3H - 605

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Brekende lichtstralen

Op tafel

Lezen

Vandaag

Aan het einde van deze les kun je: 

• de definitie van breking geven
• een brekende lichtstraal tekenen 
• uitleggen waar de sterkte van de breking afhankelijk van is.

Aan het einde van deze les heb je gemaakt:

• opdracht 15, 19 en 20

Vertel de leerlingen wat zij aan het einde van de les zullen leren.

Breking

Als een lichtstraal een doorschijnende 

stof in of uit gaat dan maakt die een 

knik.

Dit heet breking.

Breking

De knik die het licht maakt 

is niet altijd even groot.

Het hangt van een drie 

dingen af.

1) De hoek van inval.

Hoe schuiner de lichtstraal 

invalt, hoe sterker 

deze breekt

2) Kleur van het licht.

Paars licht breek heel sterk,

rood licht breekt het minst

sterk.

Wit licht, wat opgebouwd is 

alle kleuren licht, kan zo 

opgesplitst worden. 

3) Soort stof.

De ene stof breekt 

licht meer dan de

andere stof.

Glas breekt licht

bijvoorbeeld sterker 

dan water.

Als er geen breking zou zijn...

Hulplijn: de normaal

Het glas in: naar de normaal toe

Het glas uit: van de normaal af

Samenvatting

Als licht een doorschijnende stof in of uit gaan maakt het een knik. Dit heet breking. Hoe sterk een lichtstraal breekt hangt af van;

1) De invalshoek

2) De kleur van het licht

3) De soort stof

Samenvatting

Als licht een doorschijnende stof in gaat breekt het naar de normaal toe. 

Als licht een doorschijnende stof uit gaat breekt het van de normaal af.

Aan de slag

Opdracht 

15, 19 en 20

(blz 185)

Klaar? Lees 6.3 en maak opdr. 27

Wat weet je al over het breken van licht?

19

20

Aan de slag

Lees 6.3

Maak 27

Wat is breking?

1. Het buigen van licht
2. Het absorberen van licht
3. Het weerkaatsen van licht
4. Het verspreiden van licht

Wat bepaalt de mate van breking?

1. De vorm van het object, de lichtintensiteit en de temperatuur
2. De afstand van de lichtbron, de luchtvochtigheid en de lichtgolflengte
3. De dichtheid van de stof, de lichtsnelheid en de lichtsterkte
4. De hoek van inval, kleur van het licht en soort stof

Wat is de normaal?

1. Een lijn schuin op het reflecterende oppervlak
2. Een lijn die de hoek van inval meet
3. Een lijn loodrecht op het reflecterende oppervlak
4. Een lijn parallel aan het reflecterende oppervlak

Wat is de hoek van terugkaatsing?

1. De hoek tussen de lichtstraal en de normaal aan de brekende zijde van het oppervlak
2. De hoek tussen de lichtstraal en de normaal op het punt van inval
3. De hoek tussen de lichtstraal en de normaal aan de reflecterende zijde van het oppervlak
4. De hoek tussen de lichtstraal en de horizon

Wat is breking?

Breking is het buigen van licht wanneer het door een medium reist met een andere dichtheid.

Leg kort uit wat breking is en geef een voorbeeld.

Wet van Snellius

De wet van Snellius geeft de relatie tussen de invalshoek, brekingshoek en de brekingsindex van de twee media.

Leg de wet van Snellius uit en geef een voorbeeld.

Breking in de praktijk

Wanneer licht van lucht naar water gaat, buigt het af naar de normaal. Wanneer licht van water naar lucht gaat, buigt het van de normaal af.

Geef een praktijkvoorbeeld van breking.

Breking in lenzen

Lenzen breken licht om objecten te vergroten of te verkleinen.

Leg kort uit hoe lenzen licht breken.

Brekingsindex

De brekingsindex is de verhouding tussen de snelheid van licht in het vacuüm en de snelheid van licht in het medium.

Leg de term brekingsindex uit en geef een voorbeeld.

Interactief element

Laat de leerlingen de hoek van inval variëren en de bijbehorende hoek van breking berekenen met behulp van de wet van Snellius.

Laat de leerlingen in groepjes werken en zorg dat zij de opdracht goed begrijpen.

Breking in de natuur

Breking van licht in de atmosfeer zorgt voor het verschijnsel van de regenboog.

Leg uit hoe breking van licht in de atmosfeer leidt tot het verschijnsel van de regenboog.

Samenvatting

Breking is het buigen van licht wanneer het door een medium reist met een andere dichtheid. De wet van Snellius geeft de relatie tussen de invalshoek, brekingshoek en de brekingsindex van de twee media. Lenzen breken licht om objecten te vergroten of te verkleinen. De brekingsindex is de verhouding tussen de snelheid van licht in het vacuüm en de snelheid van licht in het medium.

Vat de belangrijkste punten van de les samen.

Evaluatie

Vraag de leerlingen om een brekende lichtstraal te tekenen en uitleg te geven over de brekingsindex.

Geef de leerlingen de tijd om de opdracht te maken en loop rond om hen te helpen waar nodig.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.