dit bespreken in de groep.
• Je leert meer over de situatie van de wolf in Nederland.
• Je leert tien nieuwe woorden.
  
• Je doet online onderzoek naar informatie/argumenten rondom het standpunt over de wolf in Nederland.
  
• Je kunt je verplaatsen in verschillende standpunten rondom de wolf in Nederland.
• Je kunt je eigen mening over de wolf in Nederland vormen en vertellen in een 'maatschappelijke dialoog'.
• Je kunt de herkomst van enkele van de woorden van deze les benoemen.
  
• Je kunt vertellen over boeken met dieren in de hoofdrol.
• Je kunt vertellen wat je deze les hebt geleerd, welke vragen je nog hebt en/of wat je thuis gaat vertellen.
  

Leerdoel?

Leerdoel: Je kunt een geschikt artikel vinden om over te discussiëren bij de leestafel.

De leestafel

Zoek een interessant artikel om het over te hebben of een artikel dat gaat over dieren.

Wat is een geschikt artikel?

Je kunt er je mening

over geven.

Voor iedereen interessant.

Niet te kort, 

maar ook niet te lang.

Je kunt er veel 

vragen over stellen.

Er komen door het

artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Upload hier een foto

van jouw artikel

Hoe vertel ik waar mijn artikel over gaat?

Welke zaken zijn nog meer van belang om te vertellen?

Om wie (of wat) gaat het?

Wat is er aan de hand?

Hoe is het in zijn werk gegaan?

Wat zou je hier nog meer over willen weten?

Waarom was dat?

Wanneer was dat?

Waar was dat?

Een gesprek voeren bij de leestafel

Discussievragen

• Ben jij het daarmee eens?
• Ik vind dat toch vreemd want….
• Nou dat weet ik nog niet zo zeker want…
• Wie heeft er nog een ander argument?
• Is dat wel waar? Weet je dat zeker?
• Wat zegt die…. in het artikel erover? Wat vind je daarvan?

Verdiepingsvragen

• Hoe kan het nou dat…?
• Wat ik niet snap is…?
• Wat zou er gebeuren als…?
• Zou iedereen…?
• Hou zou dat in de toekomst gaan/ in het verleden gegaan zijn?
• Hoe zit dat eigenlijk in andere landen?

De introductie op de tekst

Bekijk onderstaande video

Leerdoel?

Leerdoel: Je weet meer over de wolf in Nederland.

Waarom is niet iedereen in Nederland blij met de wolf?

Hoe zou jij reageren als je tijdens een wandeling in het bos een wolf tegenkwam?

De tekst: eerst even scannen! 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

bron

Bron: NOS (09-11-2022)

Bewerkt voor onderwijsdoeleinden

Leerdoel?

Leerdoel: Je weet nog meer over de wolf in Nederland.

Als je de kop en de tussenkopjes leest, waar denk je dan dat de tekst 

over zal gaan?

Maak de volgende opdrachten bij de tekst:

Lees de inleiding en de eerste drie alinea’s:

• Waarom wil minister van der Wal een “brede maatschappelijke dialoog” over de wolf?
• Welke “belanghebbenden” zouden hier belang bij kunnen hebben?
• En welke (verschillende) belangen hebben zij, denk je?

Lees alinea 4, 5 en 6:

• Welke positieve en negatieve aspecten van de aanwezigheid van de wolf in Nederland worden genoemd?
• Kun je er nog meer verzinnen?

Lees de laatste vier alinea’s:

• “Maar ik schrik … in de veehouderij”: wat zou Leonie Vestering daarmee willen zeggen?

De titel en de inleiding

Minister wil maatschappelijke dialoog over de wolf in Nederland

Minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) wil dat er een brede maatschappelijke dialoog op gang komt over de wolf in Nederland. In de Tweede Kamer kondigde ze aan dat ze daarvoor in gesprek gaat met de Raad voor Dieraangelegenheden, een adviesorgaan van het kabinet.

de dialoog

de dialoog - het gesprek, discussie, overleg

Toelichting

Docent modelt alinea 1 & 2

Waarom wil minister van der Wal een “brede maatschappelijke dialoog” over de wolf?

Het stijgende aantal wolven in Nederland (zie figuur 1) leidt tot een verhit debat. Natuurbeschermers vinden het prachtig dat het dier terug is in Nederland, maar anderen vrezen voor de veiligheid van mensen, vee en huisdieren en roepen op tot het verjagen of afschieten van 'probleemwolven'.

"Vooral op sociale media verschijnen berichten die gericht zijn op het voeden van angst. Daar maak ik me zorgen over", zei Van der Wal. "De hele discussie is nu gebaseerd op angst en ophef en dat is niet zorgvuldig. Het polariseert ook."

In de maatschappelijke dialoog, waar alle belanghebbenden aan mee kunnen doen, moet de vraag aan de orde komen of de angst voor de wolf terecht is, welke positie het dier kan hebben in de Nederlandse natuur en hoe voorkomen kan worden dat vee en huisdieren het slachtoffer worden van de wolf.

 Alinea 1, 2 en 3

verhit

verhit - opgewonden

polariseren

polariseren - tegenstellingen vormen

de belanghebbende

de belanghebbende- de persoon die belang heeft bij iets (voor wie iets waardevol/belangrijk is)

figuur 1

Toelichting

Docent modelt een alinea.

 Alinea 4, 5 en 6

Verrijking van de biodiversiteit
"Het is een ingewikkeld probleem met veel dilemma's en botsende belangen", zei de minister. Ze wil er alles aan doen om de angst weg te nemen bij mensen dat zij of hun dieren aangevallen worden door een wolf. "Maar tegelijkertijd is het ook een verrijking van de biodiversiteit. De wolf is een inheems dier en heeft zelf de weg naar ons land teruggevonden. En het is een beschermde diersoort."

De laatste tijd zijn er vaker berichten over wolven die contact met mensen niet uit de weg gaan en zelfs opzoeken. Partijen als de VVD, de SGP en BBB zien daarin aanleiding om in te grijpen. "Het is een kwestie van tijd voordat de wolf een kind aanvalt", waarschuwde Caroline van der Plas van BBB. "Roodkapje? Het is straks geen sprookje meer in Nederland."

Maar volgens de minister mag je een wolf die probleemgedrag vertoont alleen maar verjagen of afschieten als het echt niet anders kan. Preventie door een goede afrastering of honden die het vee bewaken en de wolven afschrikken heeft de voorkeur. Daar hebben ze in het buitenland goede ervaringen mee.

het dilemma

het dilemma - de lastige keuze tussen twee dingen

de verrijking

de verrijking - de verbetering

ingrijpen

ingrijpen - iets doen om slechte gevolgen te voorkomen

de preventie

de preventie - het voorkómen van iets onaangenaams

de afrastering

de afrastering - het hekwerk dat iets afsluit  (bv. om een stuk grond heen)

Welke positieve en negatieve aspecten van de aanwezigheid van de wolf in Nederland worden genoemd?

• meer concentratie bij de leerlingen
• betere schoolresultaten
• meer lestijd
• hogere cijfers 
• het vooruitgaan van taal en leesvaardigheid
• het lezen van papier blijft beter beklijven dan van een scherm

Kun je nog meer aspecten verzinnen?

 Alinea 7, 8 en 9

Vlees neergelegd voor foto
Kamerlid Leonie Vestering van de Partij voor de Dieren is bang dat mensen probleemgedrag gaan uitlokken om te kunnen ingrijpen. Ze wees op berichten dat er op de Veluwe vlees wordt neergelegd om wolven te lokken voor een mooie foto. De wolf is van nature mensenschuw, benadrukte Vestering. "Hoe komt het dat een dier die schuwheid heeft verloren? Het lijkt erop dat hij erop getraind is."

Kamerlid Thom van Campen van de VVD is niet zo enthousiast over het plan van zijn partijgenote Van der Wal voor een maatschappelijk debat over de wolf. "Dat is allemaal heel goed bedoeld, maar wat betekent dat voor de boer die 's ochtends wakker wordt en ziet dat zijn schapen of kalveren doodgebeten en verscheurd zijn?"

"Ik kan me voorstellen dat je schrikt van wat een wolf met vee doet", zei Vestering van de Partij voor de Dieren daarover. "Maar ik schrik ook van wat mensen met vee doen. Jaarlijks worden er 600.000 schapen gedood in de veehouderij."

uitlokken

uitlokken - iets/iemand expres verleiden om iets te doen

“Maar ik schrik … in de veehouderij”: wat zou Leonie Vestering daarmee willen zeggen?

Het onderzoek

Leerdoel?

Leerdoel: Je kunt je verplaatsen in verschillende standpunten rondom de wolf in Nederland.

Je bent een van de volgende personages:

• Boer met schapen en lammetjes
• Dierenrechtenactivist
• Natuurbeschermer
• Boswachter
• Persoon die in een dorp op de Veluwe woont
• Persoon die in een stad bij de Veluwe woont
• Vakantieganger op de Veluwe

Zoek online naar informatie/argumenten rondom het standpunt van jouw personage over de wolf in Nederland.

Wat doet de wolf hier?
Er zijn wolven gespot in Nederland, en dat is nieuws! Is hij helemaal nieuw hier, of is hij terug van weggeweest? Hoe is hij hier gekomen, en waar komt hij vandaan? Kijk of je hier informatie over kunt vinden. Op basis daarvan kun je zelf een conclusie trekken: hoort de wolf volgens jou in Nederland of niet?

    Handige websites en/of zoektermen:

• www.wolveninnederland.nl
• https://www.natuurmonumenten.nl/wennen-aan-de-wolf/wolf-hoort-in-nederland
• www.nieuweoogst.nl
  
• www.dierenbescherming.nl
• wolven en toeristen
  
• wolven en recreatie
• zoektermen: o.a. wolvenschade, wolvenhek, wolven
  

Let goed op...

Hier komt een aantal tips!

• Jullie gaan, vanuit de verschillende personages uit het onderzoek, met elkaar een “maatschappelijke dialoog” voeren. 
• Iedereen legt in één minuut eerst zijn/haar standpunt uit. 
• Bedenk daarna samen mogelijke oplossingen.

Maatschappelijke dialoog

Woordenschat

Waar komt het woord 'polariseren 'vandaan? Zoek de herkomst van dit woord op en leg het hier uit.

Leerdoelen?

Leerdoelen:

• je kunt de herkomst van het woord 'polariseren' uitleggen.
• je kunt vertellen welk woord je deze week vaker gaat gebruiken.
  

Woordenschat

Welke woorden uit de tekst ga je de komende tijd vaker gebruiken?

De boekenclub

Welk boek heb jij wel eens gelezen met dieren (wolven?) in de hoofdrol? Welk boek was dat en wat vond je van dat boek?

Leerdoel?

Leerdoel: Je kunt vertellen welk boek je wel eens gelezen hebt met dieren (wolven?) in de hoofdrol en wat je daarvan vond.

Terugblik en vooruit kijken
Noem drie dingen die je 

deze les geleerd hebt.

Noem twee dingen 

waar je nog wat 

meer over wil weten.

Wat zou je je ouders willen vragen over de wolf in Nederland?