5.2 Het Midden-Oosten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H5 Dekolonisatie

5.2 Het Midden-Oosten

Foto uit een militair handboek bij een voorschrift voor de arrestatie van Indonesische guerillastrijders

Wat gaan we doen?

1. Vragen 5.1 bespreken
2. Filmpje: Het geweld in Israël uitgelegd
3. Uitleg H5.2 (deel 1)
4. Werken aan H5.2

Introductie

• Midden-Oosten loopt van Egypte in het westen tot Iran in het oosten, en van Turkije in het noorden tot Sudan en Jemen in het zuiden. 
• Er wonen allerlei verschillende bevolkingsgroepen met verschillende culturen. 
• Veel religieuze en politieke spanningen als in het Midden-Oosten. 

Welke conflicten spelen er in het Midden-Oosten?

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de staat Israël is gesticht en welke gevolgen dat had.
• Je kunt uitleggen hoe het Midden-Oosten zich na 1945 heeft ontwikkeld.
• Je kunt uitleggen waarom de opkomst van de politieke islam heeft geleid tot internationale spanningen.

De openingstoespraak van premier Willem Drees (staand) tijdens de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië. Naast Drees, van links naar rechts: Hamid II, de sultan van Pontianak, vicepresident Mohammed Hatta en koningin Juliana

De stichting van Israël

• Tot 1918 behoorde een groot deel van het Midden-Oosten tot het Ottomaanse Rijk.
• De Turken stonden in WOI aan de kant van de Centralen.
• Na WOI werd het Ottomaanse Rijk opgedeeld in mandaatgebieden, bestuurd door Frankrijk en Groot-Brittannië.
• Daaruit ontstonden later landen als Syrië, Irak en Jordanië.

De stichting van Israël

• De Arabische bevolking wilde een eigen Arabische staat. 
• Tegelijkertijd was in Europa het Joods nationalisme ontstaan, het zionisme. --> Zionisten hoopten op een eigen staat in Palestina.

• De Britten, zegden zo’n Joods ‘tehuis’ toe. Dat was een probleem, want de Britten hadden hetzelfde gebied al aan de Arabieren beloofd.

1915: McMahon-Hussein-correspondentie

Britten beloven, als ze helpen de Turken te verslaan in WOI, onafhankelijkheid voor de Arabieren

1917: Balfour-verklaring

Britten beloven de Joden, een Joods nationaal tehuis, in ruil voor steun aan de Britten tijdens WOI.

De stichting van Israël

• Na de Holocaust steunde de wereld de stichting van een Joodse staat. 
• Toen de Britten aankondigden uit Palestina te zullen vertrekken, stelde de VN voor Palestina op te delen in een Joods en een Arabisch deel. 

De zionist David Ben Guriun roept in 1848 de Staat Israël uit.

Drie belangrijke gevolgen:

• Veel Arabische bewoners ontvluchtten Israël of werden door Israëliërs verdreven.

• Vijandschap en oorlog tussen Israël en de Arabische wereld.

• Tijdens zo’n oorlog bezette Israël in 1967 delen van Jordanië, Syrië en Egypte.

De stichting van Israël

• Tegenwoordig hebben de Palestijnen op sommige stukken zelfbestuur.

• Er wordt gezocht naar een vredesregeling waarbij zowel de Palestijnen als de Israëliërs een eigen staat hebben. Een tweestatenoplossing. 

• Tot op heden geen vrede. 

Muur rond de Gazastrook, gebouwd door Israël.

H5 Dekolonisatie

5.2 Het Midden-Oosten

Foto uit een militair handboek bij een voorschrift voor de arrestatie van Indonesische guerillastrijders

Aan de slag

Huiswerk van deze week:

• Maken: 1, 3, 4, 5, 6, 7, 9 t/m 13(blz. 71 t/m 77

Wat kun je nog mee doen?

1. Meer weten over het Ottomaanse Rijk? Zie volgende slide. 
2. Meer weten over de strijd in het Midden-Oosten, zie de video op de slide daarna. 
3. Meer weten over de aanslagen op 9/11 kijk de slides en de filmpjes die daarna volgen (zwarte slides). 

Nationalisme en islam

In het Midden-Oosten is naast Israël ook onrust omdat:

-er nauwelijks parlementaire democratieën zijn.

-na WOII kwamen vaak nationalistische leiders met hulp van de bevolking aan de macht. Bijna allemaal ontwikkelden zij zich tot alleenheersers  

de Egyptische nationalist Nasser wordt in 1956 president van Egypte

Nationalisme en islam

In het Midden-Oosten is naast Israël ook onrust vanwege:

• Grootmachten als de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie (nu Rusland) willen invloed hebben op de grote olievoorraden.
  --> Leiders van landen in deze regio worden door hen gesteund, ook al zijn dit vaak dictators, om zo invloed uit te kunnen oefenen. 

Nationalisme en islam

Vanaf de jaren 70 zagen velen 'versterking van de islam' als een betere oplossing voor hun problemen dan het nationalisme. 

Deze ontwikkeling had twee gevolgen.

• Steeds meer mensen in het Midden-Oosten gingen zich uiterlijk vroom gedragen en kleden. Leidde tot de opkomst van de politieke islam. 
• In 1979 verjoegen aanhangers van de politieke islam de koning van Iran, die op een westerse manier leefde en door het Westen werd gesteund.  --> Iran kreeg een islamitisch bestuur.

Strijd voor verandering

In de 21e eeuw had het ontbreken van parlementaire democratieën in het Midden-Oosten twee gevolgen:

• Sommige aanhangers van de politieke islam werden steeds radicaler en gingen over tot terrorisme. Een kleine groep radicale moslims pleegde een golf van aanslagen om anderen een streng-islamitische leefwijze op te leggen. 
• Andere mensen kozen voor een meer democratische weg om het bestuur te veranderen. In 2011 was er een golf aan opstanden, de Arabische Lente.  De Arabische Lente hield echter geen stand, alleen in Tunesië ontstond een democratie. 

Aan de slag

Huiswerk van deze week:

• Maken: 1, 3, 4, 5, 6, 7, 9 t/m 13(blz. 71 t/m 77

Wat kun je nog mee doen?

1. Meer weten over het Ottomaanse Rijk? Zie volgende slide. 
2. Meer weten over de strijd in het Midden-Oosten, zie de video op de slide daarna. 
3. Meer weten over de aanslagen op 9/11 kijk de slides en de filmpjes die daarna volgen (zwarte slides). 

historianet.nl

Wat zijn de gevolgen van  de aanslagen op 9/11 op de wereldgeschiedenis?

nos.nl

De gevolgen van 9/11

Amerika verklaart de oorlog aan........? 

Terrorisme & Al Qaida (Afghanistan)

War on Terror

• Oorlog die VS begint door aanslagen wordt War on Terror genoemd.
• Doel: extremisten verwijderen en democratie brengen in het Midden-Oosten. 
• Deze missie faalt en de oorlogen nemen toe in het gebied.